Ofiara mszalna: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Bibliografia: usunięcie szablonów Szablon:bibliografia start i Szablon:bibliografia stop |
poważne zmiany merytoryczne, źródła/przypisy, lit., linki zewnętrzne, int., jęz., akt. |
||
Linia 2:
'''Ofiara mszalna, stypendium mszalne''' – w [[Kościół katolicki|Kościele katolickim]] [[zwyczaj]] [[płaca|wynagrodzenia]] materialnego (zwykle [[pieniądz|pieniężnego]]) za odprawienie [[msza|mszy]] w określonej intencji. Sposób przyjmowania ofiar mszalnych reguluje [[Kodeks prawa kanonicznego]] (kan. 945–958).
Ofiara mszalna jest podstawowym i gwarantowanym
'''Kościół ofiary mszalnej nie rozumie jako zapłaty, jakoby należnej księdzu za odprawianie mszy. Dlatego w nazewnictwie odchodzi się od używania terminu "stypendium mszalne"''' <ref>Por. M. Pastuszko, ''Najświętsza Eucharystia według Kodeksu Prawa Kanonicznego Jana Pawła II,''Kielce 1997, s. 365: "Communicationes 4 (1972) 57 zaproponowały, a Schemat Prawa na temat Sakramentów z 1975 r., Schemat KPK z 1980 r. i Schemat KPK z 1982, jak również nowy Kodeks przyjęły to, żeby nie mówić więcej o stypendiach, ale ''de oblata ad Missae celebrationem stipe''. A to dlatego, że używany dotąd wyraz ''stipendium'' zawiera w sobie pojęcie wynagrodzenia i jakby zapłaty za celebrowanie Mszy świętej. Z tej racji wyraz ''stipendium'' nie jest odpowiedni w tym kontekście. Natomiast wyraz ''stips'' oznacza dar, datek, nagrodę, jałmużnę, ofiarę dokonaną albo na cześć Boga, albo na korzyść dzieła publicznego, albo na utrzymanie biednych, dlatego jest bardziej zgodny z naturą tej ofiary, jaką wierni składają, gdy chcą, żeby aplikowano owoce Mszy świętej zgodnie z ich wolą. Wyrażenie ''stips oblata'' możemy oddać po polsku wyrazem ''ofiara'' albo ''ofiara mszalna''.</ref> - właściwym terminem jest "datek mszalny" czy "ofiara mszalna". Ofiara mszalna jest rozumiana jako dobrowolny dar wiernego dla kapłana: wierny rozumie, że kapłan, jak każdy człowiek w życiu doczesnym, musi zaspokajać potrzeby materialne, dlatego prosząc o odprawienie mszy w jego intencji, przy tej okazji składa dar, który pozwoli kapłanowi żyć w doczesności.
Kapłan ma zatem prawo zatrzymać dla siebie ofiarę złożoną za odprawioną mszę. Gdyby jednak w ciągu dnia odprawiał kilka mszy, to wolno mu zatrzymać jedynie ofiarę z jednej - dowolnie wybranej. Ofiary związane z pozostałymi intencjami musi przeznaczyć na cel wskazany przez [[ordynariusz]]a. Wyjątek od tej reguły związany jest z [[Boże Narodzenie|Uroczystością Bożego Narodzenia]] - w tym dniu może odprawić nawet trzy msze i wziąć dla siebie trzy ofiary mszalne.
Przyjąwszy ofiarę za odprawienie mszy w wyznaczonej intencji, ksiądz nie ma prawa przyjmować intencji od innych dla tej samej mszy. ▼
Kapłan, przyjąwszy ofiarę mszalną, zobowiązany jest do odprawienia mszy w związanej z nią intencji, nawet gdyby z przyczyn niezależnych od niego owo wynagrodzenie przepadło.
Nie wolno kapłanowi przyjmować ofiar za intencję mszalną wtedy, gdy ze wzlędu na już przyjęte zobowiązania nie będzie w stanie odprawić mszy w tej intencji w ciągu najbliższego roku (licząc od dnia przyjęcia ofiary).
[[Konferencja Episkopatu|Episkopat]], ordynariusz lub władze [[Prowincja zakonna|prowincji zakonnej]] mają prawo wydać [[dekret]] ustalający wysokość ofiary mszalnej. Dekret taki oznacza, że nie wolno księdzu domagać się wyższej ofiary niż wskazana. Ma natomiast obowiązek odprawienia mszy, nawet gdyby ofiara była mniejsza. Ma również prawo przyjąć wyższą ofiarę od wskazanej w dekrecie, wyłącznie jeśli jest taka dobrowolna wola ofiarodawcy.▼
▲Przyjąwszy ofiarę za odprawienie mszy w wyznaczonej intencji,
Jeżeli złożona ofiara jest wysoka, a ofiarodawca nie określi wyraźnie ilu mszy dotyczy, wówczas przyjmujący ofiarę powinien odprawić tyle mszy w wyznaczonej intencji ile określi na podstawie przyjętej ofiary i zwyczajowo przyjmowanych na terenie zamieszkania ofiarodawcy.▼
Wyjątek stanowią tu tzw. '''msze św. zbiorowe''' - jeśli wierni dobrowolnie łączą swoje datki i intencje, aby kapłan odprawił mszę w takiej zbiorowej intencji. Przykładem może być prośba uczestników turnusu sanatoryjnego o odprawienie mszy w ich intecji.
