Włodzimierz Lenin: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Włodzimierz to po rosyjsku Владимир [Władimir]
Linia 105:
Lenin przedstawił wiele swoich idei politycznych w pracy ''Dwie taktyki socjaldemokracji w rewolucji demokratycznej'', opublikowanej w sierpniu tego samego roku. Przewidywał, że rosyjska liberalna burżuazja będzie w zupełności zadowolona z ustanowienia [[monarchia konstytucyjna|monarchii konstytucyjnej]] i nie będzie kontynuować rewolucji (według Lenina – zdradzi ją). Przekonywał do sojuszu proletariatu i chłopstwa celem obalenia caratu i ustanowieniem systemu władzy, który nazywał „tymczasową rewolucyjną demokratyczną dyktaturą proletariatu i chłopstwa”<ref>Fischer 1964, s. 60; Pipes 1990, s. 367; Rice 1990, s. 90–91; Service 2000, s. 179.</ref>. Pod wpływem rosyjskich agrarnych socjalistów i [[jakobini|jakobinów]], uczestników [[rewolucja francuska|rewolucji francuskiej]], zaczął głosić hasła „zbrojnego powstania”, „masowego terroru” i „wywłaszczenia ziemi szlacheckiej”. Hasła te zdumiały bolszewików, którzy uznali, że Lenin przestał być ortodoksyjnym marksistą<ref>Service 2000, s. 170–171.</ref>. Z Genewy Lenin na bieżąco śledził przebieg wydarzeń w Rosji. Spotkał się również z przebywającym na emigracji prawosławnym duchownym, [[Gieorgij Gapon|Gieorgijem Gaponem]], który prowadził protest krwawo zmasakrowany przez carat w krwawą niedzielę<ref>Fischer 1964, s. 82–83; Pipes 1990, s. 367; Service 2000, s. 172–173.</ref>.
 
Nie chciał wrócić do Imperium Rosyjskiego, obawiając się aresztowania. Zdanie zmienił, gdy car Mikołaj II wprowadził w życie szereg reform zawartych w [[manifest październikowy 1905|manifeście październikowym]], liberalizujących system władzy w Rosji<ref name="ReferenceB">Fischer 1964, s. 51; Rice 1990, s. 94; Service 2000, s. 175–176; Read 2005, s. 81.</ref>. Wierząc, że zmiany uchronią go przed represjami ze strony [[Ochrana|Ochrany]], Lenin i jego żona potajemnie wrócili do Rosji przez [[Szwecja|Szwecję]] i [[Finlandia|Finlandię]]. Osiadł w Sankt Petersburgu, gdzie często zmieniał miejsce zamieszkania i kontynuował spisywanie swoich idei związanych z rewolucją<ref name="ReferenceB"/>. Żona pisarza [[Maksim Gorki|Maksima Gorkiego]] przekonała go do pracy w redakcji legalnie ukazującej się radykalnej gazety „Nowe Życie”. Lenin wykorzystał posadę do omówienia na jej łamach problemów stojących przed SDPRR<ref>Rice 1990, s. 94–95.</ref>. Zachęcał partię do przyjmowania znacznej liczby nowych członków oraz opowiadał się za eskalacją walki rewolucyjnej. Uważał bowiem, że jedno i drugie było konieczne dla osiągnieciaosiągnięcia sukcesu rewolucji. Zdanie zmienił po nieudanym tzw. [[powstaniu moskiewskim]] w grudniu 1905. Po klęsce wystąpienia zbrojnego wezwał partię do wzięcia udziału w wyborach do Dumy<ref>Rice 1990, s. 96–97; Service 2000, s. 176–178.</ref>. W trakcie trwania kongresu bolszewickiego w fińskim [[Tampere]] po raz pierwszy spotkał młodego działacza partyjnego [[Józef Stalin|Józefa Stalina]]<ref>Rice 1990, s. 97–98.</ref>. Zmienił zdanie w kwestii mieńszewików i zaczął apelować o pojednanie między dwiema frakcjami<ref>Rice 1990, s. 95; Service 2000, s. 178–179.</ref>. W efekcie członkowie obu grup spotkali się na IV Zjeździe partii w [[Sztokholm]]ie w kwietniu 1906 roku. Do pojednania jednak nie doszło. Mienszewicy potępili bowiem Lenina za zachęcanie przez niego do rabunków banków (m.in. w ten sposób pozyskiwano fundusze na działalność partyjną) i wezwań do stosowania przemocy. Kongres zakończył się wyborem nowego Komitetu Centralnego z 7 mienszewikami i 3 bolszewikami<ref>Fischer 1964, s. 53; Pipes 1990, s. 364; Rice 1990, s. 99–100; Service 2000, s. 179–180.</ref>.
 
Centrum bolszewików utworzone zostało w [[Riepino|Kuokkali]] na terenie [[Wielkie Księstwo Finlandii|Wielkiego Księstwa Finlandii]]<ref>Rice 1990, s. 103; Service 2000, s. 180–181.</ref>. Na V Kongresie SDPRR, który odbył się w Londynie w maju 1907 roku, bolszewicy odzyskali w partii przewagę<ref>Rice 1990, s. 103–105; Service 2000, s. 181–182.</ref>. Krótko potem rząd carski rozwiązał [[Duma Państwowa Imperium Rosyjskiego|Drugą Dumę]], a Ochrana aresztowała wielu rewolucjonistów. Lenin uciekł, w znacznej części pieszo, przez Finlandię do Szwecji, a stamtąd przedostał się do Szwajcarii<ref>Rice 1990, s. 105–106; Service 2000, s. 184–186.</ref>. [[Aleksandr Bogdanow]] i inni prominentni bolszewicy postanowili przenieść centrum bolszewickie do Paryża. Choć Lenin nie zgodził się z tą decyzją, przeniósł się do tego miasta w grudniu 1908 roku<ref>Service 2000, s. 186–187.</ref>. W trakcie pobytu w Paryżu Lenin został potrącony przez motocyklistę, gdy jechał na rowerze. Następnie wytoczył mu sprawę sądową<ref>Fischer 1964, s. 67–68; Rice 1990, s. 111–112; Service 2000, s. 188–189.</ref>.