Ortodoncja: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: wstawiam brakujący szablon {{Przypisy}}
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Sprzątam Szablon:Cytuj
Linia 3:
 
== Historia ==
Pierwszą specjalnością stomatologiczną, która wyodrębniła się z medycyny była chirurgia stomatologiczna – już kilka milionów lat p.n.e. usuwano zęby. Około 12 tyś. lat p.n.e. podejmowano próby ich leczenia – wydrapując zmiany próchnicowe, a sprzed około 9 tyś. lat pochodzą czaszki z zachowanymi zębami, w których widoczne są ślady borowania i wypełniania ubytków. Z VIII w. p.n.e. pochodzą ślady pierwszych protez zębowych – ich autorami byli Etruskowie, protezy miały charakter wyłącznie estetyczny i mocowano je wyłącznie na przedniej części zgryzu (stąd współczesne protezy tymczasowe nazywa się właśnie „etruskami”).<ref>{{Cytuj|tytuł=Orto – specjalistyczny gabinet ortodoncji dr Mariusza Wilka – Ortodoncja – jak to się zaczęło?|czasopismo=ortodonta.pl|data dostępu=2016-11-24|opublikowany=ortodonta.pl|url=http://ortodonta.pl/ortodoncja-jak-to-sie-zaczelo/}}</ref>
 
Stomatologia i ortodoncja rozwijały się powoli, aż do wieku XVIII, w którym m.in. obalono mit o robakach zjadających zęby (Pierre Fauchard odkrył, że za powstawanie zmian próchniczych odpowiedzialne są cukry) oraz wynaleziono i rozpoczęto masową produkcję szczoteczek do zębów. Do połowy XIX wieku podstawy protez zębowych wytwarzano ze srebra i złota, a do odtwarzania zębów używano materiału zwierzęcego lub ludzkich zębów. W drugiej połowie XIX wieku srebro i złoto zastąpiono kauczukiem, a zęby zaczęto wytwarzać z porcelany. Z 1899 roku pochodzi klasyfikacja Angle’a (autorstwa Edwarda Hartleya Angle) pozwalająca na określenie prawidłowości zgryzu w płaszczyźnie: przód – tył (dwie podstawowe wady zgryzu: przodozgryz i tyłozgryz).
 
W 1900 roku Edward H. Angle otworzył w USA szkołę dla przyszłych dentystów i kształcił ich również z zakresu ortodoncji. W 1940 roku Charles Tweed (uczeń E. H. Angle’a) przedstawił wyniki swoich badań, w których stwierdzał, że szczęki niektórych pacjentów są zbyt małe, by pomieścić 32 zęby, a co za tym idzie – w leczeniu ortodontycznym może zajść konieczność usunięcia niektórych zębów (obalił tym samym teorię Angle’a o konieczności zachowania wszystkich zębów). Cecil Steiner (uczeń Ch. Tweed’a) rozwinął wykorzystywaną do dziś analizę cefalometryczną (ocena profilu czaszki). Wiek XX to intensywny rozwój stomatologii, protetyki i ortodoncji. W latach 50-tych XX wieku do leczenia protetycznego wprowadzono stal nierdzewną, a kilkanaście lat później – żywice syntetyczne. W latach 80-tych XX wieku zaczęto stosować implanty.<ref>{{Cytuj|tytuł=Leczenie ortodontyczne - Gabinet dentystyczny Adent Warszawa|czasopismo=www.adent.com.pl|data dostępu=2016-11-24|opublikowany=www.adent.com.pl|url=http://www.adent.com.pl/zakres-uslug/leczenie-ortodontyczne/#historiaortodoncji}}</ref>
 
== Wady zgryzu ==
Wady zgryzu to zaburzenia w budowie i czynnościach zębów, łuków zębowych i ich wzajemnej relacji. Wady mogą być widoczne na zewnątrz (w zmienionych rysach twarzy) i zaburzać różnego rodzaju czynności jamy ustnej (m.in. utrudniać jedzenie, mówienie i oddychanie).<ref>{{Cytuj|tytuł=Leczenie ortodontyczne - Gabinet dentystyczny Adent Warszawa|czasopismo=www.adent.com.pl|data dostępu=2016-11-24|opublikowany=www.adent.com.pl|url=http://www.adent.com.pl/zakres-uslug/leczenie-ortodontyczne/#wadyzgryzu}}</ref>
 
'''Etiologia wad zgryzu:'''
Linia 32:
Aparaty ortodontyczne to najskuteczniejsza metoda leczenia ortodontycznego. Aparaty różnią się między sobą rodzajami, technologią i czasem trwania leczenia.
 
'''Rodzaje aparatów ortodontycznych'''<ref>{{Cytuj|tytuł=Leczenie ortodontyczne - Gabinet dentystyczny Adent Warszawa|czasopismo=www.adent.com.pl|data dostępu=2016-11-24|opublikowany=www.adent.com.pl|url=http://www.adent.com.pl/zakres-uslug/leczenie-ortodontyczne/#rodzajeaparatow}}</ref>''':'''
* '''[[Aparaty ruchome]]''' to aparaty, które można na określony czas wyjmować (np. do mycia zębów lub jedzenia). Aparaty ruchome dla dzieci mogą być: mechaniczne (aktywatory ortodontyczne) lub mechaniczno-czynnościowe (aparaty płytkowe). Nowoczesnym rozwiązaniem są przezroczyste aparaty nakładkowe dla dorosłych.
* '''[[Aparaty stałe]]''' to aparaty ortodontyczne mocowane na określony czas do zębów za pomocą zamków ortodontycznych, do których z kolei przymocowuje się oddziałujące na zęby łuki ortodontyczne. Aparaty stałe mogą być: metalowe (tradycyjne), estetyczne (z zamkami kompozytowymi lub porcelanowymi) lub ling walne (niewidoczne na zewnątrz, mocowane od strony języka).