Samoświadomość: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m →‎Aspekty medyczne: drobne redakcyjne
Joanna Kośmider (dyskusja | edycje)
poprawa linków → archiwum, WP:SK
Linia 1:
'''Samoświadomość''' – [[świadomość]] samego siebie, zdawanie sobie sprawy z doświadczanych aktualnie doznań, [[Emocja|emocji]], [[potrzeba|potrzeb]], [[myślenie|myśli]], swoich możliwości, czy ograniczeń, autokoncentracja uwagi. Jest to także pojmowanie, „idea samego siebie”{{odn|Norkowski|2013|s=11}}.
 
== Aspekty psychologiczne ==
Świadomość siebie ''tu i teraz'' może prowadzić do rozpoznania wzorców i mechanizmów działania oraz ich przyczyn, co pozwala niekiedy na uwolnienie się od [[Psychopatologia|zaburzonych zachowań]], np. poprzez zrozumienie ich funkcji i znaczenia (zobacz też: [[wgląd]]). Zaburzone zachowania czy negatywne emocje wiążą się niekiedy z pozostawianiem jego przyczyn w [[Nieświadomość (psychoanaliza)|nieświadomości]], na przykład na skutek stosowania [[Mechanizmy obronne|mechanizmów obronnych]]{{odn|Pilarska|2007}}{{odn|Pilarska|2012}}.
 
== Aspekty medyczne ==
Samoświadomość czyli posiadanie „idei samego siebie”, w sposób doświadczalny sprawdza się poprzez zdolność rozpoznawania siebie w lustrze, tzw. [[test lustra]]. Pojawia się ona u dzieci w 18 miesiącu po urodzeniu, jest przypisywana korze mózgowej. W przypadku jednak jej uszkodzenia, funkcja ta może być przejęta przez inne części mózgu{{odn|Norkowski|2013|s=11-12}}. Według badań Phililpe'a Rochata już 2-3 miesięczne dzieci mają zdolność rozróżniania wizualnej informacji dotyczącej własnego [[Ciało ludzkie|ciała]]<ref>{{Cytuj pismo | url = http://www.psychology.emory.edu/cognition/rochat/lab/SelfPerceptionandAction.pdf| autor = Philippe Rochat|tytuł = Self perception and action in infancy |czasopismo = Exp. Brain Res. | wydanie = 1998 | wolumin = 123| strony = 102-109}}</ref>. Świadomość można stracić na skutek zespołów zaburzeń świadomości, np. śpiączki<ref>{{Cytuj pismo| url = http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(06)68508-5/fulltext |czasopismo = The Lancet| tytuł = Chronic disorders of consciousness | autor = James L. Bernat | wolumin = 367| strony =1181–1192 | wydanie = 2006 | oznaczenie = nr 9517}}</ref>.
 
Linia 16:
== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę | autor r = Jacek Norkowski [[Dominikanie|OP]]| rozdział = Problem świadomości z punktu widzenia medycyny, psychologii i filozofii | tytuł = Człowiek umiera tylko raz. Mało znane fakty dotyczące śpiączki, stanu wegetatywnego i śmierci mózgowej| autor = Tenże | wydawca = Thaurus | miejsce = Warszawa | rok = 2013 | strony = 11-14| isbn = 9-788364-124006 |odn = {{odn/id|Norkowski|2013}}}}
* {{Cytuj pismo | autor = Aleksandra Pilarska | tytuł = Samoświadomość — fenomen czy przekleństwo świadomości? | czasopismo = Wiedza i Edukacja (tekst pierwotnie opublikowany w “Poznańskie Forum Kognitywistyczne. Teksty Pokonferencyjne.” Tom 2, Poznań 2007, s. 117–126) | issn = 1898-9233 | data = Luty 26, 2009 | url = http://web.archive.org/web/20160308213044/http://wiedzaiedukacja.eu/archives/11200 | odn = {{odn/id|Pilarska|2007}}}}
* {{Cytuj książkę | autor = Aleksandra Pilarska | tytuł = Ja i tożsamość a dobrostan psychiczny | wydawca = Wydawnictwo Naukowe WNS UAM | miejsce = Poznań | data = 2012 | isbn = 978-8362243-84-6 | url = http://hdl.handle.net/10593/6125| odn = {{odn/id|Pilarska|2012}}}}