Lawina piroklastyczna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
CiaPan (dyskusja | edycje)
m drobne merytoryczne
CiaPan (dyskusja | edycje)
Ilustracja skopiowana z enwiki
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Linia 3:
'''Lawina piroklastyczna''', '''potok piroklastyczny''', '''spływ piroklastyczny''' – częste zjawisko towarzyszące [[erupcja wulkanu|erupcjom wulkanicznym]], mieszanina gorących [[gaz wulkaniczny|gazów wulkanicznych]] i [[materiał piroklastyczny|materiału piroklastycznego]] ([[popiół wulkaniczny|popiołów]] i okruchów skalnych), które przemieszczają się z dużą prędkością (do 150 km/h) w dół stoków [[wulkan]]u. Temperatura gazów może osiągać nawet 700-1000 °C, stąd też używane jest inne określenie '''chmura gorejąca''' ([[język francuski|fr.]] ''nuée ardente''). Objętość większości lawin piroklastycznych waha się od 1 do 10 km³, a ich zasięg do kilku kilometrów od [[krater wulkaniczny|krateru]].
 
[[File:PyroclasticFlow.jpg|thumb|Pozostałości budynku w Francisco Leon w Meksyku, zniszczonego przez lawinę piroklastyczną podczas wybuchu wulkanu El Chichon w 1982. Widoczne pręty [[zbrojenie|zbrojenia]], wygięte w kierunku spływu lawiny.]]
Ze względu na prędkość i wysokie temperatury lawiny piroklastyczne przynoszą ogromne zniszczenia na trasie spływu<ref>[http://www.meteoprog.pl/pl/news/17950/ ''10 najstraszniejszych erupcji wulkanów'' - www.meteoprog.pl]</ref>. W warstwie powierzchniowej przemieszczają się większe okruchy skalne, które niszczą wszystko na swojej drodze. Wyżej znajduje się gorąca chmura popiołów i gazów, które przemieszczają się szybciej (do 300 km/h) i stanowią równie śmiertelne zagrożenie.
Najbardziej znana lawina piroklastyczna miała miejsce [[8 maja]] [[1902]], kiedy wybuchł wulkan [[Montagne Pelée]] na [[Martynika|Martynice]]. Spływająca chmura gazów i popiołów zniszczyła wówczas 30-tysięczne miasto [[Saint-Pierre (Martynika)|Saint-Pierre]]. Wówczas to pojawiło się określenie ''chmura gorejąca'', które weszło później na stałe do słownika [[wulkanologia|wulkanologów]].