Geoffroy Tory: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: wstawiam brakujący szablon {{Przypisy}} |
m Bot: Dodanie tytułów do linków w przypisach (patrz FAQ); zmiany kosmetyczne |
||
Linia 1:
'''Geoffroy Tory łac. Godofredus Torinus''' (ur. ok. 1480 r. w [[Bourges]], zm. przed 14 października 1533 r. w [[Paryż
== Życie ==
Linia 11:
Geoffroy Tory znany był ze swojej niezwykłej pracowitości, często brał na siebie ogromne zobowiązania. Około roku 1511 został profesorem na Collège de Coqueret i wkrótce po tym na Collège de Bourgogne, który był wówczas najważniejszym oddziałem [[Uniwersytet Paryski|Uniwersytetu Paryskiego]]. Podobno wykłady Tory'ego przyciągały ogromne audytorium.
[[
W 1514 roku Tory poślubił wdowę po swoim przyjacielu, a niedługo potem urodziła mu się córka Agnès. Tory poświęcił jej bardzo dużo czasu, ucząc ją łaciny i podstawowej wiedzy o drukarstwie. Niestety Agnès zmarła z nieznanych powodów w wieku dziewięciu lat. Tory po stracie ukochanej córki przez długi okres był w depresji. Kiedy wydał książkę po raz pierwszy po śmierci Agnès, jego sygnetem drukarskim była urna, w której trzymał prochy córki. W kolejnych miesiącach po jej śmierci, Tory napisał kilka wierszy, w których deklarował, jak szczęśliwy był, posiadając tak wyjątkową córkę, i jak jej życie zmieniło go. W tych czasach śmierć dzieci w tym wieku nie była rzadkością, więc to, że Tory tak bardzo przeżył odejście swojej córki, było niezwykłą reakcją. Śmierć Agnès wpłynęła na kreatywność Tory'ego w jego późniejszych pracach.
Linia 19:
W 1529 Tory opublikował swoją autorską książkę ''Champfleury'', jedną z najważniejszych i najbardziej wpływowych w tym okresie. Książka ta zapoczątkowała standardy francuskiego edytorstwa, które w wielu punktach są przestrzegane do dnia dzisiejszego.
[[
Tory zaczął stopniowo przyswajać teksty francuskie do druku w czasach, w których drukowano tylko teksty łacińskie. Z tego powodu jako pierwszy wprowadził znaki na oznaczenie apostrofu, akcentów i [[Cedylla|cedylli]]. Przyczynił się też do popularyzacji antykw i wyparcia czcionek gotyckich. Tory chciał zreformować francuską pisownię tak, żeby odbijała łacińskie korzenie tego języka.
Linia 25:
== Prace ==
[[
=== Champfleury ===
Tory napisał i opublikował ''Champfleury. Au quel est contenu l’Art et Science de la deue et vraye Proportion des Lettres Attiques, qu’on dit autrement Lettres Antiques, et vulgairement Lettres Romaines proportionnees selon le Corps & Visage humain'' w 1529 roku. Książka ta składa się z trzech części i zawiera uwagi dotyczące poprawnego używania języka francuskiego oraz problemów łączenia piękna alfabetu z zasadami gramatyki. Tory analizuje budowę liter, porównując ich proporcję do proporcji twarzy i ciała człowieka. Do pokazania kształtu liter używał kwadratowej siatki. ''Champfleury'' nie było tak stylizowane jak ''Livre d'heures'', ale pozwalało na zrozumienie sposobu myślenia Tory'ego, jego pedantyzmu i skrupulatnego przywiązania do języka francuskiego. Tytuł ''Champfleury'' można tłumaczyć jako „kwieciste pola”, ale we Francji słowa te mogą oznaczać również „raj”.
=== Livre d'heures ===
Ta najsłynniejsza praca Tory'ego została ukończona w 1525, a opublikowana w 1531 roku. Zachowało się 17 znanych kopii. Wydanie zawiera 16 [[Bordiura|bordiur]] i 13 dużych [[
=== Inne dzieła ===
* ''Tres utile et compendieulx traicte de lart et science dorthographie gallicane'', 1529.
* ''L'Adolescence clémentine et Briesve doctrine pour deuement escripre'', 1533.
== Dodatkowe linki ==
Zdygitalizowane kopie ''Champfleury''
# http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k50961p.r=.langEN;
|