Bitwa pod Kyzikos (410 p.n.e.): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne, źródła/przypisy |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 3:
|nazwa = Bitwa morska pod Kyzikos
|konflikt = [[Wojny peloponeskie]]
|grafika =
|opis = Możliwy przebieg bitwy: pozorowana ucieczka jednej eskadry ateńskiej, a następnie atak z trzech stron na flotę peloponeską (czarne)
|data = [[410 p.n.e.]]
|miejsce = Kyzikos, Hellespont
|wynik = zwycięstwo Aten
|przyczyna = konieczność panowania nad drogą morską przez Hellespont
|terytorium = dzisiejsza [[Turcja]]
|strona1 = Ateny
Linia 21:
'''Bitwa morska pod Kyzikos ''' – starcie zbrojne, które miało miejsce w kwietniu lub maju [[410 p.n.e.]] podczas [[Wojna peloponeska (431–404 p.n.e.)|II wojny peloponeskiej]] ([[431 p.n.e.|431]]–[[404 p.n.e.]]), jedna z serii bitew o panowanie nad [[Dardanele|Hellespontem]], kluczową drogą morską pozwalającą na zaopatrywanie Aten w zboże sprowadzane znad Morza Czarnego.
W 411 r.p.n.e. spartański wódz [[Mindaros]] przejął komendę nad flotą peloponeską, zapewnił sobie też przychylność i wsparcie finansowe perskiego satrapy [[Farnabazos II|Farnabazosa]]. Udało mu się zebrać w Hellesponcie flotę z 86 jednostek; równocześnie wybuchły antyateńskie powstania w [[Bizancjum (miasto)|Bizancjum]] i [[Tasos]]. Wobec tego zagrożenia [[
Wczesną wiosną Mindaros, zebrawszy swą flotę, wsparł Farnabazosa, oblegającego [[Kyzikos]]{{r|lazenby}}. Po zeszłorocznej porażce Spartan i przybyciu (w kwietniu lub maju 410 roku) posiłków z Aten (pod wodzą [[Teramenes]]a), flota ateńska zgromadzona w cieśninach zyskała przewagę nad eskadrą spartańską. Ateńczycy przystąpili więc do decydującej operacji{{r|hammond}}. Połączone eskadry Alkibiadesa,
Flota ateńska przepłynęła nocą koło [[Abydos]], by uniknąć zauważenia, a następnie zatrzymała się koło [[Marmara|Prokonnesos]]{{r|lazenby|grote}}. Przebieg dalszych wydarzeń jest różnie opisywany. Ksenofont twierdzi, że Ateńczycy odpoczywali przez dzień w Prokonnesos, zatrzymując wszystkie przepływające statki, by nie doniosły o ich obecności Mindarosowi{{r|lazenby}}.
W nocy, lub następnego dnia, Ateńczycy wysadzili desant, który ruszył w kierunku Kyzikos; siłami tymi dowodził Chaireas. Flota zaś popłynęła najprawdopodobniej podzieliła się na trzy eskadry: 40 okrętów Alkibiadesa sprowokowało Mindarosa, który wiedząc, że tyle jednostek liczyła ateńska eskadra stacjonująca w [[Sestos]], uderzył na na nie całą swoją flotą (80 okrętów). Alkibiades upozorował odwrót, a tymczasem eskadry Teramenesa i
Na pomoc Spartanom ruszyły oddziały Farnabazosa, przeciw którym
Ksenofont opisuje bitwę nie podając szczegółów - według niego flota ateńska niezauważona w gęstym deszczu przez odbywających manewry Peloponezyjczyków, odcięła ich od portu, po czym nastąpiło starcie. Wobec ateńskiej przewagi Mindaros zdecydował się o ucieczce na ląd i walcząc tam w obronie okrętów zginął wraz z wieloma żołnierzami. Źródła zgadzają się, że zniszczona lub zdobyta została cała jego flota - 80 lub 60 okrętów, a Ateńczycy uzyskali panowanie na morzu{{r|lazenby}}.
Następnego dnia Kyzikos zostało oblężone, ale poddało się i uniknęło splądrowania dzięki zapłaceniu wysokiej kontrybucji{{r|lazenby|
Zwycięstwo Ateńczyków dało im panowanie na morzu. Cały [[Dardanele|Hellespont]] znalazł się również ich kontrolą. Spartańska kontrofensywa morska zakończyła się niepowodzeniem i śmiercią Mindarosa. Ateńczycy obalili panującą krótki czas [[oligarchia|oligarchię]] i przywrócili demokrację, równocześnie kontynuując przygotowania do dalszego prowadzenia bitwy. Związkowi Peloponeskiemu potrzeba było trzech lat na odbudowę floty{{r|hammond}}. Klęska pod Kyzikos miała nawet spowodować wysłanie przez Spartę poselstwa z propozycją pokoju, ale jego historyczność jest wątpliwa{{r|hammond|grote}}.
{{przypisy|przypisy=
|