Okopy Lubomirskiego w Warszawie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne, drobne merytoryczne |
poprawki i uźródłwowienie |
||
Linia 5:
== Historia ==
Wbrew swojej nazwie nie zostały one założone jako linia umocnień o charakterze militarnym, lecz kontrolno-sanitarnym. Ich zadaniem było zapobieganie szerzącym się w tym czasie [[epidemia|
5 października 1770 Marszałek Wielki Koronny Stanisław Lubomirski wydał następujące obwołanie<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Berdecka | imię = Anna | tytuł = Życie codzienne w Warszawie okresu Oświecenia | wydawca = Państwowy Instytut Wydawniczy | miejsce = Warszawa | data = 1969 | strony = 238–239 | nazwisko2 = Turnau | imię2 = Irena}}</ref>:
Po stronie lewobrzeżnej Warszawy wały te miały długość 12,8 km i powierzchnię 1470 ha, a ruch odbywał się tylko przez kilka wejść do miasta – przez [[Rogatka (budynek)|rogatki]]:▼
{{cytatD|''Szerząca się w państwach Rzeczypospolitej morowa zaraza, miejsca nawet odległe nieubezpieczone łatwo zasięgać mogąca, każdemu powszechnym grozi nieszczęściem. Przeto troskliwością obywatelów miejsca tego i chęcią brania się do jak najprędszego ratunku zagrzany z obowiązków Urzędu mego Marszałkowskiego, mając w czułości, by miasto rezydencji JKMci, Warszawa, a w nim umieszczeni obywatele ochroną swoją, ile możności, znajdowali, te najdokładniejsze wynajduję być środki, aby ku tym pewniejszemu i ubezpieczeniu i łatwiejszemu podróżnych i kupców przybywających z miejsc odległych rozeznaniu, towarów zaś i fantów wszelkich rewidowaniu i okurzaniu, a podejrzanych osób niedopuszczeniu, lub kwarantann odprawowaniu, toż miasto okopać, do czego gdy łatwiejsze, ile bez funduszu, nie wynajdują się sposoby, a czas przynaglający i trwoga samychże obywatelów, chętnie do działania tej czynności skłaniających się, prędkiego wymaga uskutecznienia.''. ▼
|}}
▲
* Czerniakowskie,
* [[Rogatki Mokotowskie|Mokotowskie]] ([[plac Unii Lubelskiej w Warszawie|pl. Unii Lubelskiej]]),
Linia 21 ⟶ 26:
* Wileńskie ([[ulica Wileńska w Warszawie]]).
Epidemia dżumy nie dotarła jednak do Warszawy, a zakończyła ją ostra zima w 1771<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Berdecka | imię = Anna | tytuł = Życie codzienne w Warszawie okresu Oświecenia | wydawca = Państwowy Instytut Wydawniczy | miejsce = Warszawa | data = 1969 | strony = 239 | nazwisko2 = Turnau | imię2 = Irena}}</ref>.
▲''Szerząca się w Rzeczypospolitej morowa zaraza, miejsca nawet odległe nieubezpieczone łatwo zasięgać mogąca, każdemu powszechnym grozi nieszczęściem. Przeto troskliwością obywatelów miejsca tego i chęcią brania się do jak najprędszego ratunku zagrzany z obowiązków Urzędu mego Marszałkowskiego, mając w czułości, by miasto rezydencji JKMci, Warszawa, a w nim umieszczeni obywatele ochroną swoją, ile możności, znajdowali, te najdokładniejsze wynajduję być środki, aby ku tym pewniejszemu i ubezpieczeniu i łatwiejszemu podróżnych i kupców przybywających z miejsc odległych rozeznaniu, towarów zaś i fantów wszelkich rewidowaniu i okurzaniu, a podejrzanych osób niedopuszczeniu, lub kwarantann odprawowaniu, toż miasto okopać, do czego gdy łatwiejsze, ile bez funduszu, nie wynajdują się sposoby, a czas przynaglający i trwoga samychże obywatelów, chętnie do działania tej czynności skłaniających się, prędkiego wymaga uskutecznienia.''
W [[1794]] okopy zostały wzmocnione dziełami zewnętrznymi i wewnętrznymi, przez co nabrały charakteru militarnego i odegrały pewną rolę w czasie [[insurekcja kościuszkowska|insurekcji kościuszkowskiej]] (podczas [[Pierwsze oblężenie Warszawy (1794)|pierwszego oblężenia Warszawy]]).
Wały zostały odnowione w [[1825]] jako wał celny z przesunięciem w rejonie dzisiejszego [[Śródmieście (Warszawa)|Śródmieścia]] z [[ulica Koszykowa w Warszawie|ulicy Koszykowej]] na [[ulica Nowowiejska w Warszawie|Nowowiejską]]. Były one na znacznej długości granicą miasta aż do [[8 kwietnia]] [[1916]], kiedy nastąpiło włączenie do Warszawy znacznych obszarów poza wałami, na mocy rozporządzenia generała-gubernatora [[Hans Hartwig von Beseler|Hansa von Beselera]].
| |||