Białoruska Włościańsko-Robotnicza Hromada: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Anulowanie wersji 50822080 autora 89.73.70.74 (dyskusja)
Linia 25:
Hromada wydawała wiele pism m.in. "Жыццё беларуса", "Беларуская ніва", "Беларуская справа", "Народная справа", "Наша справа", "Наш голас", "Наша воля", "Народны звон", "Маланка". Były one często rekwirowane lub zawieszane przez polskie władze. Prawie w każdej wsi białoruskiej powstały struktury Hromady. Jej liczebność osiągnęła ok. 120 tys. członków. Powstało ok. 2 tys. wiejskich komórek partyjnych.
 
W 1926 roku BWRH zdobyła wpływy w [[Białoruski Komitet Narodowy w Wilnie|Białoruskim Komitecie w Wilnie]] – organie koordynującym działalność białoruskich partii i organizacji na terenach północno-wschodnich II RP<ref>''Энцыклапедыя гісторыі Беларусі ў 6 тамах'', Т. 1, ''А–Беліца'', red. М. В. Біч i in., Мінск 1993, s. 449. {{ISBN|5-85700-074-2}}. {{ISBN|5-85700-073-4}}.</ref>. Pod koniec 1926 roku działacze Hromady opanowali kierownictwo [[Towarzystwo Szkoły Białoruskiej|Towarzystwa Szkoły Białoruskiej]], jednej z najbardziej aktywnych białoruskich instytucji społeczno-kulturalnych. Jednocześnie w najwyższych władzach partii szerzyły się silnie wpływy [[komunizm|komunistyczne]]. Władze polskie, dostrzegając realne zagrożenie przejęcia władzy w regionie przez białoruskich działaczy komunistycznychw wyniku demokratycznych procedur, posłużyły się prowokacjami, które miały miejsce podczas powiatowych zjazdów partyjnych. Tak było np. w [[Białystok|Białymstoku]] w listopadzie 1926 roku, a na terenie powiatu bielskiego doszło nawet do pogromu delegatów na zjazd, który miał się odbyć w [[Stare Berezowo|Starym Berezowie]]. Jednak dopiero aresztowanie działaczy kierownictwa Hromady oraz aktywistów terenowych przerwało dalszy rozwój partii. Władze nie mogąc jednak wyraźnie osłabić działalności komunistycznej Hromady, ostatecznie zdelegalizowały ją 23 marca 1927 roku. Duży wpływ na ten krok miała też ścisła współpraca z [[Komunistyczna Partia Zachodniej Białorusi|Komunistyczną Partią Zachodniej Białorusi]].
 
Działacze rozwiązanej Hromady utworzyli w grudniu 1927 r. w Wilnie [[Białoruski Włościańsko-Robotniczy Klub Poselski Zmahanie|Centralny Wyborczy Komitet Białoruskiego Chłopsko-Robotniczego Zjednoczenia "Zmahanie" za Interesy Chłopów i Robotników]], który wprowadził do Sejmu II kadencji 3 posłów. Od końca marca 1928 r. liczył 5 posłów białoruskich. Byli oni skupieni w Białoruskim Klubie Chłopsko-Robotniczym "Zmahanie", występującym od 1929 roku jako Białoruski Włościańsko-Robotniczy Klub Poselski "Zmahanie".