Sztos (określenie): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
więcej |
więcej znaczeń do lede, dodatkowe za źródłem |
||
Linia 1:
{{DNU|artykuł|podstrona=2017:11:19:Sztos (język polski)}}
{{wikisłownik|sztos}}
'''Sztos''' – słowo w [[język polski|języku polskim]] z definicji oznaczające „coś fajnego, niesamowitego, fantastycznego”{{r|sjppwn}}, posiadające jednak także wiele innych znaczeń: występuje m.in. jako gwarowe określenie stosunku płciowego lub szkolnej oceny celującej.
Zapożyczono je z [[Język niemiecki|języka niemieckiego]]{{r|tvp}}. Pierwotne niemieckojęzyczne znaczenie to pchnięcie, uderzenie{{r|sjppwn}}. Słowo pochodzi z początków XX wieku, obecne było w żargonie graczy i przestępców{{r|tvp}}.
Linia 7:
W zanotowane zostało w ''[[Słownik języka polskiego (Witold Doroszewski)|Słowniku języka polskiego]]'' [[Witold Doroszewski|Witolda Doroszewskiego]] wydawanego w latach 1955–1969, ale w 2. połowie XX wieku używano je rzadko. W latach 90. przypomniane zostało w tytule filmu o cinkciarzach (''[[Sztos]]'' – polska komedia sensacyjna w reżyserii [[Olaf Lubaszenko|Olafa Lubaszenki]], 1997){{r|sjppwn}}. Wtedy oznaczało szybkie działanie lub coś zaskakującego. Łączyło się również ze środowiskiem złodziei samochodów{{r|rp}}.
Wydany w 2002 ''[[Praktyczny słownik języka polskiego]]'' odnotowuje słowo sztos jako jeden z potocznych synonimów [[Stosunek płciowy|aktu płciowego]]<ref>{{Cytuj|autor=Małgorzata Karwatowska|redaktor=[[Bogusław Nowowiejski]]|tytuł=Ostra jazda bez trzymanki, czyli seks w werbalizacjach licealistów|czasopismo=Białostockie Archiwum Językowe|data=2010|data dostępu={{subst:#time:Y-m-d}}|issn=1641–6961|wolumin=2010|numer=10|wydawca=Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku|s=133-146|typ nośnika=pdf|url=http://filologia.uwb.edu.pl/baj/ebaj/baj10.pdf#page=133|dostęp=o}}</ref>. W 2013 roku czasopismo ''[[Rzeczpospolita (gazeta)|Rzeczpospolita]]'' zwróciło uwagę, że wraz z powstaniem filmu ''[[Sztos 2]]'' (2012), słowo nabrało nowych znaczeń, jednak jedno z nich zostało zachowane: stosunek seksualny z prostytutką{{r|rp}}..
Według redakcji PWN rosnąca popularność tego słowa widoczna była na przełomie lat 2014 i 2015{{r|sjppwn}}. Wydany w 2016 ''Słowniczek współczesnej gwary uczniowskiej'' odnotowuje słowo jako synonim do oceny celującej uzyskanej w szkole<ref>{{Cytuj|autor=[[Monika Kresa]]; Anna Orłowska; Julia Kubuszewska; Iwo Zatorski; Barbara Stasiewicz; Paulina Iwulska; Antonina Tołwińska; Mikołaj Weiss; Igor Staręga; Michał Suchożebrski; Maria Błońska; Zuzanna Godek; Mikołaj Gawryś; Natalia Skierska;|tytuł=Słowniczek współczesnej gwary uczniowskiej|data=2016|data dostępu={{subst:#time:Y-m-d}}|isbn=978-83-7798-192-4|miejsce=Warszawa|wydawca=Bel Studio|s=42|typ nośnika=pdf|oclc=947207458|url=https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/13308/slownik_gwary.pdf?sequence=1|dostęp=o}}</ref>.
== Recepcja ==
| |||