Bitwa pod Hodowem: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m źródła/przypisy
m źródła/przypisy, WP:SK
Linia 14:
|dowódca1 = [[Konstanty Zahorowski]]<br />[[Mikołaj Tyszkowski]]<br />[[Jan Witosławski]]
|dowódca2 =
|siły1 = 100 husarzy<br />300 pancernych<ref name="Wimmer">J. Wimmer, ''Materiały do zagadnienia organizacji i liczebności armii koronnej w latach 1690–1696'', w: „Studia i Materiały do Dziejów Wojskowości” 1963, tom IX/1, s. 237–275.</ref><ref name="Nagielski">[https://www.msz.gov.pl/resource/82082405-3b4f-4d07-bd96-d15df050470d:JCR M. Nagielski ''Hodów 1694-2014. Ostatnie zwycięstwo husarii w dawnym stylu'' (Kwartalnik „Bellona” 1/2015)].</ref>
|siły2 = 40 tys.
|straty1 = nieznane, mniej niż 100, rannych 100
Linia 21:
}}
[[Plik:Polish Pancerny from XVII century.PNG|thumb|Uzbrojenie pancernego w XVII wieku]]
'''Bitwa pod Hodowem''' – [[bitwa]] pomiędzy wojskami [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|polskimi]] a [[Chanat Krymski|tatarskimi]] pod [[Hodów|Hodowem]] w 1694 roku w trakcie [[Wojna polsko-turecka 1683-1699|wojny polsko-tureckiej (1683-1699)]] rozpoczętej [[Bitwa pod Wiedniem|odsieczą wiedeńską]] Jana Sobieskiego. Z powodu olbrzymiej dysproporcji sił bitwa ta bywa nazywana [[Polskie Termopile|polskimi Termopilami]], podobnie jak [[obrona Wizny]]<ref>[http://www.konflikty.pl/a,4291,Wczesna_nowozytnosc,Polskie_Termopile_1694._Bitwa_pod_Hodowem.html D. Siuta, ''Polskie Termopile 1694. Bitwa pod Hodowem'']</ref><ref name="Nagielski" />, podobnie jak [[obrona Wizny]].
 
== Okoliczności ==
Linia 27:
 
== Bitwa ==
Do pierwszego starcia doszło na polach pod wsią Hodów, gdzie polska jazda zaatakowała tatarską straż przednią liczącą około 500-600 koni. [[Polacy]] pojmali dwóch [[mirza|mirzów]]. Po tym starciu Polacy zorientowawszy się, że główne siły przeciwnika dopiero nadejdą i nie mają szans w starciu w sytuacji przygniatającej przewagi liczebnej Tatarów, wycofali się do wsi Hodów. Tam pancerni i husaria zeszli z koni i wykorzystali do obrony tabory, [[Kobylina|kobyliny]], płoty, stoły, beczki itp. Ataki, pieszo i z pomocą broni palnej, przez pięć do sześciu godzin odpierało ok. 300 pancernych i 100 husarzy. Kiedy skończyła się amunicja, obrońcy strzelali tatarskimi strzałami wkładanymi do luf zamiast kul<ref>Sikora R. Sikora, ''Niezwykłe bitwy i szarże husarii'', Warszawa 2011.</ref>. Tatarów było według różnych szacunków od 25 do 70 tysięcy, jednak król [[Jan III Sobieski]] podawał w rozmowie z [[Mikołaj Złotnicki|Mikołajem Złotnickim]] liczbę 40 000, co dawałoby stosunek sił 100:1<ref>Sarnecki K. Sarnecki, ''Pamiętniki z czasów Jana Sobieskiego'', tom 1, opr. J. Woliński, Wrocław 2004.</ref>.
 
Nie mogąc pokonać obrońców, Tatarzy wysłali [[Tatarzy w Polsce|Lipków]], czyli polskich Tatarów, z żądaniem kapitulacji. Polacy odmówili, wobec czego ze względu na znaczne straty Tatarzy wycofali się do okupowanego ówcześnie przez nich [[Kamieniec Podolski|Kamieńca Podolskiego]]. Dzięki skutecznej obronie powstrzymany został dalszy najazd tatarski.
 
W bitwie większość obrońców odniosła rany, a zabitych było kilkudziesięciu, w tym kilkunastu towarzyszy chorągiewnych<ref>''Mała Encyklopedia Wojskowa'', p.r. J. BordziłowskiBordziłowskiego, tom 1, Warszawa 1967.</ref>. Dowodzący jedną z rot husarskich Konstanty Zahorowski zmarł z powodu odniesionych ran trzy dni po bitwie. Do tatarskiej niewoli dostał się Mikołaj Tyszkowski, który został z niej potem wykupiony.
 
== Skład wojsk Rzeczypospolitej<ref>J. name="Wimmer," ''Materiały do zagadnienia organizacji i liczebności armii koronnej w latach 1690–1696'', w: „Studia i Materiały do Dziejów Wojskowości” 1963, tom IX/1, s. 237–275.</ref> ==
* królewska rota husarska Jana III Sobieskiego pod cześnikiem koronnym Mikołajem Złotnickim, który był jednak nieobecny w czasie bitwy i zastępował go poległy w bitwie Gulcher (Mikołaj Guttyter Dobrodziejski) – 48 ludzi
* królewska rota husarska marszałka nadwornego Józefa Lubomirskiego – około 50 ludzi
Linia 45:
== Bibliografia ==
* J. Wimmer, ''Materiały do zagadnienia organizacji i liczebności armii koronnej w latach 1690–1696'', w: „Studia i Materiały do Dziejów Wojskowości” 1963, tom IX/1, s. 237–275
* [http://www.konflikty.pl/a,4291,Wczesna_nowozytnosc,Polskie_Termopile_1694._Bitwa_pod_Hodowem.html D. Siuta, ''Polskie Termopile 1694. Bitwa pod Hodowem'']
* [http://www.kresy.pl/kresopedia,historia,rzeczpospolita?zobacz/hodow-1694 R. Sikora, ''Hodów 1694''], [[Kresy.pl]]
* [http://www.konflikty.pl/a,4291,Wczesna_nowozytnosc,Polskie_Termopile_1694._Bitwa_pod_Hodowem.html Polskie Termopile 1694. Bitwa pod Hodowem]
* [https://www.msz.gov.pl/resource/82082405-3b4f-4d07-bd96-d15df050470d:JCR M. Nagielski ''Hodów 1694-2014. Ostatnie zwycięstwo husarii w dawnym stylu'' (Kwartalnik „Bellona” 1/2015)]
* [[Biblioteka Książąt Czartoryskich|Biblioteka Czartoryskich]], rękopis nr 184, s. 244
* Kwartalnik Bellona 1/2015 s.229-233
 
[[Kategoria:Bitwy w historii Polski]]