Wikipedia

Piotr Rareș: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m Khan Tengri przeniósł stronę Piotr Raresz do Piotr Rareș: jak w źródle
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
{{Władca infobox
|władca = Petru RareszRareș
|imiona =
|tytulatura =
Linia 30:
|miejsce spoczynku =
|ojciec = [[Stefan III Wielki]]
|matka = Maria RareszRareș
|rodzeństwo =
|1. związek z =
Linia 41:
|wikicytaty =
}}
'''Petru RareszRareș''' ([[język rumuński|rum.]] ''Petru Rareș'', zwany również potocznie przez [[Polacy|Polaków]] '''''Petryłą'''''; ur. ok. [[1487]], zm. w [[1546]] roku) – [[hospodar]] [[Hospodarstwo Mołdawskie|Mołdawii]] w latach 1527–1538 i 1541–1546 z rodu [[Muszatowicze|Muszatowiczów]].
 
Był nieślubnym synem jednego z najwybitniejszych [[hospodar]]ów [[Mołdawia|mołdawskich]] [[Stefan III Wielki|Stefana Wielkiego]] i jego nałożnicy Marii RareszRareș. Przed objęciem tronu trudnił się [[handel|handlem]] [[ryby|rybami]], później udał się do Polski gdzie na życzenie brata [[Bogdan III|Bogdana III Ślepego]] został uwięziony w [[Malbork]]u. Władzę zdobył po śmierci swego bratanka [[Stefan IV Młody|Stefana Młodego]] w [[styczeń|styczniu]] 1527. Początkowo starał się utrzymać dobrosąsiedzkie relacje z [[Polska|Polską]], [[Węgry|Węgrami]] i [[Imperium Osmańskie|Turcją]], lecz jednak jego ambicje stworzenia Wielkiej Mołdawii doprowadziły do nieudanych wojen z [[król]]em węgierskim [[Ferdynand I Habsburg|Ferdynandem I]] o [[Siedmiogród]] (do którego Piotr miał roszczenia) i królem polskim [[Zygmunt I Stary|Zygmuntem I Starym]] o [[Pokucie]] (oddane Polsce przez Bogdana Ślepego). Klęska [[bitwa pod Obertynem|pod Obertynem]] w 1531 i układ polsko-turecki z 1533 były początkiem końca jego władzy.
 
Mimo początkowego ulegania Turcji dążenia Piotra do samodzielności nie mogły się podobać [[Wysoka Porta|Wysokiej Porcie]] – w 1534 została podjęta pierwsza turecka próba usunięcia go z tronu, nieudana, na którą Piotr odpowiedział zawierając w 1535 układ wasalny z cesarzem Ferdynandem. Miał jednak przeciwko sobie nie tylko Turcję, ale także Polaków, z którymi wciąż toczył walki o Pokucie i opozycję wielkich bojarów, niezadowoloną z umacniania władzy wewnętrznej przez Piotra i odsuwania ich od udziału w rządach. W 1538 na Mołdawię ruszyły wyprawy turecko-[[Tatarzy|tatarska]] oraz polska. Piotr zdołał zawrzeć układ z Polską zrzekając się ostatecznie Pokucia oraz pokonać Tatarów, jednak wielcy bojarzy oddali [[Suczawa|Suczawę]] Turkom i uznali za hospodara narzuconego przez [[sułtan]]a [[Sulejman Wspaniały|Sulejmana I Wspaniałego]] bratanka Petryły, [[Stefan Szarańcza|Stefana Szarańczę]], uległego wobec Turcji. Piotr znalazł schronienie na dworze siedmiogrodzkim [[Jan Zápolya|Jana Zapolyi]], od Mołdawii oderwany został ostatni region panowania mołdawskiego nad [[Morze Czarne|Morzem Czarnym]] – [[Budziak]] oraz [[Dniestr|naddniestrzańskie]] miasto [[Bendery]].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Piotr_Rareș”