Operacje reagowania kryzysowego: Różnice pomiędzy wersjami

Celem operacji reagowania kryzysowego jest wspieranie bezpieczeństwa zbiorowego, zapobieganie rozprzestrzenianiu się konfliktu oraz niesienie pomocy humanitarnej. W ramach tego rodzaju operacji, prowadzone są akcje ratownicze i ewakuacyjne, akcje humanitarne, świadczenia pomocy w przypadkach katastrof lub klęsk żywiołowych, działania wspierające pokój oraz inne działania militarne o ograniczonym celu. W odróżnieniu od operacji reagowania kryzysowego w szerokim ujęciu, operacje pokojowe, czy też „operacje wsparcia pokoju”, są operacjami prowadzonymi w związku z zagrożeniami o charakterze militarnym. Operacje pokojowe i wsparcia pokoju, prowadzone są na podstawie prawnej której źródłem może byc w pierwszej kolejności Organizacja Narodów Zjednoczonych, czy też inne organizacje międzynarodowe. Operacje te jednak, prowadzone są zawsze w celu wsparcia, zapewnienia lub utrzymania pokoju. O ile, w literaturze przedmiotu, pod pojęciem operacji pokojowych rozumie się wszelkie działania o charakterze pokojowym których podstaw szukać należy w rezolucjach ONZ, o tyle operacje wsparcia pokoju to działania wyłącznie militarne prowadzone metodami i narzędziami walki zbrojnej. Często także na podstawie mandatu ONZ przekazanego organizacji o charakterze militarnym bądź państwu zgłaszającemu chęć przewodnictwa w takiej operacji. Takie organizowanie i prowadzenie operacji mieści się w warunkach reagowania kryzysowego, w odróżnieniu od tego ostatniego jednak, stanowi reakcję wyłącznie na zagrożenia o charakterze militarnym. Mimo pewnych bowiem różnic w ujmowaniu pojęcia operacji pokojowych w różnych krajach, przyjąć można iż<ref name="SztOp"/>

{{Cytat|''Operacje pokojowe to zapobieganie, ograniczanie, łagodzenie i zakańczanie działań wojennych między państwami albo wewnątrz państwa poprzez pokojową interwencję strony trzeciej, zorganizowaną i kierowaną przez organizację międzynarodową przy uzyciuużyciu personelu wojskowego, policyjnego i cywilnego do przywrócenia i utrzymania pokoju''}}

Wojskowe operacje reagowania kryzysowego, zwane dawniej wojskowymi operacjami innymi niż wojna (''Military Operations Other Than War'' - MOOTW), przybierać mogą postać działań bojowych, bądź też operacji bez użycia siły. W każdym jednak przypadku, obowiązuje zasada prymatu politycznych warunków prowadzenia działań przez siły zbrojne, i to warunków rozciągających się na każdym szczeblu operacji – zaczynając od poziomu strategicznego, aż po szczebel taktyczny<ref>Joint Doctrine for Military Operations Other Than War, Joint Pub 3-07, Joint Chiefs of Staff, 16 czerwca 1995, s. 14</ref>. Dotyczy to zarówno typowych operacji pokojowych, czy wsparcia pokoju, jak i operacji reagowania kryzysowego w szerokim ujęciu, obejmującym także działania podejmowane w odpowiedzi na zagrożenia inne niż związane z użyciem siły. Podczas organizowania natomiast operacji reagowania kryzysowego na przyczyny lub skutki zagrożeń społecznych lub sił natury organem organizującym i koordynującym na terytorium państwa jest odpowiedni organ administracji państwowej, odpowiedzialny za reagowanie kryzysowe na poziomie jednostki podziału administracyjnego państwa lub kraju. Siły zbrojne są wobec tego jedynie uczestnikiem, a nie organizatorem operacji, w której osiągane są cele bezpieczeństwa wewnętrznego państwa.

* '''operacje wymuszania pokoju '''– obejmujące działania zgodne z postanowieniami rozdziału VII Karty Narodów Zjednoczonych, polegające na wykorzystaniu środków militarnych do przywrócenia pokoju w rejonie konfliktu. Operacje tego typu mogą być prowadzone w razie konfliktu międzynarodowego bądź wewnętrznego. Użycie przemocy zbrojnej uważane jest jednak za rozwiązanie ostateczne. Przeprowadzenie tego rodzaju operacji – w przeciwieństwie do pozostałych – nie wymaga jednak zgody zwaśnionych stron;

* '''operacje budowania pokoju''' – obejmują działania po zakończeniu konfliktu, zmierzające do utrwalenia rozwiązań politycznych w celu zapobieżenia odnowieniu konfliktu. Wykorzystanie sił zbrojnych służy w tym rodzaju operacji budowie atmosfery zaufania, porozumienia i współpracy, lecz także ekonomicznej odbudowie państwa;