Akcja „Burza”: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
EmptyBot (dyskusja | edycje)
m poprawa linku z przekierowania na właściwy artykuł
m →‎Formy: lit.
Linia 18:
 
== Formy ==
W konsekwencji wykrycia [[Zbrodnia katyńska|grobów polskich oficerów w Katyniu]] (w kwietniu [[1943]]) zostały zerwane stosunki dyplomatyczne między [[II Rzeczpospolita|Polską]] a [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] (przywrócone uprzednio w lipcu [[1941]] [[Układ Sikorski-Majski|układem Sikorski-Majski]]). [[Rząd RP na uchodźstwie|Rząd w Londynie]] w instrukcji z 27 października 1943, w przypadku nienawiązania oficjalnych stosunków polsko-sowieckich, zakazywał współpracęwspółpracy z Sowietami i pozostawanie władz podziemnych w kraju i AK w konspiracji, a w przypadku represji i ewentualnych aresztowań – przejście do samoobrony. Polecał także wzmożenie akcji sabotażowych i dywersyjnych przeciw Niemcom, ale wyłącznie o charakterze demonstracji i ochrony, co stało w sprzeczności z zasadami konspiracji. Odmiennego zdania w kwestii pozostawania w konspiracji byli [[Delegat Rządu na Kraj]] [[Jan Stanisław Jankowski|Jankowski]] i gen. Bór-Komorowski. Uważali oni, że brak czynnika reprezentującego legalną władzę Rzeczypospolitej na terenach operowania wojsk sowieckich stworzy możliwość do zajęcia jego miejsca przez uległe Sowietom organizacje. W raporcie z 14 lipca 1943 gen. Bór-Komorowski meldował, że bezczynność AK na terenach zajmowanych przez wojska sowieckie byłaby szkodliwa, ponieważ „...nie byłoby wtedy przeszkody, aby upozorować wolę narodu polskiego stworzenia 17 republiki sowieckiej”<ref>Stefan Korboński, ''Polskie Państwo Podziemne'', Wydawnictwo Nasza Przyszłość, Bydgoszcz, s. 156.</ref>. Po wymianie telegramów pomiędzy krajem a Londynem, rząd zgodził się ze stanowiskiem władz w kraju, a w przekazanej 12 lutego 1944 depeszy gen. [[Kazimierz Sosnkowski|Sosnkowski]] napisał: „...rząd i ja sądzimy, że wola kraju stanowi czynnik, nad którym nie sposób jest przejść do porządku dziennego”<ref>Stefan Korboński, ''Polskie Państwo Podziemne'', Wydawnictwo Nasza Przyszłość, Bydgoszcz, s. 158.</ref>. W nocy z 3 na 4 stycznia 1944 wojska sowieckie przekroczyły przedwojenną polską granicę w rejonie miasta [[Sarny]].
 
Akcja „Burza” miała być prowadzona przez Armię Krajową niezależnie od [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]]. Rozkaz KG AK przewidywał natomiast współdziałanie z Armią Czerwoną na szczeblu taktycznym i występowanie w roli sojusznika, połączone z ujawnieniem dowództw AK wobec dowództw Armii Czerwonej. Jednocześnie wobec nieuznawania przez Rząd RP na uchodźstwie nielegalnych w świetle prawa międzynarodowego [[aneksja|aneksji]] dokonanych po [[1 września]] [[1939]] na terytorium [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]] oddziały Wojska Polskiego i reprezentanci administracji cywilnej [[Polskie Państwo Podziemne|Polskiego Państwa Podziemnego]] występować miały wobec władz sowieckich jako przedstawiciele legalnych władz Rzeczypospolitej na jej traktatowym terytorium.