Muzeum w Zelowie – Ośrodek Dokumentacji Dziejów Braci Czeskich: Różnice pomiędzy wersjami

'''Muzeum w Zelowie – Ośrodek Dokumentacji Dziejów Braci Czeskich''' – mieści się na specjalnie dla potrzeb muzealnych wyremontowanym i przystosowanym poddaszu [[Kościół ewangelicko-reformowany w Zelowie|kościoła ewangelicko-reformowanego w Zelowie]], a także w jego zakrystii, która przystosowana została dla potrzeb archiwum, pracowni archiwalnej oraz biblioteki. Muzeum zbiera, konserwuje, przechowuje oraz eksponuje wszelkie ślady kultury duchowej i materialnej oraz zbiera dokumentację do historii dziejów [[Bracia czescy|Braci Czeskich]].

Dyrektorem-założycielem Muzeum był do [[2010]] ks. [[Mirosław Jelinek]]. Kustoszami są dr Jacek Kriegseisen oraz mgr Dariusz Czwojdrak.

Unikatowym zespołem jest archiwum [[Parafia Ewangelicko-Reformowana w Zelowie|Parafii Ewangelicko-Reformowanej w Zelowie]]. Przetrwało ono bowiem [[II wojna światowa|II wojnę światową]] jako jedyne na Polskich ziemiach polskich dziewiętnastowieczne archiwum różnowiercze, lecz także dlatego, że dotyczy [[diaspora (naród)|diasporalnej]] [[Czesi w Polsce|społeczności czeskiej]] i interesującego, jeśli chodzi o przemiany cywilizacyjne i społeczne, okresu.

W [[Kościół ewangelicko-reformowany w Zelowie|kościele ewangelicko-reformowanym w Zelowie]] zachował się także zespół kartuszy trumiennych związanych pierwotnie z ceremoniałem pogrzebowym. Do lat powojennych zawieszone były na ścianach [[Zakrystia|zakrystii]] kościoła. Ogółem zachowały się 64 kartusze trumienne. Najstarszy z nich pochodzi z [[1841]] r., a najmłodszy z [[1964]] r. Kartusze podczas wystawienia trumny w kościele nabite były na jeden z krótszych boków trumny, a po zakończeniu uroczystości pogrzebowych, zawieszane były w kościele. W swoim pierwotnym przeznaczeniu były one użyte do identyfikacji zmarłego i oczywiście ozdoby trumny. Wtórnej, pamiątkowej funkcji, nabrały z chwilą zawieszenia w zakrystii. Napisy na kartuszach są interesującym materiałem pomocniczym dla badań genealogicznych. Sytuacja w [[Zelów|Zelowie]] jest w tej mierze idealna, gdyż zachowały się prawie w komplecie [[Wyznaniowa księga metrykalna|parafialne księgi metrykalne]], będące podstawowym źródłem dla badań tego rodzaju. Wszystkie metalowe kartusze trumienne wykonane z są blachy żelaznej, sztancowane i wycinane. Istnieje również grupa kartuszy wykonanych z kartonu, ale tłoczonych tą samą matrycą, która użyta została do tłoczenia blachy. Tła, napisy i ornamenty malowane są farbami olejnymi. Podobne kartusze zachowały się w wielu miejscowościach Polski, jednak nigdzie w aż tak dużym zespole.

Muzeum w Zelowie w [[2003]] r., rocznicę 200-lecia przybycia na te tereny potomków [[Bracia czescy|Braci Czeskich]], otrzymało od Muzeum Komenského w [[Przerów|Przerowie]] całe wyposażenie oraz pomoce dydaktyczne izby lekcyjnej z czasów [[Jan Ámos Komenský|Jana Amosa Komenskiego]] (XVII wiek), w warsztatach którego wszystkie jej elementy ekspozycji były sporządzone. Realizację projektu dr. Františka Hýbla przeprowadzili Ladislav Novák, Hana Holásková oraz Renata Skřebská.