Burza magnetyczna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 176.106.194.98 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to PawełMM.
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Bot: Dodanie tytułów do linków w przypisach (patrz FAQ); zmiany kosmetyczne
Linia 1:
[[Plik:Magnetosphere rendition.jpg|thumbmały|400px|Oddziaływanie [[wiatr słoneczny|wiatru słonecznego]] na ziemskie pole magnetyczne]]
'''Burza magnetyczna''' (geomagnetyczna) – nagłe i intensywne zmiany [[pole magnetyczne|pola magnetycznego]] [[Ziemia|Ziemi]] ([[Magnetosfera|magnetosfery]]). Zaburzenia te powodowane przez [[Koronalny wyrzut masy|koronalne wyrzuty masy]] ze Słońca, powstające w czasie trwania [[Rozbłysk słoneczny|rozbłysków]], wywołują gwałtowne zmiany parametrów fizycznych [[Wiatr słoneczny|wiatru słonecznego]]. Te z obłoków cząstek naładowanych, które przemieszczają się w kierunku Ziemi, docierają tam przeważnie po 20-70 godzinach i natrafiają na ziemską magnetosferę. Powodują także istotne zmiany w jonosferze w czasie burzy magnetycznej, która może trwać około dwóch dni. Rozróżnia się początkową fazę dodatnią i następującą potem bardziej długotrwałą ujemną.
 
Linia 7:
Zmiany pola magnetycznego w czasie tej burzy [[Indukcja elektryczna|indukowały napięcie elektryczne]] w liniach telegraficznych w Ameryce i Europie. Spowodowały one m.in. zapalenie się nasączonego substancją chemiczną papieru w telegrafie. Natomiast [[zorza polarna|zorze polarne]], zwykle widywane tylko w pobliżu biegunów, obserwowano wtedy daleko na południu ([[Hawaje]], [[Meksyk]], [[Kuba]], [[Włochy]]).
 
Wydarzenie to przeszło do historii jako [[burza magnetyczna roku 1859]], zaś na podstawie badań zmian obfitości związków chemicznych w [[Rdzeń lodowy|rdzeniach lodowych]] wydobywanych w obszarach polarnych wiadomo także, że takie burze mogły zdarzać się również wcześniej.
 
Po roku 1859 podobne lub nieco mniej intensywne zaburzenia magnetyzmu zarejestrowano w latach [[1921]] i [[1960]]. Zakłóciły one m.in. odbiór transmisji i audycji [[radio]]wych na całym świecie<ref>[http://www.sciam.com/article.cfm?id=bracing-for-a-solar-superstorm Bracing the Satellite Infrastructure for a Solar Superstorm]</ref>.
Linia 18:
W raporcie National Research Council of the National Academies of Sciences (Amerykańska Akademia Nauk) naukowcy ostrzegają, iż podobna burza, jak ta z roku [[Burza magnetyczna roku 1859|1859]], dzisiaj mogłaby spowodować globalną katastrofę. W marcu 1989 roku wytworzony w początkowej fazie burzy impuls w sieci energetycznej spowodował np. zniszczenie [[transformator]]a wysokiego napięcia i jak do tej pory było to jedno z dwóch takich zdarzeń.
 
Według analizy którą przeprowadzono w 2008 roku, burza nieco większa od tej z maja 1921 roku zniszczyłaby w samych Stanach Zjednoczonych ok. 350 transformatorów i lokalnych [[stacja elektroenergetyczna|stacji elektroenergetycznych]], dostarczających energii dla 130 milionów osób<ref>[{{Cytuj | url=http://science.nasa.gov/headlines/y2009/21jan_severespaceweather.htm?list27315 NASA| tytuł=Science SevereNews Space&#124; Weather-Social andScience EconomicMission ImpactsDirectorate<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->] | opublikowany=science.nasa.gov | język=en | data dostępu=2017-11-22}}</ref>, co jednak nie wydarzyło się w roku 1989. Zjawiska te miały podobne natężenie<ref>A. L. Cortie, The Sun-Spot Group and the Magnetic Disturbances, 1921 May 8-21, MNRAS, t. 81, s. 519</ref>.
 
[[Sieć energetyczna|Sieci energetyczne]] w Europie są ze sobą mocno powiązane, a mimo to podobne awarie w tej części świata się nie zdarzają. Obawy przed przeciążeniem jakiegoś "oczka" sieci powodującego kolejne usterki są jednak wciąż duże. Koszty związane z brakiem reakcji operatorów systemu energetycznego mogłyby być ogromne, ponieważ jeden spalony transformator powoduje przerwę w funkcjonowaniu systemu, zaś czas produkcji nowego (na zamówienie) wynosi ok. 12 miesięcy. Pisanie w podobnym kontekście o burzy o tak dużym natężeniu, jak tej z 1859 roku, która mogłaby zniszczyć cały system energetyczny krajów uprzemysłowionych, jest kwestią kontrowersyjną, jakkolwiek funkcjonowanie systemu nie powinno być beztrosko pozostawiane działaniu promieni kosmicznych.