Wikipedia

Armia Wyzwolenia Narodowego (Kolumbia): Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Nie podano opisu zmian
int., drobne redakcyjne, wikizacja
Linia 25:
'''Armia Wyzwolenia Narodowego''' ({{w języku|es|Unión Camilista – Ejército de Liberación Nacional}}, '''ELN''' lub '''UC-ELN''') – organizacja partyzancka działająca w [[Kolumbia|Kolumbii]]. Politycznie związana z [[marksizm]]em, [[fidelizm]]em i [[teologia wyzwolenia|teologią wyzwolenia]]. Jest uczestnikiem kolumbijskiej wojny domowej od czasu jej powstania w 1964 roku. Na jej czele stoi Dowództwo Główne, składające się z pięciu członków, w tym z szefa organizacji, Nicolasa Rodrigueza Bautisty alias "Gabino".
 
ELN uważana jest za grupę [[terroryzm|terrorystyczną]] przez Kolumbię, [[Peru]], [[Stany Zjednoczone]], [[Kanada|Kanadę]], [[Unia Europejska|Unię Europejską]]<ref>[http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/es/oj/2005/l_272/l_27220051018es00150017.pdf «Decisión del Consejo de la Unión Europea relativa a la aplicación del apartado 3 del artículo 2 del Reglamento (CE) no 2580/2001 sobre medidas restrictivas específicas dirigidas a determinadas personas y entidades con el fin de luchar contra el terrorismo.» (en español)]</ref> i niektóre kraje Ameryki Łacińskiej, takie jak [[Nikaragua]], [[Ekwador]]<ref>[http://estaticos.soitu.es/soitu/2008/01/22/info/1201033482_648030.html «Ecuador no considerará a las FARC y ELN como beligerantes ni terroristas» (en español)]</ref>, [[Brazylia]]<ref>[http://news.bbc.co.uk/hi/spanish/latin_america/newsid_2782000/2782299.stm «FARC: Colombia y Brasil en desacuerdo» (en español)]</ref>, [[Peru]], [[Chile]] i [[Argentyna]]<ref>[http://www.pagina12.com.ar/diario/elpais/1-100330-2008-03-08.html «Titanes en la Cumbre después de la batalla» (en español)]</ref>. Obecnie ta ocena nie ma zastosowania; rząd byłego prezydenta [[Wenezuela|Wenezueli]] [[Hugo Chávez|Hugo Cháveza]] starał się o to o aby ELN przestała być uważana za terrorystów<ref>[http://edant.clarin.com/diario/2008/01/11/um/m-01582986.htm «Chávez pidió sacar a las FARC de la lista de organizaciones terroristas» (en español)]</ref>.
 
ELN jest obecna m.in. w regionie Catatumbo, Norte de Santander, południowym Bolivarze, departamentach Aruca César, Antioquia, Cauca, Nariño i Valle del Cauca.
Linia 35:
=== Lata 60. i 70. ===
[[Plik:Camilo Torres con campesinos colombianos.jpg|thumb|200px|Ksiądz [[Camilo Torres Restrepo]]]]
W 1962 roku na [[Kuba|Kubie]] powstała organizacja pod nazwą "Brigada Pro Liberación José Antonio Galán". Należało do niej sześciu kolumbijskich studentów, którzy do porewolucyjnej Kuby przybyli na stypendium, liderem grupy był Fabio Vásquez Castaño<ref>[http://www.colombia.com/actualidad/especiales/eln/histora.asp Colombia.com: La historia del ELN]</ref>. Brygada José Antonio Galána przekształciła się po czasie w Armię Wyzwolenia Narodowego. Do pierwszej akcji partyzanckiej ELN doszło 7 stycznia 1965 roku, żołnierze grupy zajęli miejscowość Simacota gdzie ogłosili swój manifest znany jako "Manifest Simacota"<ref>[http://www.utp.edu.co/~chumanas/revistas/revistas/rev28/acevedo.htm Ciancias Humanas: "El Frente Nacional Una reflexión histórica de su legitimidad política"]</ref>. 17 marca, ELN opublikował "Platformę na Rzecz Ludowego Ruchu Jedności". 22 maja do grupy dołączyli członkowie "Zjednoczonego Frontu Narodowego" Camilo Torresa Restrepo.
 
