Kwant: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
gdnsfmsfmgdnf
Znaczniki: usuwanie dużej ilości tekstu (filtr nadużyć) VisualEditor
Linia 5:
 
== Etymologia i historia użycia terminu ==
== jdjdjdjd XD ==
Słowo ''kwant'' pochodzi z łaciny. ''Quantum'' jest rodzaju nijakiego, a oznacza ''jak dużo''. Forma w liczbie mnogiej to ''quanta''. Na przełomie XIX i XX wieku słowo ''quantum'' było używane w języku niemieckim w fizyce dla określenia elektronu. [[Max Planck]] używał słowa ''quanta'' w znaczeniu ''kwantów materii i elektryczności'', ''gazu'' i ''ciepła'' (artykuły z lat 1883 i 1901).
 
Używał ich również w roku 1902 [[Philipp Lenard]] (''negative Elektrizitätsquanten''), który w swoim wykładzie [[nagroda Nobla|noblowskim]] w roku 1906 pierwszeństwo użycia słowa przypisał [[Hermann von Helmholtz|Helmholtzowi]] (cytowane w wykładzie prace z lat 1881 i 1892). [[Hermann von Helmholtz|Helmholtz]] używał w latach 1881–1883 słowa ''quantum'', pisząc o cieple jako o ''niezniszczalnym quantum pewnej substancji'' i ''quantum ożywczej (żywej) siły (energii)'', natomiast ''quanta'' w roku 1892 odnosiły się do ładunków elektrycznych. [[Hermann von Helmholtz|Helmholtz]] był fizykiem i lekarzem, a więc słowo ''quantum'' znał jako termin medyczny. Jednak używając go w swoich artykułach nie twierdził, że użycie ''quantum'' w fizyce jest jego własnym pomysłem. Wystąpienia [[Hermann von Helmholtz|Helmholtza]] w latach osiemdziesiątych XIX w. dotyczyły ustalenia pierwszeństwa do odkryć, dokonanych przez lekarza i podróżnika [[Julius_Robert_von_Mayer|Roberta J. Mayera]]. W liście z 24.7.1841 Mayer pisał o ''quantum siły ruchu'' (obecnie powiedzielibyśmy ''energii kinetycznej''), które to ''quantum'' miało odpowiadać ''quantum energii cieplnej''. Wcześniej słowo ''quantum'' było używane przez [[Lekarz|lekarzy]] i [[Aptekarz|aptekarzy]] w zwrocie ''quantum sufficit'', w skrócie ''q.s.'' lub [[Brachygrafia|''Q.S'']]. Litery ''q.s.'' na receptach oznaczały, że składnika należało dodać tylko tyle, ile trzeba do zrobienia pigułki i osiągnięcia pożądanego skutku medycznego. Podobne znaczenie ma ''quantum satis'', również skracane do [[Brachygrafia|''Q.S.'']]
 
Obecnie nie wiadomo, czy ''quantum'' lub skrót ''q.s.'' pojawiały się wcześniej nie tylko na receptach, ale również w pracach naukowych z dziedziny medycyny lub analityki chemicznej. Słowo ''quantum'' w znaczeniu zbliżonym do obecnego określenia pojęcia fizycznego ''kwantu'' trafiło do wielu języków dzięki pracy [[Albert Einstein|Einsteina]] z roku [[1905]] na temat [[Zjawisko fotoelektryczne|zjawiska fotoelektrycznego]]. W artykule tym, nawiązując do prac [[Max Planck|Maxa Plancka]] i [[Philipp Lenard|Philippa Lenarda]], [[Albert Einstein]] wprowadził pojęcie [[Foton|''kwantów światła'']] (po niemiecku w liczbie mnogiej ''Lichtquanten'').
 
== Bibliografia ==
* J. Mehra and H. Rechenberg, ''The Historical Development of Quantum Theory'', Vol.1, Part 1, Springer-Verlag New York Inc., New York 1982.