Sołectwo: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Bot poprawia odwołania do ustawy |
drobne redakcyjne |
||
Linia 1:
'''Sołectwo''' – [[jednostka pomocnicza gminy]] we współczesnej Polsce, charakterystyczna głównie dla obszarów wiejskich<ref name="Jyż2005">{{cytuj książkę |nazwisko=Jyż |imię=Gabriela |tytuł=Samorząd gminny. Komentarz |wydawca=Dom Wydawniczy ABC |data=2005 |isbn=83-7416-225-2 |nazwisko2=Pławecki |imię2=Zbigniew |nazwisko3=Szewc |imię3=Andrzej |rozdział=Komentarz do art. 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U.01.142.1591)}}</ref>. Obszar, zakres działania sołectwa i jego organów określa [[rada gminy]] w statucie sołectwa.
Według stanu w dniu 31 grudnia 2013 roku w Polsce były 40 583 sołectwa<ref>{{cytuj
== Charakterystyka ==
Organem uchwałodawczym w sołectwie jest [[zebranie wiejskie]], a wykonawczym – [[sołtys]]. Działalność sołtysa wspomaga [[rada sołecka]]. Sołtysa oraz radę sołecką wyłaniają stali mieszkańcy danego sołectwa w tajnym i bezpośrednim głosowaniu na zebraniu wiejskim<ref>(Art. 36) Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym ({{Dziennik Ustaw|2018|994}}).</ref>.
Organem stanowiącym i kontrolnym jest zebranie wiejskie (zebranie ogółu mieszkańców), wykonawczym sołtys (przewodniczący zarządu dzielnicy), który ma prawo do brania udziału i występowania na forum rady gminy (nie ma on jednak tam prawa głosu). Organem doradczym jest zaś rada sołecka.
Zebranie wiejskie jest przykładem realizacji idei demokracji bezpośredniej podczas którego artykułowane są najważniejsze problemy mieszkańców sołectwa. Udział mieszkańców w zebraniach wiejskich jest bardzo zróżnicowany. Średnio kształtuje się na poziomie około 15%<ref>{{Cytuj |autor = Arkadiusz Ptak |tytuł = Sołectwa w lokalnym systemie władzy |data = 2016 |isbn = 978-83-7383-811-6 |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR
Od 2010 roku, sołectwa, za zgodą rady gminy, mogą dysponować funduszem sołeckim. W 2013 roku ponad połowa gmin, w których jednostkami pomocniczymi były sołectwa uruchomiły fundusz sołecki<ref>A. Ptak, Lokalna społeczność w procesie tworzenia funduszu sołeckiego,
== Struktura ==
Sołectwo może obejmować jedną [[miejscowość]] (np. [[wieś]] bądź [[przysiółek]], a nawet [[osada|osadę]]), [[część miejscowości]] lub kilka miejscowości. Także w jednej miejscowości może być ustanowionych kilka sołectw.
== Sołectwa miejskie ==
W miastach najczęściej odpowiednikiem sołectwa jest [[osiedle]] (bądź [[dzielnica miasta|dzielnica]]). Jednak nie jest to regułą i są przypadki, gdzie w obrębie miasta ustanawiane są także sołectwa. W 2013 roku w 12 gminach miejskich funkcjonowało 49 sołectw (brak było natomiast sołectw w miastach znajdujących się w gminach miejsko-wiejskich). Jednostki pomocnicze w postaci sołectw w wymienionym roku były wyodrębnione w następujących gminach miejskich: [[Krasnystaw]] (7 sołectw), [[Orzesze]] (7), [[Jastrzębie-Zdrój]] (6), [[Mikołów]] (5), [[Pieszyce]] (4), [[Zawiercie]] (4), [[Suwałki]] (3), [[Kalisz]] (3), [[Czarna Woda (miasto)|Czarna Woda]] (2), [[Miasteczko Śląskie]] (2), [[Sejny]] (1), [[Świnoujście]] (1). Do 2010 roku 3 sołectwa istniały w [[Warszawa|Warszawie]] w dzielnicy [[Białołęka]]<ref name="funduszesoleckie">{{cytuj stronę | url = http://www.funduszesoleckie.pl/13,675,solectwa_i_fundusz_solecki_w_gminach_miejskich.html | tytuł = Sołectwa i fundusz sołecki w gminach miejskich | data = 2013-05-01| opublikowany = Stowarzyszenie Liderów Lokalnych Grup Obywatelskich | data dostępu = 2013-05-20}}</ref>.
W sześciu gminach miejskich w 2013 roku podjęta została uchwała o wyodrębnieniu funduszu sołeckiego na 2014 r. Były to Miasteczko Śląskie, Orzesze, Jastrzębie-Zdrój, Krasnystaw, Czarna Woda oraz Zawiercie<ref name="funduszesoleckie" />.
W [[Zielona Góra#Dzielnice i osiedla Zielonej Góry|Zielonej Górze]] z początkiem 2015 utworzono jedną jednostkę pomocniczą pod nazwą [[Nowe Miasto (Zielona Góra)|dzielnica Nowe Miasto]], podzieloną na jednostki pomocnicze niższego rzędu
== Zobacz też ==
Linia 31:
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
| |||