[[Plik:BuddhaLoutsSm.jpg|thumb|right|300px|Sukno z wizerunkiem Buddy]]
'''Buddowie medytacyjni''' - '''Pięciu dhjanibuddów''' ([[sanskryt|sktsanskr.]] dhyani – [[medytacja]]) – w [[buddyzm]]ie [[Wadżrajana|wadżrajanywadźrajany]], znanych również jako pięciu buddów mądrości ([[język japoński|jap.]] gochinyorai), pięciu wielkich buddów lub pięciu [[dżina]] (skt. ''zwycięzca'' lub ''zdobywca''), reprezentuje pięć właściwości [[Budda|Buddy]]. Buddowie ci są częstym tematem [[Mandala (symbol)|mandal]] wadżrajanywadźrajany.
Pięciu buddów mądrości powstało w oparciu o opisaną w [[Jogaczara|jogaczarzejogaćarze]] koncepcję dotyczącą dhjanibuddów, lub inaczej teorii [[Trikaja]] (sktsanskr. tri "trzy", kaya "ciało") która zakłada istnienie trzech "ciał" Buddy. Buddowie mądrości reprezentują wszystkie aspekty [[dharmakaja|dharmakai]], lub też "ciała prawdy", które ucieleśnia samą zasadę [[oświecenie (religie Wschodu)|oświecenia]]. Z początku pojawiło się dwóch Buddów, reprezentujących [[pradżnia|mądrość]] i [[karuna|współczucie]] – byli to odpowiednio [[Akszobhja]] i [[Amitabha]]. Dalszy podział pozwolił na przedstawienie ucieleśnienia aspektów mocy lub aktywności, oraz piękna lub duchowego bogactwa.
W [[sutra|Sutrze]] Złotego Światła (wczesnej sutrze [[Mahajana|Mahajany]]) formy te noszą imiona DundubishvaraDundubhiśwara i Ratnaketu, lecz z biegiem czasu uległy one zmianie na [[Amoghasiddhi]] i [[Ratnasambhawa]]. Budda znajdujący się pośrodku to [[Wajroczana|Wajroćana]].
Pięciu buddów mądrości ochranianych jest przez [[pięciu królów mądrości]], w Japonii przedstawia się ich często razem w [[Mandali Dwóch Światów]].
Linia 52:
|----- align="left"
! Rodziny
| Rodzina Wadżry (Diamentu) || Rodzina Karmy (Działania) || Padmy (Lotosu) || Rodzina Ratny (Klejnotu) || Buddha
