{{Dopracować|język|więcej przypisów|usunąć błędy gramat.-językowe, poprawić interpunkcyjnie i zweryfikować z podaniem więcej niż jednego źródła przytoczonych wiadomości|data=2016-03}}
'''Auxilia''' (z [[Łacina|łac.liczba mnoga]] ''pomoc''od {{w języku|la|auxilium}} „pomoc”) – to starożytna formacja wojskowa działająca w ramach [[armia rzymska|armii rzymskiej]]. Auxilia byłabyły wyspecjalizowanymi oddziałami z rzymskich prowincji i miałamiały za zadanie wspierać główne siły pieszych [[legion]]ów. Tymi jednostkami posiłkowymi była głównie jazda i [[łucznik (żołnierz)|łucznicy]].
We wczesnym imperium istniały trzy rodzaje jednostek auxiliaauxiliów:
* kohorty mieszane (''cohortes equitatae'') – niewielkie samodzielne jednostki dalekiego rozpoznania, zabezpieczenia, eskorty i łączności.
ŻołnierzeŻołnierz po odbyciu wieloletniej służby otrzymywaliotrzymywał obywatelstwo rzymskie, (czasema wrazniekiedy zdotyczyło żonąto także jego żony i dziećmidzieci (o ile zaznaczono to w "akcie„akcie zaszczytnego zwolnienia ze służby"służby”, ''[[Rzymski dyplom wojskowy|tabula honestae missionis]]'')<ref>"{{Cytuj książkę | tytuł = Vademecum historyka starożytnej Grecji i Rzymu."t.| I,miejsce = Warszawa | data = 1982 {{ISBN| strony = 200–203 | isbn = 83-01-00743-5}}Rozdział| IVtom "Epigrafika"= (s.I 200| -rozdział 203)= ''Epigrafika''}}</ref>. Oficerami w oddziałach auxiliiauxiliów byli [[ekwici]]. W późnym cesarstwie wśród oddziałów auxiliiauxiliów pojawiali się: