Bajon (świątynia): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne
Linia 1:
{{Współrzędne|13°26′29,65″N 103°51′32,38″E|type:landscape|umieść=na górze}}
[[Plik:Bayon Angkor frontal.jpg|thumb|rigth|Oblicza na wieżach świątyni Bajon]]
'''Bajon''' – świątynia [[Buddyzm|buddyjska]] w [[Kambodża|khmerskim]] [[Angkor Thom]], na terenie kompleksu zabytkowego [[Angkor]], zbudowana przez króla [[Dżajawarman VII|Dżajawarmana VII]] (lata panowania 1181-1218), a porzucona w związku z ucieczką całej ludności z miasta w 1431 r. i przeniesieniem stolicy państwa na południe<ref>Rakoczy</ref>.
 
Świątynię wzniesiono w centrum Angkor Thom na powierzchni 156 x 141 m, w formie wysokiej, kamiennej, trójpoziomowej budowli zbliżonej kształtem do piramidy. Posiadała liczne wieże, których liczbę ocenia się na 64, a do dziś przetrwały 53. Świątynia wykonana jest z dopasowanych do siebie bez zaprawy bloków [[piaskowiec|piaskowca]], a jej fundamenty z bloków [[lateryt]]u<ref>{{odn|Rakoczy, |2017|s. =65-66</ref>}}. Składa się z najwyższego kompleksu centralnego, na szczycie którego było główne pomieszczenie z posągiem Buddy i dwóch otaczających ów kompleks prostokątnych galerii, zewnętrznej i wewnętrznej. Wzorowana jest na architekturze [[hinduizm|hinduistycznej]]<ref>{{odn|Rakoczy, |2017|s. =66-67</ref>}}.
Całość założenia ma bardzo bogatą dekorację rzeźbiarską [[relief]]ową, w tym figuralną. Ściany galerii zewnętrznej zdobią sceny świeckie, przedstawiające wydarzenia z panowania Dżajawarmana VII i życia jego poddanych, zaś płaskorzeźby galerii wewnętrznej ilustrują religijne podania [[hinduizm|hinduistyczne]]. Na wieżach umieszczono duże rzeźby ludzkich twarzy, prawie zawsze po jednej twarzy na każdej z czterech stron wieży, tak ze do dziś przetrwało prawie 200 takich obliczy. Nie wyjaśniano dotąd kogo te lekko uśmiechnięte oblicza miały przedstawiać. W minionych wiekach utożsamiano je z Buddą lub [[Brahma|Brahmą]], w XX w. rozpatrywano koncepcję, że to wizerunek fundatora świątyni króla Dżajawarmana VII, a współczesne publikacje często przyjmują, iż jest to wyobrażenie jednego z [[bodhisattwa|bodhisattwów]]: [[Awalokiteśwara|Awalokiteśwary]] albo [[Wadźrasattwa|Wadźrasattwy]]<ref>{{odn|Rakoczy, |2017|s. =67</ref>.}}
 
W latach 1980–19901990 w pracach konserwatorskicharchitektoniczno-zabezpieczających i badaniach archeologicznych, prowadzonych w świątyni Bajon, brały również udział polskie [[Polskie Pracownie Konserwacji Zabytków|Pracownie Konserwacji Zabytków]] {{faktr|olbrys}}.
 
{{Przypisy}}|2|przypisy=
<ref name="olbrys">{{Cytuj pismo | nazwisko = Olbryś | imię = Mirosław | tytuł = Działalność zagraniczna PP PKZ: prace konserwatorskie, misje badawczo-konserwatorskie oraz współpraca międzynarodowa | czasopismo = Wiadomości Konserwatorskie | wydawca = Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków | wolumin = 31 | strony = 140-143 | issn = 0860-2395 | data = 2012 | url = http://suw.biblos.pk.edu.pl/downloadResource&mId=1124555}}</ref>
 
}}
 
== Bibliografia ==
* {{Cytuj pismo | nazwisko = Rakoczy | imię = M., 2017:| tytuł = Bajon - serce Angkoru. | czasopismo = Archeologia Żywa, nr| wydanie = 2 (64): | strony = 64-67. | data = 2017|ond=tak}}
 
[[Kategoria:Świątynie buddyjskie w Kambodży]]