Ścigacz okrętów podwodnych: Różnice pomiędzy wersjami

'''Ścigacz okrętów podwodnych''' – klasa niewielkich [[okręt]]ów przeznaczonych do [[zwalczanie okrętów podwodnych|zwalczania okrętów podwodnych]], w zanurzeniu i na powierzchni, obecnie w większości zanikła. Ich [[wyporność]] wynosiwynosiła od kilkudziesięciu do ponad 400 ton<ref name=conw22 />. Przeznaczone były głównie do działań przybrzeżnych.

Klasa ścigaczy okrętów podwodnych wywodzi się z [[okręt patrolowy|okrętów patrolowych]]<ref name=ow />. Potrzeba pojawienia się tej klasy powstała podczas [[I wojna światowa|I wojny światowej]], kiedy [[okręt podwodny|okręty podwodne]] zaczęły być groźną i w pełni wykształconą bronią. Rozpoczęto wówczas budowę niewielkich okrętów przeznaczonych specjalnie do walki z nimi i mogących odciążyć od tego zadania [[niszczyciel]]e. Protoplastami okrętów przeznaczonych do zwalczania okrętów podwodnych były [[Wielka Brytania|brytyjskie]] okręty patrolowe typu P o wyporności 600 ton<ref name=ow>Hans Lengerer, Jiro Itani, Tomoko Rehm Takahara, ''Ścigacze okrętów podwodnych Japońskiej Cesarskiej Marynarki Wojennej. Cz. I'', „Okręty Wojenne” nr 16, 1996, s. 20.</ref>. Pod koniec I wojny światowej, w [[Stany Zjednoczone|USA]] rozpoczęto budowę licznych małych jednostek o wyporności 75 ton, oznaczonych skrótem SC – od ang. ''submarine chaser'' – dosłownie: „ścigaczścigacz (prześladowca, łowca) okrętów podwodnych”podwodnych<ref name=ow />. Wtedy też pojawiła się po raz pierwszy ta nazwa klasy, zaadaptowanaktórej jakotłumaczenia, „ścigacz”odwołujące lubsię „łowca”do okrętówścigania podwodnychlub polowania, zaadaptowano także w innych językach<ref group=uwaga>M.in. rosyjski ''ochotnik za podwodnymi łodkami'' (łowca o.p.), francuski ''chasseur de sous-marin'' (łowca o.p.), niemiecki ''U-Jagd-Boot'', japoński: ''Kusentei'' (ścigacz o.p. – H. Lengerer, op.cit.).</ref>. W polskiej terminologii, sam termin „ścigacz” uległ przy tymnawet oderwaniu od swojego pierwotnego znaczenia i był używany także na określenie kutrów artyleryjskich lub [[kuter torpedowy|torpedowych]].

Głównym sposobem ataku ścigaczy okrętów podwodnych było przepłynięcie nad ustaloną lub domniemaną pozycją okrętu podwodnego i obrzucenie go bombami głębinowymi ze zrzutni rufowych lub miotaczy, ewentualnie atak na pozycję okrętu podwodnego przed dziobem z wyrzutni [[rakietowa bomba głębinowa|rakietowych bomb głębinowych]], w przypadku okrętów w nie wyposażonych. W miarę dużego postępu w konstrukcji okrętów podwodnych po II wojnie światowej, klasa ścigaczy okrętów podwodnych stała się jednak mało skutecznym środkiem walki. W [[lata 50. XX wieku|latach 50.]]-[[lata 60. XX wieku|60.]] XX wieku ścigacze okrętów podwodnych zostały więc wyparte przez większe i doskonalsze okręty przeciwpodwodne<ref name=conw47 /> – [[korweta|korwety]] i jeszcze większe [[fregata (okręt eskortowy)|fregaty]], których głównym uzbrojeniem stały się [[torpeda|torpedy]] przeciw okrętom podwodnym i [[śmigłowiec|śmigłowce]] pokładowe. Po tym okresie, ścigacze okrętów podwodnych pozostały na uzbrojeniu już nielicznych marynarek wojennych, w tym [[Marynarka Wojenna|polskiej]]. Z uzbrojenia polskiej Marynarki Wojennej ścigacze polskiego [[ścigacze okrętów podwodnych projektu 912M|projektu 912M]], mało skuteczne już w momencie wejścia do służby, wycofano dopiero w [[2004]].

| Typ OD-200 || ZSRR<br />1943 || 44,2/47,2 t || 23,4/4 m || 1x37 mm, 4 [[Wielkokalibrowy karabin maszynowy|wkm]], 12 bg || 24 w. || małe ścigacze, używane w Polsce<ref name=pat />

| [[Ścigacze okrętów podwodnych projektu 122bis|Proj. 122bis]]<br />(''Kronstad'') || ZSRR<br />1948 || 300/330 t || 52,1/6,5 m || 1x85 mm, 2x37 mm, 6 wkm, 2 [[rakietowa bomba głębinowa|wrbg]] MBU-900, 2 mbg, [[bomba głębinowa|bg]] || 18 w. ||duże ścigacze, używane w Polsce

| TypProj. 12.4 (''Hai III'') || NRD<br />1965 || ?/320 t || 51,76/6,6 m || 4x30 mm, 4 [[rakietowa bomba głębinowa|wrbg]] RBU-18001200, 2440 [[bomba głębinowa|bg]], do 48 min (opcja) || 17/32 w. || napęd silnikami albo turbinami gazowymi ([[CODOG]])<ref>Krzysztof name=conw47Dąbrowski. ''Rekiny Volksmarine - jednostki typu „Hai”''. „Okręty Wojenne” Nr 54 (specjalny), s.106-111</ref>

| [[Ścigacze okrętów podwodnych projektu 912M|Proj. 912M]] || Polska<br />1970 || 212/235 t || 41,3/6,29 m || 4x30 mm, 24 [[bomba głębinowa|bg]], 8 min (opcja) || 24 w. || <ref>Jarosław Ciślak, ''Polska Marynarka Wojenna 1995'', Warszawa: Lampart i Bellona, 1995, {{ISBN|83-86776-08-0}} s.82-84.</ref>