Rada Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
źródła/przypisy
merytoryczne, redakcyjne
Linia 1:
{{W edycji|Accomer}}
'''Rada Bezpieczeństwa''' ONZ – jeden z sześciu organów głównych [[Organizacja Narodów Zjednoczonych|Organizacji Narodów Zjednoczonych]] powołany na mocy [[Karta Narodów Zjednoczonych|Karty Narodów Zjednoczonych]] (jej istnieniu i kompetencjom poświęcono rozdziałrozdziały: V, VI i VII KNZ).
 
Na Radzie Bezpieczeństwa ciąży główna odpowiedzialność za utrzymanie [[pokój (polityka)|pokoju]] i bezpieczeństwa na świecie. Podobnie jak [[Zgromadzenie Ogólne ONZ|Zgromadzenie Ogólne]], może ona nakładać sankcje na państwa członkowskie.
Linia 7 ⟶ 8:
Rada Bezpieczeństwa składa się z pięciu stałych członków oraz dziesięciu niestałych, wybieranych na dwa lata zgodnie z tzw. kluczem regionalnym (5 miejsc dla [[Afryka|Afryki]] i [[Azja|Azji]], 2 [[Ameryka Łacińska|Ameryki Łacińskiej]], 2 [[Europa Zachodnia|Europy Zachodniej]] i 1 [[Europa Środkowa|Europy Środkowej]]). Teoretycznie państwa te powinny posiadać „szczególne zasługi w utrzymaniu międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa”, w praktyce jednak decyduje parytet geograficzny.
 
[[Chińska Republika Ludowa]] została członkiem stałym Rady Bezpieczeństwa w 1971 roku. Do tego czasu [[Chiny]] były reprezentowane przez [[Republika Chińska|Republikę Chińską]] (Tajwan). Do 1991 roku członkiem stałym RB był [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich]].
ChRL jest reprezentowana w Radzie Bezpieczeństwa dopiero od 1971 roku. Wcześniej w Radzie [[Chiny]] reprezentował przedstawiciel [[Republika Chińska|Tajwanu]].
 
W roku 2017 w skład Rady Bezpieczeństwa wchodzą<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.un.org/en/sc/members/|tytuł=Members of the Security Council|opublikowany=ONZ|język=en|data dostępu=2016-01-15}}</ref>:
* jako członkowie stali: [[Chińska Republika Ludowa]], [[Francja]], [[Rosja]], [[Stany Zjednoczone]] oraz [[Wielka Brytania]];
* jako członkowie niestali (stan na 2017 r.): [[Boliwia]], [[Egipt]], [[Etiopia]], [[Kazachstan]], [[Japonia]], [[Senegal]], [[Szwecja]], [[Ukraina]], [[Urugwaj]], [[Włochy]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.un.org/en/sc/members/ | tytuł = Permanent and Non-Permanent Members | opublikowany = United Nations | język = en | data dostępu = 2017-06-03}}</ref>.
W dniu 2 czerwca 2017 r. Zgromadzenie Ogólne wybrało: [[Gwinea Równikowa|Gwineę Równikową]], [[Kuwejt]], [[Peru]], Polskę i [[Wybrzeże Kości Słoniowej]], jako niestałych członków RB na następne dwa lata – od 1 stycznia 2018 roku. Zajmą one miejsca: Egiptu, Japonii, Senegalu, Ukrainy i Urugwaju.
 
Obecnie prowadzone są dyskusje nad ewentualnym rozszerzeniem liczby stałych członków Rady Bezpieczeństwa. - wśródWśród kandydatów na członków stałych wymienia się m.in.: [[Niemcy]], [[Japonia|Japonię]], [[Indie]] i [[Brazylia|Brazylię]] ([[G4]]). Żywo dyskutowanaDyskutowana jest teżtakże kwestia powołania członków półstałych, którymi mogłyby zostać mocarstwa regionalne np. [[Włochy]], [[Arabia Saudyjska]], [[Nigeria]], [[Egipt]] czy [[Pakistan]]. W [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]] rozważano swego czasu, byaby prawa Wielkiej Brytanii i Francji scedować na całą Unię, jednak państwa te nie zgodziły się na rezygnację ze swoich przywilejów.
Dawniej w skład Rady Bezpieczeństwa, jako członkowie stali, wchodziły [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] (do 1991 r.) oraz [[Republika Chińska]] (do 1971).
 
Obecnie prowadzone są dyskusje nad ewentualnym rozszerzeniem liczby stałych członków Rady Bezpieczeństwa - wśród kandydatów na członków stałych wymienia się m.in. [[Niemcy]], [[Japonia|Japonię]], [[Indie]] i [[Brazylia|Brazylię]] ([[G4]]). Żywo dyskutowana jest też kwestia powołania członków półstałych, którymi mogłyby zostać mocarstwa regionalne np. [[Włochy]], [[Arabia Saudyjska]], [[Nigeria]], [[Egipt]] czy [[Pakistan]]. W Unii Europejskiej rozważano swego czasu, by prawa Wielkiej Brytanii i Francji scedować na całą Unię, jednak państwa te nie zgodziły się na rezygnację ze swoich przywilejów.
 
== Głosowanie ==