PZL M-15 (Belphegor): Różnice pomiędzy wersjami

|napęd = 1 [[silnik odrzutowydwuprzepływowy]] [[AI-25]]

Samolot został skonstruowany na zamówienie władz rolnictwa ZSRR w celu zastąpienia dotychczas stosowanych samolotów rolniczych [[An-2|An-2SCh i An-2R]] przez nowocześniejszą konstrukcję, która byłaby wydajniejsza w eksploatacji, mając większy udźwig i nowocześniejszą aparaturę rolniczą. Jako napęd samolotu określono [[silnik odrzutowyturboodrzutowy]].

W ramach podziału ról w [[Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej|RWPG]] polski przemysł lotniczy miał się specjalizować m.in. w samolotach rolniczych, więc skonstruowanie nowego samolotu zlecono zakładom WSK-Mielec. Zakłady te były już głównym licencyjnym producentem samolotów rolniczych An-2R, eksportowanych do ZSRR. Projekt nowego samolotu opracowany został we współpracy z inżynierami radzieckimi, zamieszkałymi w tym celu w Mielcu. Ich szefem był inż. Izmaiłow. Z polskiej strony szefem konstruktorów był inż. Kazimierz Gocyła.

W celu zbadania niespotykanych dotąd problemów związanych z zabudową silnika odrzutowego w wolno latającym samolocie rolniczym w 1972 w [[Instytut Lotnictwa|Instytucie Lotnictwa]] w Warszawie zbudowano najpierw samolot doświadczalny [[Lala-1]] (nazwa była skrótem od: Latające laboratorium) oblatany 10 lutego 1972 przez Andrzeja Abłamowicza. Wykorzystywał on przednią część razem ze skrzydłami od samolotu [[An-2]], natomiast cała tylna część została zastąpiona kratownicą z usterzeniem i silnikiem odrzutowymturboodrzutowym AI-25 o ciągu 1470 daN (1500 kg). Samolot miał ponadto aparaturę agrolotniczą do rozpylania chemikaliów.

Produkcję seryjną samolotu rozpoczęto w 1976 roku. Władze rolnictwa ZSRR planowały początkowo zamówić 3000 samolotów tego typu, lecz okazało się, że eksploatacja dostarczonych samolotów nie spełnia pokładanych w nich nadziei. Mimo przyjemnych właściwości pilotażowych samolot był niebezpieczny w pilotażuużytkowaniu z uwagi na charakterystykę reakcji na zwiększenie ciągu (kilkanaście sekund, a nie 2-3 sekundy jak w przypadku silnika tłokowego) - co jest konieczne dla ominięcia przeszkód terenowych. Dodatkowo wysokie i opływowo wkomponowane zbiorniki na chemikalia miały długi czas awaryjnego zrzutu ładunku, co potęgowało ryzyko lotów agrolotniczych na tym samolocie. Ostatecznym ciosem stały się ceny ropy naftowej po kryzysie na Bliskim Wschodzie, po 1973 roku. Samolot spalał ok. 550–600 litrów paliwa na godzinę lotu (przykładowo [[PZL M18 Dromader]] spalał 160, a [[An-2]] 175). Produkcję zakończono w 1981 po dostarczeniu 175 samolotów (według innych danych{{doprecyzuj|data=2015-07|jakich?}} 120).

[[Samolot rolniczy]] w układzie [[Samolot dwubelkowy|dwubelkowego]] [[dwupłat]]a o konstrukcji metalowej (część dolnego skrzydła i zbiorniki chemikaliów wykonane z [[Laminaty|laminatu]] epoksydowego w celu uniknięcia korozji). W górnej części kadłuba nad kabiną załogi znajduje się oprofilowana gondola [[silnik dwuprzepływowy|silnika odrzutowegodwuprzepływowego]]. Dolny płat przymocowany do spodu kadłuba, a górny do wierzchu [[gondola (lotnictwo)|gondoli]] silnikowej. Oba płaty połączone są grubymi pylonami, mieszczącymi zbiorniki chemikaliów, i dwoma pomocniczymi [[Zastrzał (lotnictwo)|zastrzałami]]. Pylony przechodzą w dwie belki ogonowe zakończone podwójnym [[Powierzchnie sterowe|usterzeniem]] połączonym statecznikiem poziomym. [[Podwozie (lotnictwo)|Podwozie samolotu]] stałe, trójpodporowe, z kołami pojedynczymi. Zbiorniki paliwa w górnym płacie. Załogę stanowił pilot; można było oprócz niego zabrać w razie potrzeby do kabiny dwóch techników (jako pasażerów).

Samolot miał wbudowane dwa zbiorniki na chemikalia o pojemności po 1450 l (łącznie 2900 l lub 2200 kg). Wyposażony był w aparaturę do [[opryski|oprysków]] w postaci rur pod dolnymi skrzydłami lub alternatywnie w aparaturę rozpylającą proszki i granulaty. Aparatura napędzana była przez turbinęsprężonym powietrzem pobieranym od [[sprężarka|sprężarki]] silnika. Maksymalna wydajność opryskiwania 25 l/s, a szerokość opryskiwanego pasa – 40 m.