Johann Mentelin: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Wikikod
m drobne merytoryczne
Linia 15:
}}
 
'''Johann Mentelin''' (ur. ok. [[1400]] w Schlettstadt – zm. [[1478]] w [[Strasburg|Strasburgu]]) – [[Niemcy (naród)|niemiecki]] [[drukarz]], założyciel pierwszej drukarni w Strasburgu. Uznawany za jednego z wybitniejszych typografów swoich czasów, był pionierem wytwarzania [[Anons|anonsów]] drukowanych książek. Wśród wydanych przez niego dzieł znalazł się najstarszy niemiecki przekład [[Biblia|Biblii]] (1466).
 
Widziano w nim także wynalazcę samej [[Historia druku|metody druku]], który miał wyprzedzić na tym polu [[Johannes Gutenberg|Johannesa Gutenberga]]. Badania historyczne nie potwierdziły jednak jego pierwszeństwa.
Linia 22:
Mentelin, urodzony około 1400 roku, pochodził z [[Alzacja|alzackiego]] Schlettstadt. Zamieszkał w Strasburgu, gdzie w 1447 roku przyjął tamtejsze [[Prawa miejskie#Obywatelstwo miejskie|prawo miejskie]]. Pracował jako [[notariusz]], pisarz i miniaturzysta<ref>{{odn|ref=nie|Encyklopedia wiedzy|1971|loc=kol. 1510}}; {{odn|ref=nie|Pirożyński|2002|s=121}}.</ref>. Trudno określić kiedy i gdzie zetknął się z techniką [[Druk|drukowania książek]]. Niemiecki badacz [[Albert Kapr]], wysunął przypuszczenie, iż Mentelin mógł przebywać u Gutenberga w [[Moguncja|Moguncji]], w kręgu jego współpracowników ze Strasburga, gdy ten uruchamiał pierwszą drukarnię w swoim domu<ref>{{odn|ref=nie|Pirożyński|2002|s=64}}.</ref>.
 
W każdym razie, najpewniej w 1458 roku, Mentelin, razem z [[Heinrich Eggestein|Heinrichem Eggesteinem]], założył drukarnię, pierwszą w Strasburgu. Po pewnym czasie zaczął pracować samodzielnie. Do chwili swej śmierci w 1478 roku wydał około 40 druków. Zasłynęły spośród nich dwie edycje [[Biblia|Biblii]] – łacińska, tzw. ''Biblia 49-wierszowa'' z 1460 roku oraz, wydane w sześć lat później, niemieckie tłumaczenie Pisma Świętego, najstarszy drukowany przekład tego dzieła na ten język. Poza tym z jego drukarni wychodziły także dzieła poezji dworskiej, w tym [[editio princeps]] (1477) ''[[Parsifal (epos)|Parzivala]]'' [[Wolfram von Eschenbach|Wolframa von Eschenbacha]] i ''Jüngerer Titurel''<ref>{{odn|ref=nie|Encyklopedia wiedzy|1971|loc=kol. 1510}}; {{odn|ref=nie|Pirożyński|2002|s=121, 127}}.</ref>.
 
Mentelin jako jeden z pierwszy drukarzy niemieckich zaczął wprowadzać czcionkę romańską, ponadto przypisuje mu się pierwszeństwo w posługiwaniu się ogłoszeniami wydawniczymi. Zachowane anonsy jego książek są jednymi z najwcześniejszych spośród znanych i zachowanych<ref>{{odn|ref=nie|Encyklopedia wiedzy|1971|loc=kol. 1510}}; {{odn|ref=nie|Szwejkowska|1980|s=34}}.</ref>.