Panoplia: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Bot dokonuje drobnych zmian redakcyjnych oraz typograficznych
Linia 1:
[[Plik:Nałęcz Kaziemierza Raczyńskiego.JPG|thumb|Panoplium z tarczą herbową]]
[[Plik:Stemma reggio emilia municipio.jpg|thumb|Panoplia w herbie [[Reggio nell'Emilianell’Emilia|Reggio Emilia]]]]
[[Plik:Coat of arms of Bolivia.svg|thumb|Panoplia w herbie [[Boliwia|Boliwii]]]]
[[Plik:Palac Potockich panoplia 01.jpg|thumb|Panoplium na kordegardzie warszawskiego Pałacu Potockich]]
Linia 9:
W czasach [[Republika rzymska|republiki rzymskiej]] i późniejszego [[Cesarstwo Rzymskie|cesarstwa]] oręż zdobyty na wrogu, po zwycięskiej bitwie układano pod zawieszoną na krzyżu zbroją wodza pokonanej armii. Był to znak chwalebnego zwycięstwa, jednocześnie ofiara dla boga [[Mars (mitologia)|Marsa]] oraz symbol deifikacji zwycięskiego wodza.
 
W '''[[Heraldyka|heraldyce]]''' nowożytnej panoplia umieszczano początkowo za i pod [[herb]]em dowódcy wojskowego po odniesionym przez niego znaczącym zwycięstwie. Armaturę herbową komponowano z pik, [[Halabarda|halabard]], [[buńczuk]]ów, [[Chorągiew (weksylologia)|chorągwi]], [[Szabla|szabli]] i innego sprzętu wojennego. Wieszano wtedy autentyczne elementy uzbrojenia. Stopniowo broń biała wychodziła z mody, spadkobiercy rycerzy poświęcali się służbie cywilnej, natomiast uzbrojenie wiszące na ścianie coraz rzadziej było w użyciu praktycznym, a coraz częściej miało tylko przypominać rzeczywiste lub przyszywane tradycje rycerskie rodu. Coraz mniej było autentycznego uzbrojenia (niszczyło się, produkowano zupełnie inne niż kiedyś, nowe pokolenia były liczniejsze) a coraz więcej symboliki. W XVIII wieku na ściany trafiły panoplia ze stiuku, jedynie przypominające prawdziwe. Jako symbole, do "uzbrojenia„uzbrojenia panopliów"panopliów” mogły teraz trafić armaty, kule armatnie oraz karabiny.
 
W wieku [[XVIII wiek|XVIII]] i [[XIX wiek|XIX]] (styl [[barok]]owy oraz [[klasycyzm|klasycystyczny]]) armaturę spotyka się nieporównanie częściej niż w czasach wcześniejszych, W [[heraldyka polska|polskiej heraldyce]] stanowiły one zwyczajowo obowiązujący element herbu (zwłaszcza na pieczęci) osoby w służbie wojskowej, niekoniecznie związany z faktycznymi osiągnięciami militarnymi.
 
Z upływem czasu, panoplia z ozdób podkreślających rycerskie koneksje właściciela posesji stały się symbolami tradycji wojskowej państw i ich walk o niepodległość, z budynków prywatnych przeniosły się na pomniki, budynki państwowe i symbolikę państwową. Panoplia, mniej lub bardziej rozbudowane spotyka się często w herbach krajów [[Ameryka Południowa|Ameryki Południowej]] i środkowej. Stosowane są również w herbach państwowych, terytorialnych i miejskich innych regionów świata. Miniatura klasycznych panopliów stanowi część dekoracji (zawieszkę) wielu rycerskich orderów – m.in. orderu [[Suwerenny Rycerski Zakon Szpitalników św. Jana, z Jerozolimy, z Rodos i z MaltyMaltański|Kawalerów Maltańskich]], [[Zakon Rycerzy św. Łazarza|Orderu św. Łazarza]], [[Zakon Rycerski Grobu Bożego w Jerozolimie|Orderu Grobu Pańskiego]] oraz wielu orderów świeckich.
 
== Przypisy ==