Każdy ksiądz powinien odprawiać msze w określonych intencjach również nie otrzymawszy żadnej ofiary, zwłaszcza jeżeli dotyczy to ubogich. Zobowiązani są do tego prawem [[proboszcz]]owie, którzy w [[niedziela|niedzielę]] powinni odprawić mszę w intencji swoich [[parafia]]n. Za mszę tę nikt nie składa ofiary.▼
'''Prawo Kanoniczne ogranicza liczbę takich zbiorowych celebracji do dwóch w tygodniu.'''
Proboszczowie i [[rektor (ksiądz)|rektorzy kościołów]] zobowiązani są do prowadzenia szczegółowych zapisów dotyczących ofiar. Zapisy te powinny zawierać informacje o przyjętych intencjach, wysokości złożonych ofiar oraz o czasie odprawienia mszy. Zapisy, o których mowa podlegają corocznej kontroli ordynariusza.▼
Ze względu na liczne, niestety, nadużycia, jakich dopuszczają się w tej materii kapłani - samowolnie łączący ofiary i odprawiający jedną mszę w intencjach połączonych bez zgody ofiarodawców - Kongregacja ds. Kapłanów opublikowała już w 1991 roku dekret ''Mos iugiter'' <ref>Dokument, opublikowany w języku włoskim, jest dostępny [https://www.adoracja.bielsko.opoka.org.pl/Mos_iugiterPL.html w języku polskim]; warto zapoznać się z jego autorytatywnym objaśnieniem [https://www.adoracja.bielsko.opoka.org.pl/amp/Mos_iugiter_KomentarzPL.html autorstwa sekretarza Kongregacji ds. Kapłanów]</ref>, w którym dokładnie omawia tę problematykę. Wskazuje tam m.in. na prawo wiernych do otrzymywania od kapłanów rzetelnego objaśnienia zarówno przepisów, jak i duchowego znaczenia ofiar mszalnych.
Przyjąwszy ofiarę mszalną, kapłan ma prawo powierzyć odprawienie mszy w oznaczonej intencji innemu kapłanowi, także w innej parafii (np. kapłanowi w domu emerytów, kapłanowi studiującemu, kapłanowi z ubogich rejonów Polski czy innych krajów, zwłaszcza misyjnych), chyba że ofiarodawca wyraźnie określił i zastrzegł miejsce celebracji czy osobę celebransa.
Jeżeli kapłan powierza odprawienie mszy innemu kapłanowi, to wówczas ma obowiązek przekazać całą ofiarę mszalną temu, który mszę odprawi. Kapłanowi natomiast nie wolno przyjmować ofiar mszalnych z założeniem, że będzie je z własnym zyskiem odsyłał pomniejszone do innych kapłanów. Zabronione jest handlowanie intencjami mszalnymi.
[[Celebrans|Koncelebrujący]] mszę, jeśli nie ma własnej intencji, nie może korzystać z ofiary innych.
▲[[Konferencja Episkopatu|Episkopat]], ordynariusz lub władze [[Prowincja zakonna|prowincji zakonnej]] mają prawo wydać [[dekret]] ustalający wysokość ofiary mszalnej. Dekret taki oznacza, że nie wolno księdzu domagać się wyższej ofiary niż wskazana. Ma natomiast obowiązek odprawienia mszy
▲Jeżeli złożona ofiara jest wysoka, a ofiarodawca nie
▲Każdy ksiądz powinien odprawiać msze w określonych intencjach również nie otrzymawszy żadnej ofiary, zwłaszcza jeżeli
Zobowiązani są do tego prawem [[proboszcz]]owie, którzy w [[niedziela|niedzielę]] powinni odprawić mszę w intencji swoich [[parafia]]n. Za mszę tę nikt nie składa ofiary. Niesety zdarzają się nadużycia i w tej materii - gdy ks. proboszcz przyjmuje ofiarę np. od małżonków-jubilatów i w ramach intencji "za parafian" w niedzielę odprawia za nich.
▲Proboszczowie i [[rektor (ksiądz)|rektorzy kościołów]] zobowiązani są do prowadzenia szczegółowych zapisów dotyczących ofiar. Zapisy te powinny zawierać informacje o przyjętych intencjach, wysokości złożonych ofiar
== Zobacz też ==
Linia 23 ⟶ 41:
== Bibliografia ==
*
== Linki zewnętrzne ==
*[https://www.adoracja.bielsko.opoka.org.pl/PastuszkoMsze.html Ks. Marian Pastuszko, ''Najświętsza Eucharystia według Kodeksu Prawa Kanonicznego Jana Pawła II,'' Kielce 1997, s. 365-394]
*[https://www.adoracja.bielsko.opoka.org.pl/normy_liturgii.html Dr Wojciech Kosek, ''Normy liturgiczne Kościoła Katolickiego'' - witryna internetowa na serwerze Opoki]
*[https://www.facebook.com/wojciech.kosek.35/posts/2321168707934056 Dr Wojciech Kosek, ''Problematyka nadużyć w realizacji intencji mszalnych'' - post na Facebooku]
[[Kategoria:Prawo kanoniczne]]
[[Kategoria:Zwyczaje]]
| |||