Teodycea: Różnice pomiędzy wersjami

{{dopracować|źródła= 2011-12}}

 

Termin ten pochodzi od greckiego ''Théos'' (bóg) i ''diké'' (słuszny, sprawiedliwy), można go tłumaczyć dwojako: albo jako "oddanie sprawiedliwości Bogu", albo "sprawiedliwość Boga". Słowa tego po raz pierwszy w 1710 roku użył niemiecki filozof [[Gottfried Wilhelm Leibniz|Gottfried Leibniz]] w pracy zatytułowanej ''Théodicée sur la bonté de Dieu, la liberté de l'homme et l'origine du mal'' ("Teodycea o dobroci Boga, wolności człowieka i pochodzeniu zła") poświęconej obronie sprawiedliwości Bożej w odpowiedzi na zarzuty przeciw istnieniu Opatrzności oparte na stwierdzeniu zła w świecie. Swoją pracę Leibniz głównie skierował polemicznie przeciw sceptykom hugenockim i wolnomyślicielom, na czele z [[Pierre Bayle|Pierrem Baylem]], który wydał swój "Słownik historyczny i krytyczny" w 1697, a powiększył w drugim wydaniu w 1702 korzystając z protestanckiej tolerancji w Holandii.

 

* Żyjemy w najlepszym z możliwych światów.

* Jednym z objawów doskonałości świata jest istniejąca w nim wolność. Bez wolności nie byłoby zła, ale mimo to świat byłby gorszy.

* Wątpimy w to, bo nie dysponujemy boskim oglądem całości.

 

 

Jednak skoro [[chrześcijaństwo|religia chrześcijańska]] w Bogu znalazła źródło stworzenia, to jakie jest pochodzenie zła? Leibniz tworzy pojęcie niedoskonałości pierwotnej, tkwiącej w stworzeniu. Logicznie rozumując, to, co stworzone przez doskonałego Boga nie może być również doskonałe, ponieważ stałoby się mu równe. Według Leibniza niedoskonałość pierwotna wyprzedza również [[grzech]], świat był niedoskonały także przed jego popełnieniem, ponieważ ''„to, co stworzone, jest ze swej istoty ograniczone. A stąd wynika, że nie jest ono zdolne widzieć wszystkiego i że może się mylić oraz popełniać inne błędy”''.

Leibniz posługuje się bardzo barwnym porównaniem, mówiąc o Bogu jako o rzeźbiarzu. Artysta ów jest doskonały, potężny i doskonale wie, jakie powinno być jego dzieło. Blok marmuru nie jest doskonały, ale pod dłutem rzeźbiarza staje się czymś, co jest możliwie najpiękniejszym. Powstała rzeźba – świat zawiera w sobie zło, zarówno fizyczne, jak i moralne. Ale jest to sposób na uniknięcie jeszcze większego zła. Co jest tym gorszym złem? Nietrafny wybór Boga, wybranie czegoś innego niż tego, co wybrał. Powstanie świata, który nie jest najlepszym z możliwych.

 

* Cierpienie jest konsekwencją grzechu.

* Cierpienie daje okazję do moralnego doskonalenia się.

* Zło jest funkcją zawężonego poznania; to co wydaje się nam złe, brzydkie czy wstrętne, w miarę poszerzania pola widzenia zajmuje swoje coraz bardziej sensowne miejsce, nabiera znaczącego kształtu i wreszcie staje się zrozumiałą częścią większego obrazu rzeczy. Na przykład jeden centymetr kwadratowy dywanu może się wydawać brudną plamką, ale im większy kawałek dywanu zobaczymy, tym więcej sensu a nawet piękna i nieodzowności początkowego fragmentu będziemy w stanie doświadczyć.

 

* [[ateizm]]

* [[wolna wola]]

* [[dualizm (religia)]]

 

 

[[Kategoria:Teologia]]