Hetman wielki litewski: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Pilot Pirx (dyskusja | edycje) uzupełnienie |
|||
Linia 8:
Rzeczpospolita składała się z dwóch równoprawnych państw: [[Korona Królestwa Polskiego|Korony Polskiej]] i [[Wielkie Księstwo Litewskie|Wielkiego Księstwa Litewskiego]]. Te dwa równoprawne państwa miały własne, oddzielne armie, utrzymywane z oddzielnych podatków, budżetów i Skarbów Publicznych (czyli Skarbów Państwa).
Nie można zatem podawać, jak to się niekiedy czyni, że hetman wielki litewski był jednym z dwóch najwyższych zwierzchników wojskowych "na ziemiach polskich". Bowiem na ziemiach polskich, tzn. w Koronie, uprawnienia dowódcze w czasie pokoju miał hetman wielki koronny, nie miał zaś żadnej jurysdykcji nad armią litewską, czyli w [[Wielkie Księstwo Litewskie|Wielkim Księstwie]], bo to nie były już ziemie polskie, tzn. koronne, choć tworzyły wspólną Rzeczpospolitą.
Odpowiednio: na ziemiach Wielkiego Księstwa uprawnienia dowódcze w czasie pokoju miał hetman wielki litewski, któremu w żaden sposób nie podlegała armia koronna (polska), bo Korona Królestwa Polskiego to nie były już ziemie litewskie (Wielkiego Księstwa)<ref>Zakazane było również przechodzenie wojsk koronnych na ziemie Wielkiego Księstwa i na odwrót ([[Jūratė Kiaupienė]], [http://www.iesw.lublin.pl/projekty/pliki/IESW-121-02-04pl.pdf ''Wielkie Księstwo Litewskie w składzie Rzeczypospolitej''] s. 3). Mówiło o tym ''Obostrzenie prawa na żołnierza w ciągnieniu Wielkiego Księstwa Litewskiego'' z 1628 [[Volumina Legum]] t. 3, s. 280, ''Disciplina mllitaris'' z 1635 (s. 408) i kilka kolejnych ustaw, wyjątkiem było działanie wymagane rozkazem (''О nie przechodzeniu żołnierza'' z 1655, t. 4, s. 238).</ref>. Natomiast w czasie wojen często na mocy decyzji króla jako Wodza Naczelnego Obojga Narodów (król polski i jednocześnie wielki książę litewski był jedyną osobą w Rzeczypospolitej mającą z urzędu jurysdykcję nad obydwiema armiami zarówno w czasie pokoju, jak i wojny) podległość armii (co było rzadkie) lub poszczególnych jednostek wojskowych (co następowało często) poszczególnym hetmanom była zmieniana w zależności od sytuacji wojennej.
Linia 28:
|align=center|1497
|align=center|1500
|[[Konstanty Iwanowicz Ostrogski]]<ref name="hetman najwyższy litewski">hetman najwyższy litewski</ref>
|-
|align=center|1500
Linia 44:
|align=center|1507
|align=center|10 sierpnia 1530
|[[Konstanty Iwanowicz Ostrogski]]<ref
|-
|align=center|1530
Linia 178:
|[[Szymon Kossakowski|Szymon Marcin Kossakowski]]
|}
== Linki zewnętrzne ==
| |||