Wikipedysta:KJS63/brudnopis: Różnice pomiędzy wersjami
Usunięta treść Dodana treść
Linia 11:
| grafika =Walerian Czuma.jpg
| opis grafiki =Walerian Czuma (1922)
| stopień grafika = PL Epolet
| stopień = [[
| data urodzenia = [[20 grudnia]] [[1869]]
| miejsce urodzenia = [[Dubienka]], [[Austro-Węgry]]
Linia 18:
| miejsce śmierci =
| lata służby = od 1884
| siły zbrojne = [[Armia Austro-Węgier]], [[Legiony Polskie 1914-1918]], [[Wojsko Polskie]]
| jednostki =
| stanowiska =[[szef sztabu generalnego Wojska Polskiego]] (1921-1923)
| wojny i bitwy =[[I wojna światowa]]
| późniejsza praca =
| odznaczenia ={{order|MMTO|KW}} {{order|VM|KS}} {{order|KW|4}}
| commons =
| wikiźródła =
Linia 39:
== I wojna światowa i działalność legionowa ==
Po wybuchu I wojny światowej został jako kapitan skierowany do dowodzenia 15 pułkiem piechoty wchodzącym w skład 38 dywizji. Toczył boje z Rosjanami pod Zamościem i Przemyślem. Podczas bitwy pod Gorlicami był szefem sztabu generalnego całego odcinka frontu. 4 kwietnia 1915 r. został za wybitną służbę odznaczony Orderem Marii Teresy. Na osobiste polecenie w początkach 1916 r. został przydzielony do Legionów Polskich. Został dowódcą 4 brygady legionowej (ok. 800 ludzi).
Jego zgrupowanie toczyło walki głównie na terenie zachodniej Ukrainy. W grudniu 1916 r. Czuma wraz z grupą kilkunastu oficerów przedarł się przez linię frontu z zamiarem dostania się w głąb Rosji i zorganizowania tam oddziałów polskich. 11 stycznia 1917 r. dotarł do Moskwy, gdzie został wkrótce aresztowany. Dopiero po rewolucji październikowej i upadku caratu mógł uciec z niewoli.
29 grudnia 1917 r. w Smoleńsku rozpoczął formowanie Legionu Puławskiego, polskiej organizacji wojskowej w Rosji. Do Warszawy wrócił z oddziałem w sile 400 ludzi w kwietniu 1918 r.
Po rozformowaniu Legionów wrócił na krótko do służby w armii austro-węgierskiej.
== Działalność w niepodległej Polsce ==
14 listopada 1918 r. został w randze podpułkownika przyjęty do nowo powstałego Wojska Polskiego. W styczniu 1919 r. objął funkcję zastępcy szefa sztabu generalnego Wojska Polskiego.
Podczas obrony Lwowa dowodził pułkiem. 5 lutego 1919 r. mianowany dowódcą na odcinku południowym.
W okresie wojny polsko-bolszewickiej dowodził dywizji, podczas bitwy warszawskiej był szefem sztabu zgrupowania północnego. 27 września 1920 r. mianowany został pułkownikiem. Był jednym z głównych pomysłodawców utworzenia Korpusu Ochrony Pogranicza. Odznaczony został m.in. Krzyżem Walecznym i Virtuti Militari.
W latach 1921-1923 był szefem sztabu generalnego Wojska Polskiego.
| |||