Γ-Butyrolakton: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 95.40.47.41 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Wostr.
uzupełnienie infoboksu, oznakowanie zagrożeń, drobne redakcyjne, drobne techniczne, WP:SK+mSI+ToS+Bn
Linia 8:
|opis 3. grafiki =
|nazwa systematyczna = dihydro 2(3''H'')-furanon
|inne nazwy = ''gamma''-butyrolakton, GBL, oksolan-2-on, BLO{{odn|Haynes|2016|s='''2'''-30}}
|wzór sumaryczny = C<sub>4</sub>H<sub>6</sub>O<sub>2</sub>
|inne wzory =
|masa molowa = 86,09
|zwrotywygląd S = oleista ciecz{{Zwroty S|26r|39FPX}}
|wygląd = oleista ciecz<ref name="FPX">{{cytuj książkę|nazwisko=Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne |tytuł=Farmakopea Polska X|rok=2014 |wydawca=Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych |miejsce=Warszawa |isbn=978-83-63724-47-4 |strony=4276}}</ref>
|SMILES = O=C1CCCO1
|numer CAS = {{CAS|96-48-0}}
|PubChem = {{PubChem|7302|nazwa=γ-Butyrolakton}}
|DrugBank =
|gęstość = 1,121296
|gęstość źródło = {{odn|Haynes|2016|s='''3'''-88}}
|stan skupienia w podanej g = ciecz
|g warunki niestandardowe = 20&nbsp;°C
|rozpuszczalność w wodzie = bez ograniczeń
|rww źródło = {{r|FPX}}
|rww warunki niestandardowe =
|inne rozpuszczalniki = '''rozpuszczalny w [[metanol]]''': rozpuszczalnyu{{r|FPX}}, dobrze w [[aceton]]ie, [[benzen]]ie, [[eter dietylowy|eterze dietylowym]] i [[etanol]]u{{odn|Haynes|2016|s='''3'''-88}}
|temperatura topnienia = −45−43,36
|tt źródło = {{rodn|SigmaHaynes|2016|s='''3'''-88}}
|tt warunki niestandardowe =
|temperatura wrzenia = 204–205204,6
|tw źródło = {{rodn|SigmaHaynes|FPX2016|s='''3'''-88}}
|tw warunki niestandardowe =
|temperatura krytyczna = 458
|tk źródło = {{odn|Haynes|2016|s='''6'''-69}}
|ciśnienie krytyczne = 5
|ck źródło = {{odn|Haynes|2016|s='''6'''-69}}
|logPgęstość krytyczna = {{gęstość = krytyczna|246|86,09}}
|NFPA 704gk źródło = {{rodn|SigmaHaynes|2016|s='''6'''-US69}}
|zwrotylogP R = −0,57{{Zwroty R|22|41r|67SA}}
|kwasowość =
|zasadowość =
|współczynnik załamania = 1,4341
|wz źródło = {{odn|Haynes|2016|s='''3'''-88}}
|wz warunki niestandardowe = [[linia D sodu|589&nbsp;nm]], 20&nbsp;°C
|lepkość =
|l źródło =
Linia 44 ⟶ 49:
|np źródło =
|np warunki niestandardowe =
|prężność pary = 2,0 hPa
|pp źródło = {{r|SA}}
|pp warunki niestandardowe = 20&nbsp;°C
|układ krystalograficzny =
|moment dipolowy = 4,27 ± 0,03
|moment dipolowy źródło = {{odn|Haynes|2016|s='''9'''-60}}
|karta charakterystyki = {{Sigma-Aldrich|H7629|SIGMA|link=tak|data dostępu=2017-10-19}}
|zagrożenia GHS źródło = {{r|Sigma}}MSDS
|piktogram GHS = {{Piktogram GHS|05|07}}
|hasło GHS = Niebezpieczeństwo
Linia 54 ⟶ 62:
|zwroty EUH = {{Zwroty EUH|brak}}
|zwroty P = {{Zwroty P|261|280|305+351+338}}
|zagrożeniaNFPA 704 UE źródło = {{rNFPA 704|2|1|Sigma0}}
|piktogram UE NFPA 704 źródło = {{Piktogram ostrzegawczyr|XnSA-US}}
|zwroty R = {{Zwroty R|22|41|67}}
|zwroty S = {{Zwroty S|26|39}}
|NFPA 704 = {{NFPA 704|zdrowie=2|palność=1}}
|NFPA 704 źródło = {{r|Sigma-US}}
|temperatura zapłonu = 98
|tz źródło = {{r|SigmaSA}}
|tz warunki niestandardowe = zamknięty tygiel
|temperatura samozapłonu = 455
|ts źródło =
|ts warunki niestandardowe =
|granice wybuchowości = 1,4–16%{{r|SA}}
|numer RTECS = LU3500000
|dawka śmiertelna = LD<sub>50</sub> 1540 mg/kg (szczur, doustnie){{r|SigmaSA}}
|pochodne =
|podobne związki = [[propiolakton]], [[Γ-Walerolakton|γ-walerolakton]]
|commons =
}}
'''γ-Butyrolakton''', ('''GBL''') – [[związki organiczne|organiczny związek chemiczny]] z grupy [[Laktony|laktonów]].
 
{{fakt|Oleista bezbarwna ciecz o ostrym zapachu i smaku. γ-Butyrolakton używany jest jako [[rozpuszczalnik]] w preparatyce chemicznej (np. do syntezy [[polilaktyd]]ów), jako wywabiacz plam, jako prekursor do produkcji [[Kwas 4-hydroksybutanowy|GHB]] i jego substytut. W celach rekreacyjnych stosowany jako substancja psychoaktywna z grupy depresantów. GBL naturalnie występuje w winach w stężeniu około 5 μg/ml|data=2012-03}}.
Linia 92 ⟶ 97:
== Przypisy ==
{{Przypisy-lista|1=
* <ref name="SigmaFPX">{{FPX|strony=4276}}</ref>
* <ref name="SA">{{Sigma-Aldrich|nazwa=γ-Butyrolakton|H7629|SIGMA|MSDS=tak|data dostępu=2012-03-12}}</ref>
* <ref name="SigmaSA-US">{{Sigma-Aldrich|nazwa=γ-Butyrolakton|H7629|SIGMA|MSDS=tak|data dostępu=2012-03-12|język=en}}</ref>
}}
 
== Linki zewnętrzne ==
* {{ICSC|1020|wersja=INCHEM|nazwa=γ-Butyrolakton}}
 
{{Zastrzeżenia|Medycyna}}
 
{{SORTUJ:Butyrolakton, γ-}}
[[Kategoria:Depresanty]]
[[Kategoria:Gamma-Laktony]]