3 lipca 1965 roku, partyzanci wkraczają do kliniki w Bucaramanga gdzie zabijają dezertera Florentino Amaya. 17 sierpnia ELN zaatakowało należącą do amerykańskiego koncernu [[Texaco]], infrastrukturę naftową w okolicach Barrancabermeji. 15 lutego 1966 roku w bitwie z silami rządowymi ginie ksiądz Camilo Torres. Bitwa rozgrywa się w okolicach, przeciwko partyzantom stają żołnierze z Piątej Brygady Bucaramanga, pod dowództwem pułkownika Álvaro Valencia Tovara<ref>[http://www.oac.cdlib.org/view?docId=kt5x0nb165&chunk.id=d0e169&brand=oac4&doc.view=entire_text SDS Regional Newsletter, Mar. 8, 1966, Vol. 1, no. 8 [1 Winter 1966 MFU Catalog]</ref>.
Linia 41:
W czerwcu 1971 roku ELN podjął się nieudanej próby zamachu na generała Alvaro Valencia Tovar, ówczesnego dyrektora Szkoły Kadetów odpowiedzialnego za śmierć Camilo Torresa. Generał został ranny w ataku który miał miejsce przed Ministerstwem Obrony w Bogocie. W 1972 roku, armia odnalazła dokumenty należące do Fabio Vasqueza i zatrzymała około 200 osób związanych z ELN. Armia pod dowództwem pułkownika Rincón Quiñonesa rozpoczęła w departamencie Antioquia operację Anori. W wyniku rządowej ofensywy 5 lub 6 z 11 grup ELN, wycofało się do północno-wschodniego regionu departamentu. W kwietniu rząd zajął El Banco, Tenche, Santiago i Santa Inés. Wywiad wojskowy zdobył także informację o zaplanowanym przez ELN ataku na Anori<ref>[http://www.eltiempo.com/archivo/documento/MAM-203434# El Tiempo: Clave 1973 Operacion Anori]</ref>.
 
W rezultacie operacji wojskowych, na początku lat 70., grupa została niemal w całości rozbita przez siłsiły rządowe. Lider ELN, Fabio Vasquez stracił pozycję lidera i zbiegł na Kubę<ref name=terror>{{Cytuj stronę|url=http://www.terroryzm.com/powstanie-rozwoj-i-skutki-terroryzmu-politycznego-w-kolumbii/|tytuł="Powstanie, rozwój i skutki terroryzmu politycznego w Kolumbii"|opublikowany=http://www.terroryzm.com|data=21 maja 2005}}</ref>. W 1973 roku, ELN nie liczyła więcej niż 200 żołnierzy, organizacja utraciła 135 partyzantów i dwóch najlepszych liderów; Manuela i Antoniego Vasquezów<ref>[http://documenta.elmundo.orbyt.es/ El Mundo: El primer combate del «cura Pérez»]</ref>. 20 lutego 1974 roku w miejscowości Antioquia, zginął kolejny lider ELN, hiszpański ksiądz Domingo Lain<ref>[http://www.colombia.com/actualidad/especiales/eln/histora.asp Colombia.com: La historia del ELN]</ref>.
 
=== Lata 80. i 90. ===
Linia 50:
 
6 kwietnia 1998 roku, rzecznik ELN Francisco Galán spotkał się z Perezem w więzienia Itagüi, Perez w przeddzień śmierci oddał funkcję dowódcy Nicolasowi Rodriguezowi. Treść postanowienia Pereza wyciekła do prasy<ref>[http://www.eltiempo.com/archivo/documento/MAM-861886 El Tiempo: El Eln Avanza Hacia Diálogos Diezmado Militarmente]</ref>. Zgodnie z wolą Pereza nowym liderem ELN został Nicolas Rodriguez który już w wieku 13 lat wstąpił do grupy - założyciela ELN<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.terroryzm.com/powstanie-rozwoj-i-skutki-terroryzmu-politycznego-w-kolumbii/|tytuł="Powstanie, rozwój i skutki terroryzmu politycznego w Kolumbii"|opublikowany=http://www.terroryzm.com|data=21 maja 2005}}</ref>.
Nowy dowódca ELN, rozpoczął spotkania z przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego i rządu prezydenta [[Ernesto Samper]]a. Rozmowy między ELN a rządem odbyły się w [[Moguncja|Moguncji]] w Niemczech. Rozmowy odbywały się pod auspicjami rządu niemieckiego i episkopatu Kolumbii. ELN zgodziła się na humanizacje działań wojennych zgodnie z zaleceniami [[Amnesty International]]. ELN domagała się od rządu utworzenia obszarów specjalnych wzorowanych na strefach FARC. Obszar ten miał być zdemilitaryzowany a na jego terenie miały nie przebywać ani siły militarne rządu ani partyzantów. ELN zaproponowało teren południowego Bolívaru. Postulat został przez rząd odrzucony<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.terroryzm.com/powstanie-rozwoj-i-skutki-terroryzmu-politycznego-w-kolumbii/|tytuł="Powstanie, rozwój i skutki terroryzmu politycznego w Kolumbii"|opublikowany=http://www.terroryzm.com|data=21 maja 2005}}</ref><ref>[http://www.eltiempo.com/archivo/documento/MAM-861886 El Tiempo: El Eln Avanza Hacia Diálogos Diezmado Militarmente]</ref>.
 
