Orientalizm: Różnice pomiędzy wersjami

'''Orientalizm''' (z łac. ''orientalis'' – "wschodni"„wschodni”) – szczególnie utrwalona w kulturze Zachodu forma [[egzotyzm]]u polegająca na uzewnętrznieniu i akcentowaniu w tworach kultury fascynacji kulturami [[Wschód|Wschodu]], zwłaszcza hinduską, japońską, arabską, perską, chińską.

Nową postać zainteresowanie Wschodem zyskało w literaturze oświecenia. Wschód służył w niej często jako "zwierciadło"„zwierciadło” cywilizacji Zachodniej – widać to np. w ''[[Listy perskie|Listach perskich]]'' [[Monteskiusz]]a, powiastkach [[Voltaire|Woltera]], twórczości [[Jan Potocki (1761-18151761–1815)|Jana Potockiego]]. Ponadto liczne prądy i motywy orientalne w sztuce, literaturze i zdobnictwie (np. [[chinoiserie]]) stanowiły w kulturze oświecenia element [[preromantyzm|preromantyczny]].

Druga połowa XVIII wieku przyniosła, szczególnie w Niemczech, szybki rozwój [[orientalistyka|orientalistyki]] i zainteresowania Wschodem. Powstały też liczne przekłady z literatur orientalnych. Rozwój wiedzy o cywilizacjach Wschodu przyczynił się do powstania fali orientalizmu w literaturze romantycznej. Orientalność umożliwiała kreację pożądanych przez romantyków walorów literackich – niepospolitego bohatera, lokalnego kolorytu, bajecznego, odmiennego, tajemniczego i nieznanego świata. Obok ludowości orientalizm stał się jednym z podstawowych atrybutów literatury romantycznej (w tzw. "romantyzmie„romantyzmie niskim"niskim” nabierając cech [[sztafaż]]u), znajdując wyraz w krytyce literackiej [[Friedrich Schlegel|Friedricha Schlegla]] i w twórczości najwybitniejszych pisarzy epoki – [[Johann Wolfgang von Goethe|Goethego]] (np. ''[[Dywan Wschodu i Zachodu]]''), [[George Gordon Byron|Byrona]] (np. ''[[Giaur (George Byron)|Giaur]]''), [[Victor Hugo|Wiktora Hugo]], w literaturze polskiej [[Adam Mickiewicz|Mickiewicza]] (np. ''[[Sonety krymskie]]'') i [[Juliusz Słowacki|Słowackiego]] (np. ''[[Ojciec zadżumionych]]'').