Wikipedia

Wojska powietrznodesantowe: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
JCRZ (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
24 061 edycji
m {{Kontrola autorytatywna}}
MastiBot (dyskusja | edycje)
Boty
3 404 360 edycji
m Robot automatycznie usuwa linki zwrotne; zmiany kosmetyczne
Linia 1:
[[Plik:Mass drop paratroopers Bright Star 1981.jpg|thumbmały|Desant spadochroniarzy. 1 listopada 1981]]
[[Plik:Polish paratroopers strap on their helmets during exercise Rapid Trident 2013 in Yavoriv, Ukraine, July 9, 2013 130709-A-ZZ999-005.jpg|thumbmały|Spadochroniarze [[6 Batalion Powietrznodesantowy|6 bpd]] w pełnym oporządzeniu podczas ćwiczeń NATO [[Rapid Trident|Rapid Trident 2013]]]]
 
'''Wojska powietrznodesantowe''' (wojska spadochronowe, spadochroniarze) – [[oddział wojskowy|oddziały wojskowe]] przeznaczone do przeprowadzania [[Działania powietrznodesantowe|desantu z powietrza]].
Linia 11:
 
=== Okres międzywojenny – rozwój wojsk powietrznodesantowych ===
Po zakończeniu I wojny światowej państwa europejskie rozpoczęły badania nad wojskowym użyciem spadochronu. Szczególny rozwój tego typu wojsk nastąpił w [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]. Chciała ona narzucić "bolszewicki porządek" innym państwom europejskim, a taki typ wojsk mógł przynieść Sowietom zwycięstwo<ref name="witkowski1" />. [[Plik:Paratroopers at Rapid Trident 2011.jpg|thumbmały|Współcześni żołnierze wojsk powietrznodesantowych z różnych państw. Rapid Trident 2011]]
Prawdziwym przełomem w rozwoju wojsk powietrznodesantowym były radzieckie [[Ćwiczenia wojskowe|manewry wojskowe]] pod [[Kijów|Kijowem]] w roku 1935. Zaproszono na nie wielu wysokich oficerów obcych armii (m.in. Francji, Wielkiej Brytanii, Włoch i Niemiec). Podczas tych manewrów dokonano [[desant]]u 1200 żołnierzy z samolotów [[TB-3]]. Następnie zabezpieczyli oni teren dla lądujących samolotów transportowych, które przewiozły kolejnych 2500 żołnierzy piechoty powietrznej. Następnie przystąpiono do zadania jakim było natarcie na Kijów. Pokaz ten wywarł niesamowite wrażenie na zagranicznych obserwatorach i przyspieszył rozwój wojsk powietrznodesantowych w innych krajach<ref name=witkowski2>{{cytuj książkę | nazwisko =Witkowski | imię =Piotr | tytuł =Polskie jednostki powietrznodesantowe na zachodzie | wydanie =pierwsze |wydawca =Bellona SA | miejsce =Warszawa | rok =2009 | rozdział =Wpływ doświadczeń armii obcych na powstanie wojska spadochronowego w II Rzeczypospolitej| strony=21–25 | isbn =978-83-11-11640-5 | język =pl}}</ref>.
 
Linia 19:
 
=== II wojna światowa ===
[[Plik:Bundesarchiv Billd 146-1971-011-27, Belgien, Eben Emael, Fallschirmjäger.jpg|thumbmały|Strumgruppe „Koch” – zdobywcy twierdzy [[Grupa warowna Eben-Emael|Eben-Emael]]]]
[[Plik:Paratroopers fsa 8e00223.jpg|thumbmały|Amerykańscy spadochroniarze przed skokiem. 6 czerwca 1944]]
W początkowym okresie II wojny światowej niemieccy spadochroniarze mieli istotny udział w szybkich postępach wojsk niemieckich w [[1940]]. Zajęli mosty i lotniska w Danii, Norwegii i [[Holandia|Holandii]]. Ponadto oddział szybowcowy [[Luftlandesturmregiment]] zdobył słynną [[Belgia|belgijską]] twierdzę [[Grupa warowna Eben-Emael|Eben-Emael]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Quarrice |imię=Bruce |nazwisko2=Chappnell |imię2=Mike |tytuł=Niemieckie oddziały powietrznodesantowe 1939-45 |wydawca=Editions Spotkania |miejsce=Warszawa |seria=Żołnierz i Broń, cz. 2 |rozdział=Operacje oddziałów powietrznodesantowych |isbn=83-7115-010-5}}</ref>.
 
