Grupy krwi: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
kat., źródła/przypisy
nowa sekcja,, poprawa linków
Linia 1:
'''Grupy krwi''' – zestawy [[antygen]]ów obecnych na powierzchni [[erytrocyt|krwinek czerwonych]] i innych komórek [[Krew|krwi]]. W zależności od układu grupowego brane są pod uwagę różne zestawy antygenów. Niezgodność w obrębie układu grupowego wiąże się z reakcją odpornościową organizmu, polegającą na wytworzeniu [[przeciwciało|przeciwciał]] skierowanych przeciwko nieprawidłowym antygenom, obecnym na [[erytrocyt]]ach. W ramach tego samego gatunku może istnieć wiele układów grupowych krwinek czerwonych. Zachowanie zasad zgodności w obrębie układów grupowych krwi jest istotne podczas [[Transfuzja krwi|transfuzji krwi]], [[Przeszczepianie narządów|przeszczepiania narządów]], a także w ciąży dla uniknięcia [[Choroba hemolityczna noworodka|choroby hemolitycznej]].
 
== Układy grupowe krwi człowieka ==
Ze względu na występowanie na erytrocytach swoistych antygenów wyróżnia się kilka układów grupowych. U [[Człowiek rozumny|człowieka]] do roku 2014 opisano trzydzieści pięć układów grupowych [[krew|krwi]]{{r|isbt}}. Największe znaczenie z punktu widzenia praktyki medycznej mają<ref name=skrypt>Materiały dydaktyczne regionalnego centrum krwiodawstwa i krwiolecznictwa w Warszawie, Warszawa 2013, stronystrona 56</ref>:
* [[Układ grupowy AB0|układ AB0]],
* [[Układ grupowy Rh|układ Rh]] – antygeny C, c, D{{r|allel-d|grupa1=uwaga}}, E, e,
* [[Układ grupowy Kell|układ Kell]] – antygen K, k.
 
Ponadto wyróżnia się następujące układy grupowe:
Linia 17:
! Lokalizacja genu<br />na chromosomie<ref name=mitek/>
|-
| AB0
| [[Układ grupowy AB0|AB0]]
| AB0
| polisacharydy<ref name=abbas/>
Linia 24:
| 9
|-
| Rh
| [[Układ grupowy Rh|Rh]]
| Rh
| białka D{{r|allel-d|grupa1=uwaga}}, c, C, E, e<ref name=abbas>{{Cytuj książkę | nazwisko = Abbas | imię = Abul K. | nazwisko2 = Lichtman | imię2 = Andrew H. | nazwisko3 = Pillai | imię3 = Shiv | tytuł = Immunologia. Funkcje i zaburzenia układu immunologicznego | wydawca = Edra Urban & Partner | miejsce = Wrocław | rok = 2015 | strony = 223-225, 271 | isbn = 978-1-4557-0707-2}}</ref>
Linia 45:
| 22
|-
| Kell
| [[Układ grupowy Kell|Kell]]
| KEL
| glikoproteiny o charakterze endopeptydaz<ref name="Drewa"/>
Linia 234:
| 4<ref name="nowe układy"/>
|}
 
== U innych zwierząt ==
Badania na krwi [[Zwierzęta|zwierzęcej]] wykazały, że wszystkie gatunki zwierząt mają podobną ilość antygenów, co człowiek. Jak dotąd, nie wskazano jednak żadnej przyczyny tego zjawiska. Pewne znaczenie może mieć fakt, że niektóre choroby występują u ludzi z określoną grupą krwi częściej<ref name=ganong/> (np. [[choroba wrzodowa dwunastnicy]] u osób z grupą krwi 0<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Maśliński | imię = Sławomir | nazwisko2 = Ryżewski | imię 2 = Jan |tytuł = Patofizjologia Podręcznik dla studentów medycyny | wydawca = Wydawnictwo Lekarskie PZWL | miejsce = Warszawa | data = 2007 | strony = 730 | isbn = 978-83-200-3382-3}}</ref>), jednak różnice są na tyle niewielkie, że może nie mieć to żadnego wpływu na [[dobór naturalny]]<ref name=ganong>{{Cytuj książkę|imię=William F. |nazwisko=Ganong |tytuł=Fizjologia |miejsce=Kraków |data=2009 |wydawca=Wydawnictwo Lekarskie PZWL |isbn= 978-83-200-3989-4 |strony= 523}}</ref>.
 
== Historia ==