Jak-12: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne
OstojA10 (dyskusja | edycje)
dodanie nowych informacji oraz książki na podstawie której dodano wpis
Linia 91:
=== W Polsce ===
[[Plik:Yakovlev Yak-12M - 5.jpg|thumb|left|Polski cywilny Jak-12M startuje]]
Pierwsze samoloty w wersji Jak-12 trafiły do polskiego lotnictwa wojskowego w 1951. Od 1956 wprowadzono na uzbrojenie nieliczne samoloty Jak-12R, produkcji radzieckiej. W większej liczbie 51 egzemplarzy weszły na wyposażenie polskiego lotnictwa wojskowego,. również odW 1956 WSK-Okęcie otrzymało zamówienie na produkcję licencyjnych zmodyfikowanych samolotów Jak-12M napędzanych 9-cylindrowym silnikiem gwiazdowym AI-14R, produkowanepodukowanym w PolsceWSK-Kalisz. JakiW latach 1956-12M1960 WSK-Okęcie wyprodukowało w sumie 1054 samoloty. Część z nich (27 samolotów) była w wersji do szkolenia pilotów, z podwójnymi sterownicami, oznaczana także jako UJak-12M. Od 1959 polskie lotnictwo eksploatowało także 32 samoloty Jak-12A. W polskim lotnictwie wojskowym samoloty Jak-12 używane były do zadań łącznikowych, patrolowych, transportu pasażerów i ładunków oraz do celów sanitarnych. Większość przekazano do lotnictwa cywilnego lub wycofano w latach 60. i 70., pozostałe w latach 80.[[Aeroklub Polski|Aeroklub PRL]] otrzymał pierwszy samolot w wersji Jak-12 od wojska w 1952 (o znakach SP-ASZ). Kolejne samoloty w wersjach Jak-12M i Jak-12A trafiły do lotnictwa cywilnego, głównie aeroklubów, dopiero od 1956, kiedy podjęto produkcję ich w Polsce. Od 1963 również wojsko zaczęło przekazywać swoje samoloty do lotnictwa cywilnego. W lotnictwie sanitarnym od 1956 używano 18 samolotów Jak-12A i 3 Jaki-12M. W 1983 w Polsce wciąż latało 38 cywilnych Jaków-12M i 18 Jaków-12A. Część samolotów tego typu używana jest w dalszym ciągu, głównie w aeroklubach do szkolenia, lotów pasażerskich lub holowania szybowców (2014). W 1958 opracowano w Polsce ulepszony wariant rozwojowy Jaka-12M, produkowany jako [[PZL-101 Gawron]]. Egzęplarz samolotu Jak-12(SP-CFO) z silnikiem M-11 FR, wyprodukowany w 1952 w ZSRR i sprowadzony do Polski, a następnie przekazany przez wojsko Aeroklubowi PRL, został poddany próbom wytrzymałościowym oraz próbom w locie w celu oceny przydatności tej konstrukcji do holowania szybowców. Orzeczenia [[Instytut Lotnictwa|Instytutu Lotnictwa]] stwierdzały, że konstrukcja kadłuba nie spełnia wymaganych warunków technicznych do wykorzystania maszyny do tego celu. Samoloty Jak-12 z silnikiem M-11 FR będące w posiadaniu APRL dopuszczone były jedynie do lotów treningowych i pasażerskich. W połowie 1959 Zakład Wytrzymałości [[Instytut Lotnictwa|Instytutu Lotnictwa]] kierowany przez inż.[[Tadeusz Chyliński|Tadeusza Chylińskiego]] przeprowadził kontrolne kompleksowe próby statyczne w celu sprawdzenia jakości i zgodności wykonania samolotu Jak-12M z wymaganymi warunkami technicznymi.
 
[[Aeroklub Polski|Aeroklub PRL]] otrzymał pierwszy samolot w wersji Jak-12 od wojska w 1952 (o znakach SP-ASZ). Kolejne samoloty w wersjach Jak-12M i Jak-12A trafiły do lotnictwa cywilnego, głównie aeroklubów, dopiero od 1956, kiedy podjęto produkcję ich w Polsce. Od 1963 również wojsko zaczęło przekazywać swoje samoloty do lotnictwa cywilnego. W lotnictwie sanitarnym od 1956 używano 18 samolotów Jak-12A i 3 Jaki-12M. W 1983 w Polsce wciąż latało 38 cywilnych Jaków-12M i 18 Jaków-12A. Część samolotów tego typu używana jest w dalszym ciągu, głównie w aeroklubach do szkolenia, lotów pasażerskich lub holowania szybowców (2014). W Polsce używano ponadto samolotów [[PZL-101 Gawron]].
 
== Opis konstrukcji ==
Linia 104 ⟶ 102:
Dla Jaka 12M, w nawiasie różnice dla Jaka 12A.
* obciążenie skrzydła – 61 kg/m² (70 kg/m²).
 
== Bibliografia ==
*{{Cytuj książkę | nazwisko=Chyliński | imię=Rafał | tytuł=Moja pasja lotnictwo.Życie i działalność Tadeusza Chylińskiego dla Polskiego Lotnictwa w świetle dokumentów | data=2017 | wydawca=Agencja Wydawnicza CB | miejsce=Warszawa | rok 2017 | strony=852}} {{ISBN|978-83-7339-166-6}} oraz Tom 2 {{ISBN|978-83-7339-167-3}}
 
 
== Linki zewnętrzne ==