Rumeli Hisarı: Różnice pomiędzy wersjami

|współrzędne = 41°5′N05′N 29°3′E03′E

'''Rumeli Hisarı''' lub '''Forteca Rumeli''' ([[język turecki|tur.]] ''Rumeli'' -– [[Rumelia|rumelijski]]) -– [[Imperium Osmańskie|osmańska]] [[Twierdza|forteca]] w [[Stambuł|Stambule]], na wzgórzu na [[Europa|europejskim]] brzegu [[Bosfor]]u. Zamek został wybudowany na polecenie sułtana [[Mehmed II Zdobywca|Mehmeda II]] w okresie [[1451]] -– sierpień [[1452]], naprzeciwko [[Anadolu Hisarı]], znajdującej się po azjatyckiej stronie, jako twierdza pomocnicza do oblężenia [[Konstantynopol]]a.<ref>{{Cytuj | url=http://www.wdl.org/en/item/8836/ | tytuł=Bosphorus (i.e. Bosporus), View from Kuleli, Constantinople, Turkey -– World Digital Library<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=www.wdl.org | język=en | data dostępu=2017-11-26}}</ref>. Głównym zadaniem twierdzy była blokada drogi morskiej przez Bosfor dla statków cesarskich i odcięcie [[Cesarstwo Bizantyńskie|Bizancjum]] od [[Morze Czarne|Morza Czarnego]]. Zamek nazywano popularnie ''Bogaz KesenBoğazkesen'' (Podrzynający Gardło).

Twierdza została wybudowana na bizantyjskich ruinach, z których wykorzystano budulec przy wznoszeniu twierdzy. Forteca straciła na znaczeniu po zdobyciu [[Konstantynopol]]a w 1453 roku i po wybudowaniu dwóch twierdz nad [[Morze Czarne|Morzem Czarnym]]. Fortecę zamieniono na magazyny i więzienie dla dyplomatów. Twierdza uległa uszkodzeniom podczas trzęsienia ziemi w [[1509]], oraz podczas pożaru w [[XVII wiek]]u. Sułtan [[Selim III]] odrestaurował twierdzę w [[XVIII wiek]]u. Na terenie twierdzy zaczęły powstawać osiedla, które w [[1953]] z rozporządzenia prezydenta [[CelalCelâl Bayar|Celala BayarBayara]] wyburzono i rozpoczęto gruntowną rekonstrukcję fortecy. W wieży Saruca Paszy otworzono muzeum.

Forteca jest otoczona murami, posiada jedną małą, trzy duże wieże, oraz trzynaście małych [[Strażnica (budynek)|strażnic]]. Wieże zostały nazwane imionami wezyrów, którzy ufundowali ich powstanie: Halila Paszy, Saruca Paszy, ZaganosZaganosa Paszy. Twierdza posiada trzy bramy, każde obok dużej wieży, oraz niższy mur zewnętrzny zabezpieczający wejście do wieży od strony Bosforu. Forteca posiadała drewniane domy dla żołnierzy oraz meczet (po którym pozostał minaret). Woda do fortecy była dostarczana z cysterny znajdującej się pod meczetem i rozprowadzana do trzech fontann umieszczonych na ścianach. Zachowała się jedna fontanna<ref>{{Cytuj | url=http://archnet.org/library/sites/one-site.jsp?site_id=7423 | tytuł=Archnet<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=archnet.org | data dostępu=2017-11-26}}</ref>.

Z twierdzą związana jest legenda mówiąca o jej powstaniu: sułtan [[Mehmed II Zdobywca]] wymógł na ówczesnym władcy Bizancjum [[Konstantyn XI DragazesPaleolog|Konstantynie XI]], zgodę na budowę zamku w europejskiej części miasta, na tak dużym terenie, jakie pokryje skóra niedźwiedzia nie dodając, że chodzi mu o skórę niedźwiedzia pokrojoną w cienkie pasy. [[Adam Mickiewicz]] wykorzystał tę legendę w Księdze IV [[Pan Tadeusz|Pana Tadeusza]]. Inna legenda związana z tym miejscem mówi, że z jednej z baszt Rumeli Hisarı, zrzucano niewierne żony sułtanów, zaszyte w skórzany worek wypełniony kamieniami<ref>Gałczyńska- Kilańska K., Polacy w Kraju Półksiężyca, Kraków 1974, s. 120.</ref>.