Chanson: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: Nagłówki w mobilnej wersji Wikipedii |
rozbudowa ze stuba, źródła/przypisy, ilustracja |
||
Linia 1:
[[Plik:Maria, Marì! (1909 - Bideri).djvu|thumb|Maria, Marì! (1909 - Bideri)]]
'''Chanson''' – wielogłosowa forma świeckiej [[muzyka wokalna|muzyki wokalnej]] z XV i XVI w. Od XIX w. lekka [[piosenka]] solowa{{r|Encyklopedia muzyki|Dictionary of Music|Słowniczek muzyczny}}.
W twórczości [[Trubadurzy|trubadurów]] i [[truwerzy|truwerów]] były to utwory jednogłosowe, oparte na formach [[Ballada (muzyka)|ballady]], rondeau, [[Virelai|virelai]]{{r|Encyklopedia muzyki|Dictionary of Music}}. W XIV w. do typu chanson należą liczne ballady G. Virelaia. W I poł. XV w. ballady przedstawicieli [[Szkoła burgundzka|szkoły burgundzkiej]] ([[Guillaume Dufay]], [[Gilles Binchois]], Nicolas Grenon, [[Pierre Fontaine]]){{r|Encyklopedia muzyki}}.
Okresem rozkwitu chanson jest XVI w. Powstał wtedy nowy jej typ, tzw. chanson [[polifonia|polifoniczna]], oparta na technice imitacyjnej. Uprawiali ją m.in. [[Johannes Ockeghem]], [[Jacob Obrecht]], [[Josquin des Prés]], [[Heinrich Isaac]], [[Pierre de la Rue]]. W tym samym okresie [[Pierre de la Rue]] stworzył typ chanson programowej, któej istotną cechą była forma ABA, operowanie krótkimi frazami melodycznymi na wzór techniki [[Hoketus|hoketowej, oscylowanie między polifonią a [[homofonia|homofonią]]{{r|Encyklopedia muzyki}}.
Od XIX w. chanson oznaczałą piosenkę solową z towarzyszeniem [[fortepian]]u lub [[[gitara|gitary]]. W epoce [[Ludwik Filip I|Ludwika Filipa]] miała zabarwienie sentymentalne i rozpowszechniła się pod nazwą romanzy{{r|Encyklopedia muzyki|Słowniczek muzyczny}}.
{{Przypisy|przypisy=
<ref name="Dictionary of Music">{{Cytuj książkę | tytuł = The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. C | wydawca = Oxford University Press | data = 2004-01-00 | isbn = 9780195170672}}</ref>
<ref name="Encyklopedia muzyki">{{Cytuj książkę | inni = Andrzej Chodkowski (red.) | tytuł = Encyklopedia muzyki | wydawca = PWN | miejsce = Warszawa | rok = 1995| strony = 456 | isbn = 83-01-11390-1 | język = pl}}</ref>
<ref name="Słowniczek muzyczny">{{Cytuj książkę | nazwisko = Habela | imię = Jerzy | tytuł = Słowniczek muzyczny | wydawca = PWM | miejsce = Warszawa | rok = 1968| strony = 224 | isbn = 83-01-11390-1 | język = pl}}</ref>
}}
== Zobacz też ==
Linia 8 ⟶ 18:
[[Kategoria:Formy muzyczne]]
| |||