Italogrecy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mix321 (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
WP:SK, dr. red., dodanie linku
Linia 1:
'''Italogrecy''' – grupa rdzennej ludności greckiej zamieszkała w [[Kalabria|Kalabrii]] i [[Apulia|Apulii]] w południowych [[Włochy|Włoszech]], odrębna kulturowo i językowo od [[Grecy|Greków]] z [[Grecja|Grecji]].
 
Osadnictwo greckie we Włoszech datuje się jeszcze z czasów starożytnych (kolonie greckie – zob. [[Wielka Grecja]]) i wieków średnich (panowanie [[cesarstwo Bizantyńskie|bizantyńskie]] nad południową Italią – do [[1071]] r.). Grupę tę zasilały liczebnie kolejne fale Greków uciekających z [[Bałkany|Bałkanów]] i z [[Anatolia|Azji Mniejszej]] przed najazdami [[Słowianie|słowiańskimi]], [[Bułgarzy|bułgarskimi]], [[Arabowie|arabskimi]], [[Turcy|tureckimi]]. Ostatnia fala ucieknierów ze Wschodu nadciągnęła w drugiej połowie [[XV wiek]]u, po upadku [[Konstantynopol]]a, tworząc kilkutysięczne skupisko w [[Wenecja|Wenecji]] (osobna dzielnica) i znaczącą kolonię w [[Rzym]]ie.
[[Plik:GrikoSpeakingCommunitiesTodayV4.png|right|thumb|200px|Do dnia dzisiejszego przetrwały dwa niewielkie obszary na których używa się [[język griko|języka griko]]: "[[Bovesia]]" i "Grecia Salentina"]]
W południowych Włoszech dialekty włoskie uzyskały przewagę nad [[język grecki|greką]] dopiero w [[XIII wiek|XIII]]-XV wieku, w miarę upadku wpływów politycznych i kulturowych Cesarstwa Bizantyńskiego w Kalabrii. W południowej Italii nastąpił wtedy trwający do [[XVII wiek]]u okres [[Wielojęzyczność|dwujęzyczności]]. Greka jako język potoczny przetrwała na terenach izolowanych (góry), raczej opóźnionych cywilizacyjnie, wśród górskich pasterzy i rolników. Na początku [[XIX wiek]]u zidentyfikowano 12 gmin, w których używano powszechnie na co dzień języka greckiego, pod koniec tego wieku – już tylko 7 (około 8 tysięcy mówiących). Do dziś przetrwały dwa niewielkie obszary, w których przeważa kultura italogrecka: "Bovesia" (w [[Kalabria|Kalabrii]] koło [[Reggio di Calabria]]) i "Grecia Salentina" (w [[Apulia|Apulii]] koło [[Lecce]]). Każdy z nich liczy po kilka wsi. Pod koniec [[lata 70. XX wieku|lat 70. XX wieku]] liczba mówiących po grecku w Bovesii wynosiła około 3,9 tys. osób. Na tak znaczny spadek liczby Italogreków w ciągu XIX i [[XX wiek]]u, poza asymilacją, wpłynęła głównie masowa emigracja z południowych Włoch.
 
W [[1999]] roku włoskie ministerstwo spraw wewnętrznych szacowało liczebność italogreckiej mniejszości etnicznej na 20 tys. osób.
Linia 9:
Własnym językiem Italogreków jest [[język griko]].
 
Wśród ludności italogreckiej dominował [[Kościół katolicki obrządku bizantyjsko-włoskiego|katolicyzm obrządku bizantyńskiego]], z łaciną jako językiem liturgicznym.
 
== Linki zewnętrzne ==