Państwo prawa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Ytabak (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne, drobne techniczne
Ytabak (dyskusja | edycje)
Wikicytaty i in.
Linia 1:
{{Inne znaczenia|zasady ustrojowej|[[Państwo Prawa]] - iracka koalicja polityczna}}
{{Wikicytaty|Państwo prawa}}
'''Państwo prawa''' ('''państwo prawne''') – koncepcja [[państwo|państwa]], w którym stanowione w procesie demokratycznym [[prawo]] ma pozycję nadrzędną w [[system polityczny|systemie politycznym]], wiąże [[władza|rządzących]] i wyznacza zakres ich [[kompetencja|kompetencji]], a obywatelom gwarantuje szereg praw i wolności. W państwie prawa [[organy państwowe|organy]] i instytucje państwowe mogą działać jedynie w zakresie określonym przez prawo, natomiast obywatele mogą czynić to wszystko, czego prawo nie zakazuje<ref>Zakrzewska, s. 326.</ref>. Przeciwieństwem państwa prawnego jest państwo, w którym władza sprawowana jest arbitralnie, a prawo jest [[instrumentalizacja prawa|traktowane instrumentalnie]].
 
Koncepcja państwa prawnego ma korzenie [[liberalizm|liberalne]], a obecnie jest ściśle związana z [[demokracja liberalna|demokracją liberalną]]. Jest ona charakterystyczna dla państw Europy kontynentalnej i wywodzi się z niemieckiej idei ''Rechtsstaat''. Zbliżoną (choć odmienną) koncepcją, charakterystyczną dla [[kraje anglosaskie|krajów anglosaskich]], jest idea [[praworządność|rządów prawa]] (''rule of law''). Anglosaska koncepcja ''rule of law'' wywodzi się z brytyjskiej [[parlamentaryzm|tradycji parlamentarnej]], i przeciwstawia prawo (obejmujące gwarancje praw jednostki) władzy państwa<ref>Uziębło, s. 223.</ref>.