=== XXI wiek ===
[[Plik:ELN guerrilla poster.jpg|thumb|200px|Bandera ELN na Narodowym Uniwersytecie Kolumbii]]
W 2001 roku Armia Wyzwolenia Narodowego szczególnie aktywna była w AntioquiiAntioqui. Obszar ten jest także terem działań prawicowych oddziałów paramilitarnych. Na terenie departamentu doszło do starć między ELN a paramilitarnymi. W lipcu rzecznik policji Antiquia, Catheryn Ernot poinformowała o uprowadzeniu przez żołnierzy ELN, 11 pracowników kopalni złota Frontino w Segovii<ref>{{Cytuj stronę|url=http://wiadomosci.wp.pl/kat,1356,title,Lewacy-kolumbijscy-porywaja-pracownikow-kopalni-zlota,wid,187377,wiadomosc.html?ticaid=110f46&_ticrsn=3|tytuł="Lewacy kolumbijscy porywają pracowników kopalni złota"|opublikowany=http://wiadomosci.wp.pl|data=2001-07-22}}</ref>.
 
Pod rządami prezydenta [[Álvaro Uribe]], ELN powróciło do konfrontacji militarnej, w wyniku działań zbrojnych siły ELN zostały w dużym stopniu pokonane pod względem politycznym i militarnym, w 2008 roku ELN liczył 2500 partyzantów z bronią. Według kolumbijskiego wywiadu, ELN w departamentach Cauca i Nariño nawiązał kontakt z gangami związanymi z prawicowymi grupami paramilitarnymi<ref>[http://news.bbc.co.uk/hi/spanish/latin_america/newsid_7787000/7787627.stm BBC Mundo: Colombia: anuncian ofensiva contra el ELN]</ref>. 17 grudnia 2008 roku, dyrektor Policji Narodowej, Óscar Naranjo przewidział na 2009 roku zły rok dla partyzantów ELN, jak zapowiedział przeprowadzona została ofensywa skierowana przeciwko grupom partyzanckim<ref>[http://news.bbc.co.uk/hi/spanish/latin_america/newsid_7787000/7787627.stm BBC Mundo: Colombia: anuncian ofensiva contra el ELN]</ref>. Wojsku i policji udało się zmniejszyć liczbę ataków ELN. W 2003 roku spadła liczba ataków ELN na rurociągi i infrastrukturę elektryczną. AtakiLiczba ataków na rurociągi spadłyspadła z 176 w 2003 do 83 w 2004 roku<ref>[http://indh.pnud.org.co/articuloImprimir.plx?id=265&t=informePrensa Informe Nacional de Derechos Humanos: ¿En qué anda el ELN? Estadísticas, análisis y alternativas]</ref>.
 
Do ponownych rozmów pokojowych doszło w połowie 2004 roku. Mediacji podjął się rząd [[Meksyk]]u [[Vicente Fox]]a. Po pewnym czasie ELN zakwestionował neutralność Meksyku. W grudniu 2005 roku, ELN i kolumbijski rozpoczął kolejną rundę rozmów tym razem w [[Hawana|Hawanie]] na Kubie. W rozmowach uczestniczyli dowódcy militarni ELN; Antonio García, jak również Francisco Galán i Ramiro Vargas. Rozmowy były efektem trzech miesięcy wcześniejszych konsultacji z różnymi sektorami społeczeństwa kolumbijskiego poprzez "Dom Pokoju" (''Casa de Paz''). W charakterze obserwatorów do rozmów dołączyli reprezentanci [[Norwegia|Norwegii]], [[Hiszpania|Hiszpanii]] i [[Szwajcaria|Szwajcarii]]. Rozmowy zakończyły się 22 grudnia i obie strony zgodziły się na ponownie spotkanie w styczniu 2006 roku<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/4551094.stm Colombia plans new rebel meeting. BBC News.Accessed 2008-07-06]</ref>. Po serii spotkań wstępnych, następna runda rozmów została przesunięta na luty.
Linia 67:
 
== Klasyfikacja jak organizacja terrorystyczna ==
Departament Stanu USA wymienia ELN jako zagraniczną organizację terrorystyczną, argumentując to porwaniami i atakami zbrojnymi na infrastrukturę dokonanymi przez partyzantów. W kwietniu 2004 roku, Unia Europejska dodała ELN nado listęlisty organizacji terrorystycznych<ref>[http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/en/oj/2005/l_340/l_34020051223en00640066.pdf Official Journal of the European Union.]</ref>.
 
== Relacje ELN-FARC ==
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Armia_Wyzwolenia_Narodowego_(Kolumbia)”