Wybory samorządowe w Polsce w latach 1938–1939: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
rozb. meryt.
Linia 1:
{{Polityka Polski}}
'''Wybory samorządowe w Polsce w latach 1938-1939''' – ostatnie wybory do organów [[samorząd terytorialny|samorządu terytorialnego]] w [[II Rzeczpospolita|II Rzeczpospolitej]]. Przeprowadzono je w oparciu o ustawy z dnia 16 sierpnia 1938 ''o wyborze radnych miejskich'', ''o wyborze radnych gromadzkich, wiejskich i powiatowych'' oraz ''o samorządzie gminy m. st. Warszawy''<ref>Ustawa z dnia 16 sierpnia 1938 r. o wyborze radnych miejskich ({{Dziennik Ustaw|1938|63|480}})</ref><ref>Ustawa z dnia 16 sierpnia 1938 r. o wyborze radnych gromadzkich, gminnych i powiatowych ({{Dziennik Ustaw|1938|63|481}}</ref><ref>Ustawa z dnia 16 sierpnia 1938 r. o samorządzie gminy m. st. Warszawy ({{Dziennik Ustaw|1938|63|479}}</ref>. Wybory odbyły się prawdopodobnie jedynie w 40% gmin oraz w większości [[gromada (podział administracyjny)|gromad]] i miast, w tych ostatnich miały one miejsce głównie 18 grudnia 1938<ref>{{cytuj książkę|nazwisko = Szwed|imię = Ryszard|autor link = Ryszard Szwed|tytuł = Samorząd terytorialny w Polsce w latach 1918-1939 – wybór materiałów źródłowych|wydawca = Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie|miejsce = Częstochowa|data = 2000|strony = 780|isbn = 9788370984472}}</ref>. W skali kraju frekwencja wyborcza wyniosła 63,8%, a większość mandatów zdobył [[Obóz Zjednoczenia Narodowego]] wraz z kandydatami bezpartyjnymi. Zdaniem [[Hubert Izdebski|Huberta Izdebskiego]] głosowania przebiegły w znacznie lepszej niż przy poprzednich wyborach atmosferze<ref>{{cytuj książkę|autor1 = Andrzej Piekara|autor2 = Zygmunt Niewiadomski (red.)|tytuł = Samorząd terytorialny: zagadnienia prawne i administracyjne|rozdział = Samorząd terytorialny w II Rzeczypospolitej|nazwisko r = Izdebski|imię r = Hubert|autor r link = Hubert Izdebski|wydawca = Wydawnictwo Prawnicze|miejsce = Warszawa|data = 1998|strony = 85-86|isbn = 9788321907468}}</ref>.
'''Wybory samorządowe w 1939''' zostały przeprowadzone na przełomie maja i czerwca 1939 w [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]].
 
WSumaryczne skali kraju wyniki łączneliczby zdobytych mandatów (w liczbie 10040) w radach miejskich w maju 1939 (na podstawie wyników z 564 spośród 604 miast) przedstawiały się następująco<ref>{{Cytuj pismo |tytuł = Dalsze wyniki wyborów do Rad Miejskich |url = http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/plain-content?id=50529 |czasopismo = [[Gazeta Lwowska (1810–1939)|Gazeta Lwowska]] |strony = 2 |data = nr 118 z 27 maja 1939}}</ref>:
* [[Obóz Zjednoczenia Narodowego]] i inne ugrupowania sojusznicze – 4832 (48,101%);
* Listy żydowskie – 1737 (17,303%);
* [[Stronnictwo Narodowe (1928–1947)|Stronnictwo Narodowe]] – 1595 (15,909%);
* [[Polska Partia Socjalistyczna]] – 1069 (10,606%);
* Listy ukraińskie - 332 (3,303%);
* [[Stronnictwo Pracy]] - 186 (1,808%);
* [[Stronnictwo Ludowe]] - 136 (1,404%);
* Listy niemieckie - 70 (0,707%);
* Listy regionalne - 48 (0,505%);
* Listy białoruskie - 27 (0,303%);
* Inni - 8 (0,101%).
 
W 39 265 gromadach wybrano 517 936 radnych<ref name = "szwed">{{cytuj książkę|nazwisko = Szwed|imię = Ryszard|autor link = Ryszard Szwed|tytuł = Samorządowa Rzeczpospolita 1918-1939|wydawca = Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie|miejsce = Częstochowa|data = 2002|strony = 45-46|isbn = 9788370984304}}</ref>:
* [[Obóz Zjednoczenia Narodowego]] – 299 082 (57,8%);
* [[Stronnictwo Ludowe]] – 54 021 (10,4%);
* ugrupowania ukraińskie – 53 333 (10,3%);
* grupy regionalne – 41 915 (8,1%);
* [[Stronnictwo Narodowe (1928–1947)|Stronnictwo Narodowe]] – 31 617 (6,1%);
* ugrupowania niemieckie - 11 524 (2,2%);
* [[Polska Partia Socjalistyczna]] – 6 255 (1,2%);
* inni - 6 243 (1,2%);
* ugrupowania białoruskie - 6 200 (1,2%);
* [[Stronnictwo Pracy]] - 4 659 (0,9%);
* ugrupowania żydowskie - 3 087 (0,9%).
 
W 1 246 gminach wyłoniono 20 284 radnych<ref name = "szwed" />:
* [[Obóz Zjednoczenia Narodowego]] – 14 704 (73,5%);
* [[Stronnictwo Ludowe]] – 2 388 (11,8%);
* [[Stronnictwo Narodowe (1928–1947)|Stronnictwo Narodowe]] – 1 356 (6,7%);
* grupy regionalne - 983 (4,9%);
* ugrupowania białoruskie - 303 (1,4%);
* [[Polska Partia Socjalistyczna]] - 224 (1,1%);
* ugrupowania niemieckie - 178 (0,9%);
* ugrupowania żydowskie - 58 (0,3%);
* ugrupowania ukraińskie - 46 (0,2%);
* inni - 39 (0,2%);
* [[Stronnictwo Pracy]] - 3 (0,0%).
 
== Przypisy ==