Olimp: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
JCRZ (dyskusja | edycje)
m kontrola autorytatywna
Lowdown (dyskusja | edycje)
Bogumił Pawłowski
Linia 25:
'''Olimp''' – ([[Język grecki|gr.]] Όλυμπος ; wymawiane, z akcentem na pierwszą literę, jako ΄Olimpos) – najwyższy [[masyw górski]] w [[Grecja|Grecji]], położony na pograniczu północnej i środkowej części kraju. Jego najwyższy szczyt [[Mitikas]] wznosi się na wysokość 2918 [[n.p.m.|m n.p.m.]] Inne szczyty to m.in. [[Skolio]] (2912 [[N.p.m.|m n.p.m.]]), [[Stefani (szczyt)|Stefani]] (2909 m n.p.m.), [[Skala (szczyt)|Skala]] (2866 m n.p.m.), [[Touba (szczyt)|Touba]] (2785 m n.p.m.). Masyw znajduje się między dolinami rzek [[Pinios (Tesalia)|Pinios]] i [[Aliakmon]], nad [[Zatoka Termajska|Zatoką Termajską]]. Zbocza gór porośnięte są lasami iglastymi, liściastymi oraz [[makia|makią]]. Na zachód i południowy zachód masyw obrywa się pionowymi ścianami o wysokości do 500 metrów. Z północnych urwisk najwyższa jest ściana Skolio - 400 metrów. Deniwelacja całego szlaku na szczyt Olimpu wynosi 2300 metrów. W wyższych partiach lasy przechodzą w łąki. Olimp jest ośrodkiem wypoczynkowo-turystycznym, z założonym w [[1938]] roku [[park narodowy|parkiem narodowym]].
 
W [[mitologia grecka|mitologii greckiej]] Olimp uważany był za siedzibę [[Mitologia grecka|bogów greckich]], w tym najważniejszego – [[Zeus]]a. Z tego miejsca bogowie mieli kierować ludzkimi losami. Wierzono, że ilekroć jakiś człowiek próbował tam wejść, spadał z niego.
 
Pierwszego wejścia na najwyższy szczyt ([[Mitikas]]) dokonali Daniel Baud Bovy, Frédéric Boissonas i Christos Kakalos w 1913 r. Poza okresem zimowym, z miejscowości [[Litochoro]], asfaltową drogą dotrzeć można w głąb masywu góry. Następnie, z [[uroczysko|uroczyska]] [[Prionia]], na szczyty wiedzie szlak pieszy.
 
W trakcie greckich powstań narodowych (a także w okresach pomiędzy nimi) oraz w trakcie [[Historia Grecji|okupacji włosko-niemieckiej]] 1941-1944 i w następującej po niej [[wojna domowa w Grecji|greckiej wojnie domowej]] masyw Olimpu zawsze stanowił schronienie dla [[Macedonia (Grecja)|macedońskich]] [[partyzant]]ów<ref>[[Emeis oi Ellines]] - "Historia wojen współczesnej Grecji" - uniwersytecka praca zbiorowa, wyd. Skai Biblio 2008</ref>.
 
W wyniku upadku podczas wspinaczki na Olimp w 1971 zmarł polski profesor botaniki [[Bogumił Pawłowski]]<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Tragiczna śmierć prof. Bogumiła Pawłowskiego | czasopismo = [[Nowiny (dziennik rzeszowski)|Nowiny]] | strony = 2 | data = Nr 207 z 29 lipca 1971 | url = http://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra/docmetadata?id=4547}}</ref>.
 
Co najmniej od 4 tysiącleci masyw Olimpu przecinają dwa szlaki drogowe, a od roku 1909 także szlak kolejowy. Główna trasa wiedzie z [[Macedonia (Grecja)|Macedonii]], przez malowniczą [[Tempe (dolina)|dolinę Tempe]], do [[Tesalia|Tessalii]]. W 2004 r. oddano na tej trasie dwa tunele kolejowe, przebite przez masyw góry i zastępujące starą linię<ref>The story of managing projects: an interdisciplinary approach [http://books.google.com/books?id=fxV7yNWb4_kC&pg=PA254&lpg=PA254&dq=railroad+tunnel+leptokaria+tempi&source=bl&ots=sHwBbxPwG8&sig=SZzk83xgZr2jVuzgWB0xUwbG_l0&hl=el&ei=wfFBS5_VNNrLjAeMwKmtDQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=5&ved=0CCQQ6AEwBA#v=onepage&q=railroad%20tunnel%20leptokaria%20tempi&f=false]</ref>.