Izrael: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Per excellence (dyskusja | edycje)
→‎Religia: poprawa linków
Nie podano opisu zmian
Linia 91:
|commons = Category:Israel
}}
'''Izrael''' ([[język hebrajski|hebr.]] יִשְרָאֵל, ''Jisra’el'', [[język arabski|arab.]] إسرائيل, ''Isrā’īl''), oficjalnie '''Państwo Izrael''' ([[język hebrajski|hebr.]] {{wymowa|He-Medinat Israel.ogg|מְדִינַת יִשְרָאֵל}}, ''Medinat Jisra’el'', [[język arabski|arab.]] دَوْلَةْ إِسْرَائِيل, ''Dawlat Isrā'īl'') – żydowskie państwo na [[Bliski Wschód|Bliskim Wschodzie]] położone w [[Azja Zachodnia|Azji Zachodniej]] na wschodnim brzegu [[Morze Śródziemne|Morza Śródziemnego]]. Graniczy na północy z [[Liban]]em, na północnym wschodzie z [[Syria|Syrią]], na wschodzie z [[Jordania|Jordanią]] i na południowym zachodzie z [[Egipt]]em. Przylega do niego również [[Palestyna (państwo)|Palestyna]], czyli [[Zachodni Brzeg]] oraz [[Strefa Gazy]] kontrolowane przez tymczasową strukturę administracyjną: [[Autonomia Palestyńska|Palestyńskie Władze Narodowe]] zwane potocznie Autonomią Palestyńską. Zewnętrzne granice Palestyny są kontrolowane przez władze izraelskie. Izrael pomimo stosunkowo małej powierzchni jest dość zróżnicowany demograficznie<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Skolnik | imię = Fred | tytuł = Encyclopedia Judaica | wydanie = 2 | wydawca = Macmillian | miejsce = | rok = 2007 | tom = 9 | strony = 132–232 | isbn = 0028659287}}</ref>. W populacji liczącej 7,66 miliona większość stanowią [[Żydzi]] (75%)<ref name=wzrost />. Drugą co do wielkości grupę stanowią [[Arabowie]] (20%). Mniejszą grupą etniczną są [[Samarytanie]]. Pod względem wyznaniowym w Izraelu występuje duże zróżnicowanie – obok [[judaizm|żydów]] mieszkają również [[muzułmanin|muzułmanie]] (Arabowie), [[chrześcijaństwo|chrześcijanie]] i [[druzowie]], jak również inne mniejsze grupy religijne.
 
Współczesne państwo Izrael ma swoje religijne korzenie w [[Ziemia Izraela|Ziemi Izraela]] ([[język hebrajski|hebr.]] ארץ ישראל, ''Erec Jisrael''), która przez 3000 lat zajmowała centralne miejsce w [[judaizm]]ie<ref name=judaism101>{{cytuj stronę| url = http://www.jewfaq.org/israel.htm | tytuł = The Land of Israel | autor = Tracey R. Rich | praca = Judaism 101 | język = en | data dostępu = 1 lutego 2009}}</ref>. Nowożytnym ruchem politycznym, który dążył do powstania państwa Izrael był [[syjonizm]], datowany od 1884, kiedy w [[Katowice|Katowicach]] odbył się zjazd stowarzyszeń Miłośników Syjonu ([[Chowewej Syjon]]) z całej Europy. Na tymże zjeździe przywództwo objął [[Samuel Mohylewer]] i tu zapadły decyzje o powrocie Żydów do Palestyny i o finansowym wspieraniu emigrantów<ref>Jan Dziadul, ''Burz zbudowane, odbuduj zburzone'', [w:] „Polityka”, 2015, nr 37, s. 58.</ref>.