Irena Sułkowska-Kurasiowa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Robot wspomógł poprawę ujednoznacznienia Instytut Historii PAN – zmieniono link(i) do Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk; zmiany kosmetyczne
Linia 8:
Długi okres pracy zawodowej spędzony w AGAD Irena Sułkowska-Kurasiowa w znacznej mierze poświęciła na badania nad kancelarią królewską, pracując nad przygotowaniem przewodnika po zasobie staropolskim<ref>{{cytuj książkę|tytuł=Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie: przewodnik po zespołach. T. 1: Archiwa dawnej Rzeczypospolitej|autor=oprac. zbiorowe pod red. Jadwigi Karwasińskiej|data=I wyd. 1958, II wyd. 1975}}</ref>. W następnych latach powstawały różne inne prace i publikacje działu I, przede wszystkim kontynuacja sumaryzacji ksiąg [[Metryka Koronna|Metryki Koronnej]], księgi podkanclerskie z okresu panowania Zygmunta Augusta: ''Matricularum Regni Poloniae summaria, excussis codicibus, qui in Chartophylacio Maximo Varsoviensi asservantur. P. 5, Sigismundi Augusti regis tempora complectens, 1548–1572. Vol. 2, Acta vicecancellariorum, 1548–1572''<ref>{{cytuj książkę|tytuł=Matricularum Regni Poloniae summaria, excussis codicibus, qui in Chartophylacio Maximo Varsoviensi asservantur. P. 5, Sigismundi Augusti regis tempora complectens, 1548–1572. Vol. 2, Acta vicecancellariorum, 1548–1572, contexerunt Josephus Płocha, Antonius Rybarski, Irena Sułkowska; moderante Jacobo Sawicki; Directio generalis archivorum status. Tabularium actorum antiquorum Varsoviense maximum|data=1961}}</ref>; do tej publikacji Irena Sułkowska napisała wstęp.
 
Przeprowadziła pełną, szczegółową inwentaryzację ksiąg wpisów Metryki Koronnej i tzw. Metryki Litewskiej (ponad 600 ksiąg przechowywanych w AGAD) oraz przygotowała opisy poszczególnych serii. Wyodrębniła księgi wpisów (''libri inscriptionum'') (361) 1447–1794, księgi poselstw (''libri legationum'') (41) 1501–1761, księgi pieczętne (''sigillata'') (44) 1658–1794, księgi spraw ruskich (Metryka Ruska/Wołyńska) (29) 1569–1673, księgi wpisów kancelarii mazowieckiej (''Metryka Mazowiecka'') (21) 1414–1526. Dokonała uporządkowania chronologii wpisów, rozpoznania zawartości ksiąg. Artykuły poświęcone poszczególnym seriom Metryki opublikowane zostały w [[Archeion|„Archeionie”]]<ref>{{cytuj książkę|tytuł=Księgi wpisów Metryki Koronnej (1447–1794) w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie|miejsce=„Archeion”|data=1966, t. 44 (wraz z J. Wejchertową)}}</ref><ref>{{cytuj książkę|tytuł=Księgi poselskie (libri legationum) Metryki Koronnej|miejsce=„Archeion”|data=1968, t. 48}}</ref><ref>{{cytuj książkę|tytuł=Księgi sygillat Metryki Koronnej (1658–1794)|miejsce=„Archeion”|data=1970, t. 54}}</ref><ref>{{cytuj książkę|tytuł=Księgi kanclerskie (księgi spraw publicznych Metryki Koronnej)|miejsce=„Archeion”|data=1974, t. 60.}}</ref> jako materiał do dyskusji. Te prace znalazły swoje uwieńczenie już po jej odejściu z AGAD jako ''Inwentarz Metryki Koronnej Księgi wpisów i dekretów polskiej kancelarii królewskiej z lat 1447–1795'' opracowanego wraz z Marią Woźniakową.
 
W latach 1961–1964 przygotowała rozprawę doktorską poświęconą kancelarii królewskiej w latach 1447–1506, której promotorem był prof. dr [[Aleksander Gieysztor]] (tytuł doktora nauk humanistycznych został jej nadany dnia 2 marca 1965 r., publikacja 1967 [[Instytut Historii PANim. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk|IH PAN]]).
 
Przedmiotem jej badań stała się kancelaria wystawiająca dokumenty i zajmująca się królewską korespondencją oraz ludzie w niej zatrudnieni. Zakres chronologiczny pracy obejmuje lata 1447–1506, czyli pierwsze zachowane księgi Metryki Koronnej, począwszy od 26 lipca 1447 r., czyli zaraz po wstąpieniu na tron [[Kazimierz IV Jagiellończyk|Kazimierza Jagiellończyka]] do konstytucji sejmowej 1504 r., ustalającej zasady funkcjonowania kancelarii XVI w. na podstawie wcześniejszej praktyki.
Linia 39:
Prace nad funkcjonowaniem kancelarii królewskich nie były jedynym polem działania Ireny Sułkowskiej-Kuraś. Do Pracowni Edytorstwa PAN przeszła w związku z przygotowywanym do druku wspólnie z mężem Stanisławem Kurasiem tomami (formalnie od czwartego do ósmego, praktycznie już nad trzecim) Zbioru dokumentów małopolskich, publikowanymi od końca lat 60. oraz w latach 70.
 
Wkrótce państwo Kurasiowie rozpoczęli wspólne prace – kwerenda 1977–1978 – nad fundamentalnym wydawnictwem [[Bullarium Poloniae|''Bullarium Poloniae'']]. Tom pierwszy ukazał się w 1982 r., a drugi – w 1985. Realizowanie tego długofalowego projektu było możliwe od połowy lat 80. przede wszystkim dzięki kolejnym stypendiom z Fundacji Jana Pawła II – Polskiego Instytutu Kultury Chrześcijańskiej. Wiązało się to z corocznymi trzymiesięcznymi pobytami w Rzymie spędzanymi na niezwykle wyczerpującej i intensywnej pracy, czego efektem były systematycznie ukazujące się kolejne tomy ''Bullarium Poloniae'' – ogromnego zbioru [[regest|regestów]]ów (streszczeń i wyciągów) w języku łacińskim ze wszystkich urzędowych dokumentów papieskich, zwanych [[bulla|bullami]]mi, dotyczących Polski od roku tysięcznego. Ukazało się 7 tomów ''Bullarium''.
 
Prace nad kolejnymi częściami ''Zbioru dokumentów małopolskich'', a potem nad ''Nowym kodeksem dyplomatycznym Mazowsza'' i ''Bullarium Poloniae'' nie oderwały Ireny Sułkowskiej-Kuraś od problematyki kancelarii królewskiej, z którą w znacznej części związani byli doradcy królewscy. W kolejnych latach prowadziła one gruntowne studia tym razem nad Metryką Litewską, ich wyniki zostały opublikowane w „Archeionie”. Następnie wraz z prof. Patrycją Kennedy-Grimsted z Harvardu uczestniczyła czynnie w badaniach Metryki Litewskiej oraz reedycji historycznego inwentarza Metryki Litewskiej sporządzonego przez Stanisława Ptaszyckiego w 1887 r. Inwentarz ten pokazuje rozproszenie zasobu Metryki głównie między Warszawę – AGAD i Moskwę – CGADA i podaje współczesne sygnatury archiwalne.