Dopalacz (lotnictwo): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Anulowanie wersji 48333811 autora Tomasz O. (dyskusja)A źródła?
Tomasz O. (dyskusja | edycje)
Anulowanie wersji 48336830 autora Tokyotown8 (dyskusja)
Linia 1:
{{inne znaczenia|lotnictwa|[[dopalacz|inne znaczenia tego słowa]]}}
[[Plik:J58 AfterburnerT.jpeg|thumb|right|300px|Pracujący dopalacz [[silnik odrzutowy|silnika turboodrzutowego]]. Widoczny strumień gazu o wysokiej temperaturze i efekty powstającego na wylocie z dyszy układu [[fala uderzeniowa|fal uderzeniowych]] (tzw. [[diamenty Macha]]).]]
'''Dopalacz''' – urządzenie stosowane w [[samolot]]ach bojowych (rzadziejwyjątkowo w cywilnych - samolot [[Concorde]], [[Tu-144]]) w celu zwiększania [[ciąg silnika lotniczego|ciągu]] [[silnik turboodrzutowy|silnika turboodrzutowego]], poprzez spalanie dodatkowego paliwa za [[turbina|turbiną]]. Daje to przyrost ciągu o kilkadziesiąt procent.
 
Dopalacz to zestaw urządzeń (pompy paliwa, wtryskiwacze, stabilizatory płomienia, dysza wylotowa z regulowanym polem przekroju, układ automatycznej regulacji) stosowany w [[silnik turboodrzutowy|silnikach turboodrzutowych]] w celu realizacji procesu dopalania (pewna część tlenu przechodzi przez turbinę) polegającego na wtryskiwaniu i spalaniu strumieniowo dodatkowej ilości paliwa za turbiną, w celu podwyższenia temperatury oraz zwiększenia ciśnienia przepływających gazów. Włączeniu dopalania towarzyszy odpowiednie automatyczne zwiększenie przekroju dyszy wylotowej. Powiększenie pola przekroju dyszy jest bezpośrednim źródłem przyrostu ciągu o nawet ponad 50%, co zależy od typu i konstrukcji silnika oraz od warunków lotu.
 
Ze względu na niską sprawność termodynamiczną (wynikającą z niskiego już stosunkowo stopnia sprężania za turbiną) i związane z tym wysokie zużycie paliwa (na jednostkę ciągu) dopalanie włączane jest tylko w niektórych fazach lotu (start, przyśpieszanie, fragmenty misji bojowej). Wyjątkiem jest [[Lockheed SR-71 Blackbird|SR-71]], którego szczególnej konstrukcji dopalacze używane były do pracy ciągłej.
 
Zaletą dopalacza jest to, że:
* Spalenie dodatkowej porcji paliwa następuje za turbiną (co pozwala na większą żywotność łopatek turbiny), narażona na wysoką temperaturę jest jedynie nieruchoma dysza silnika
* W stosunku do uzyskanego zwiększenia ciągu nie rosną wymiary zewnętrzne silnika (szczególnie jego średnica) - co ułatwia zabudowę silnika w zwartym płatowcu jakim jest [[samolot myśliwski]] czy [[samolot myśliwsko-bombowy]].
 
== Zobacz też ==