Linia 41:
 
=== Okres powojenny ===
[[Plik:501st Parachute Infantry Regiment2.jpg|thumbmały|Ćwiczenia spadochroniarzy]]
Po wojnie wszystkie armie dbały o rozwój wojsk spadochronowych. Z reguły były to najlepiej wyszkolone oddziały wojsk całego świata i dlatego w latach [[1945]]–[[2000]] spadochroniarze uczestniczyli w większości wojen (m.in. [[wojna koreańska|wojna w Korei]], [[wojna wietnamska|wojny w Wietnamie]], {{fakt|[[Wojna w Afganistanie (od 2001)|wojna w Afganistanie]]|data=2012-12}}). Pełnili oni funkcję oddziałów szybkiego reagowania, przybywając jako pierwsi w rejon wielu konfliktów (np. w [[operacja Muszkieter|Egipcie (1956)]], w [[Katanga (państwo)|Katandze]], na [[Grenada|Grenadzie]]).
 
Linia 47:
 
== Wojska powietrznodesantowe w Polsce ==
[[Plik:Uroczystości 3 Maja w Warszawie - skoczkowie LOPP (1939).jpg|thumbmały|290px|Spadochroniarze WOS podczas defilady w 1939 roku<ref>{{Cytuj stronę |url=http://dziennikzbrojny.pl/artykuly/art,2,4,252,armie-swiata,wojsko-polskie,spadochroniarze-wojskowi-w-ii-rp |tytuł=Spadochroniarze wojskowi w II RP|opublikowany=dziennikzbrojny.pl |data= 2011-11-03 |data dostępu=2017-04-24}}</ref>]]
W maju 1939 roku na [[Port lotniczy Bydgoszcz-Szwederowo|lotnisku w Bydgoszczy]] utworzono pierwszy (i jedyny) w kraju [[Wojskowy Ośrodek Spadochronowy w Bydgoszczy|Wojskowy Ośrodek Spadochronowy]] (WOS), w celu kształcenia kandydatów do jednostek [[Wojska powietrznodesantowe|powietrznodesantowych]].1 września 1939 żołnierze WOS w [[Małaszewicze|Małaszewiczach]] uczestniczyli w akcji ratowania zbombardowanego przez Niemców sprzętu oraz udzielali pomocy rannym. Druga grupa żołnierzy WOS, która pozostała w [[Bydgoszcz]]y, 2 września 1939 wyruszyła koleją na wschód. W okolicy [[Inowrocław]]ia pociąg zaatakowały samoloty [[Luftwaffe]], a cześć oddziału w połowie września dotarła do [[Przedmoście rumuńskie|przedmościa rumuńskiego]]. Żołnierze bydgoskiego WOS przedostali się na zachód [[Europa|Europy]] i uczestniczyli w formowaniu [[1 Samodzielna Brygada Spadochronowa|1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej]] (9 października 1941) oraz byli instruktorami w angielskiej „Central Landing School” w [[Ringway]] koło [[Manchester]]u (pierwszym jej komendantem był por. Jerzy Górecki z WOS)<ref>Mirosław Gajewski: Wojskowy Ośrodek Spadochronowy w Bydgoszczy w 1939 roku [w:] [[Kronika Bydgoska]] XIII</ref>.
[[1 Samodzielna Brygada Spadochronowa]] wzięła udział w [[operacja Market Garden|operacji ''Market Garden'']]. Następnie wchodziła w skład wojsk okupacyjnych, aby ostatecznie w połowie 1947 roku zostać rozformowaną.
Po wojnie pierwszą tego typu [[jednostka wojskowa|jednostkę wojskową]] utworzono dopiero w 1957 była to [[6 Pomorska Dywizja Powietrznodesantowa]] w [[Kraków|Krakowie]], której [[żołnierz]]e jako pierwsi założyli bordowe [[beret]]y. W latach 80 XX w. dywizję przeformowano w brygadę, a następnie na jej bazie w [[1989]] utworzono 6 Pomorską Brygadę Desantowo-Szturmową, a dwa lata później [[6 Brygada Powietrznodesantowa|6 Brygadę Desantowo-Szturmową]]. Od 2010 6 brygada i jej [[pododdział]]y ponownie mają nazwę jednostek powietrznodesantowych.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Wojska_powietrznodesantowe”