Hendrik Lorentz: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Biogram infobox}}
Wydzielenie dwóch sekcji
Linia 21:
'''Hendrik Antoon Lorentz''' (ur. [[18 lipca]] [[1853]] w [[Arnhem]], zm. [[4 lutego]] [[1928]] w [[Haarlem]]ie) – [[fizyka|fizyk]] [[Holendrzy|holenderski]]{{r|www.nobelprize|www.nndb.com}}.
 
 
== Życiorys ==
Urodził się w [[Arnhem]] jako syn Gerrita Frederika Lorentza i jego żony Geertruidy z Ginkelów. W roku 1870 rozpoczął studia na [[Uniwersytet w Lejdzie|Uniwersytecie]] w [[Lejda|Lejdzie]], które przerwał po dwóch latach, aby wrócić do Arnhem i podjąć pracę nauczyciela, jednocześnie pisząc pracę doktorską. Już w 1875 roku, w wieku 22 lat uzyskał doktorat za pracę udoskonalającą teorię [[Oddziaływanie elektromagnetyczne|elektromagnetyzmu]] [[James Clerk Maxwell|Maxwella]]. W roku 1878 został profesorem Uniwersytetu w Lejdzie, obejmując nowo stworzoną katedrę fizyki teoretycznej. W 1912 roku zrezygnował z katedry, przyjmując stanowisko dyrektora Instytutu Teylera w [[Haarlem]]ie. W dalszym ciągu jednak do końca życia prowadził wykłady na uniwersytecie{{r|www.nobelprize|www.nndb.com}}.
 
Zapoczątkował teorię elektronową budowy materii, prowadził prace nad połączeniem w jedną całość zjawisk elektromagnetycznych i optycznych. Aby pogodzić mechanikę klasyczną z teorią elektromagnetyzmu, rozwijał teorię znaną dzisiaj jako [[teoria eteru Lorentza]], którą jednak porzucil na rzecz [[Szczególna teoria względności|Szczególnej teorii względności]]. Do najbardziej znanych osiągnięć należą [[transformacja Lorentza]], teoria wyjaśniająca zjawisko dyspersji i [[przewodnictwo elektryczne|przewodnictwa elektrycznego]], wzór na skrócenie ciała sztywnego w ruchu (kontrakcja Lorentza-[[George Fitzgerald|Fitzgeralda]]). Wyjaśnił teoretycznie zjawiska rozszczepienia linii widmowych w polu magnetycznym ([[zjawisko Zeemana]]). W roku 1902 otrzymał [[Nagroda Nobla|Nagrodę Nobla]] w dziedzinie fizyki, razem z [[Pieter Zeeman|Pieterem Zeemanem]] (swoim dawnym studentem). Oprócz fizyki teoretycznej, zajmował się też praktyką: w roku 1919 został wybrany przewodniczącym zespołu uczonych i inżynierów pracujących przy przegrodzeniu tamą zatoki [[Zuiderzee]]. Lorentz był uznawany za jednego z najwybitniejszych fizyków swojego okresu. Zmarł 4 lutego 1928 roku w [[Haarlem]]ie{{r|www.nobelprize|www.nndb.com}}.
 
== Wyróżnienia ==
Był członkiem brytyjskiego [[Royal Society|Towarzystwa Królewskiego]] i innych stowarzyszeń naukowych{{r|www.nobelprize|www.nndb.com}}, m.in. [[Polska Akademia Umiejętności|Polskiej Akademii Umiejętności]]{{r|PWN}}. Od ''Royal Society'' otrzymał [[Medal Rumforda]] (1908){{r|RumfordMedal}} i [[Copley Medal|Medal Copleya]] (1918){{r|CopleyMedal}}.