CoCom: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
Linia 1:
'''Coordinating Committee for Multilateral Export Control (COCOM)''' – funkcjonujący w czasach [[zimna wojna|zimnej wojny]] (od [[1949]]) Komitet Koordynacyjny Wielostronnej Kontroli Eksportu ([[język angielski|ang.]] ''Coordinating Committee for Multilateral Export Controls'') - skupiał 17 państw zachodnich ([[Stany Zjednoczone|USA]], [[Japonia|Japonię]], [[Australia|Australię]] i kraje zachodnioeuropejskie), dysponentów najbardziej zaawansowanych technologii. Formalnie rozwiązany w [[1995]].
 
Komitet ten miał za zadanie nie dopuścić do uzyskania przez którykolwiek z krajów tzw. bloku wschodniego („[[Kraje socjalistyczne|demoludów]]”) i za ich pośrednictwem [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związek Radziecki]] najnowocześniejszych towarów i technologii tzw. "podwójnego zastosowania", tzn. mogących obok normalnych zastosowań cywilnych posłużyć np. rozwojowi techniki wojskowej, skierowanemu przeciw państwom zachodnim. System kontroli [[eksport]]u z krajów zachodnich wypracowany przez COCOM działał niezwykle skutecznie, mimo to większość blokowanych podzespołów elektronicznych dostępna była praktycznie bez ograniczeń u pośredników, ale za znacznie wyższą cenę. Ciekawym ograniczeniem był zakaz eksportu [[oscyloskop]]ów o paśmie ponad 100 MHz, podczas gdy ich odpowiedniki produkowane były w Polsce. Importem podzespołów elektronicznych do Polski w latach 80. zajmowała się m.in. [[Nomenklatura (polityka)|nomenklaturowa]] spółka [[Agrotechnika (spółka)|Agrotechnika]]<ref>[[Jadwiga Staniszkis]], ''Postkomunizm. Próba opisu'', [[Słowo/obraz terytoria]], 2005, s. 193</ref>.
 
Sukcesem [[Jesień Ludów|Jesieni Ludów]] było między innymi to, że wiele z ograniczeń COCOM wobec [[Polska|Polski]] i niektórych innych krajów [[Europa Wschodnia|Europy Wschodniej]] zostało wycofanych już w [[1990]], co dopiero umożliwiło m.in. rozwój [[Internet]]u w tej części świata, a pierwsza decyzja likwidująca wszelkie ograniczenia podjęta została na początku maja [[1991]] w odniesieniu do [[Węgry|Węgier]]; wkrótce potem nastąpiły one w stosunku do pozostałych krajów.
 
31 marca [[1994]] państwa zrzeszone w ramach COCOM scedowały jego zadania i funkcje nowej organizacji powołanej pod nazwą tzw. [[Porozumienie Wassenaar|Porozumienia Wassenaar]], które według stanu z [[2006]] r. grupuje 39 państw, m.in. [[Polska|Polskę]] i inne kraje dawnego [[Kraje socjalistyczne|bloku wschodniego]].
 
== COCOM współcześnie ==
Współcześnie termin "limity COCOMu" jest używany w urządzeniach z GPS. Mianowicie urządzenie wyłącza swoją funkcjonalność, gdy przekroczoneprzekroczona zostanie 1,900prędkość 1900 km/h; oraz przy wysokości wyższej niż 18,&nbsp;000 m. Niektórzy producenci blokują funkcjonalność przy przekroczeniu jednego z tych parametrów, a niektórzy dopiero gdy zostaną przekroczone oba.<ref>http://ravtrack.com/GPStracking/cocom-gps-tracking-limits/469/</ref>. Utrudnia to m. in. zastosowania cywilne -, np. baloniarstwow baloniarstwie (przykładowo wysłanie prostego balona z kamerą/aparatem).<ref>http://blog.jgc.org/2010/11/gaga-1-cocom-limit-for-gps.html</ref>. W teoriizałożeniu miało to utrudnić zastosowania nie pokojoweniepokojowe w krajach takich jak KRLD<ref>https://www.quora.com/What-is-the-maximum-altitude-for-GPS-tracking-of-airplanes</ref>. W praktyceJednak udało się to np. w KRLD obejść i produkować sprzęt tego rodzaju.<ref>https://www.nytimes.com/2017/05/13/world/asia/north-korea-missile-test-kim-jong-un-moon-jae-in.html?_r=0</ref>.
 
== Zobacz też ==