Szaunisi: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Bot dokonuje drobnych zmian redakcyjnych oraz typograficznych
drobne redakcyjne
Linia 2:
[[Plik:Black Hoof.jpg|thumb|200px|Czarne Kopyto, wódz Szaunisów]]
[[Plik:Bandera Absentee Shawnee.PNG|thumb|200px|współczesna flaga plemienia Szaunisów z Oklahomy]]
'''Szaunisi''' (także '''Shawnee''', '''Szawnisowie''' lub '''Szawanezi'''; [[język angielski|ang.]]: ''Shawnee'') – jedno z najważniejszych plemion algonkińskiej grupy plemion [[Indianie|Indian]] [[Ameryka Północna|Ameryki Północnej]] pierwotnie żyjące na zalesionych obszarach dzisiejszych stanów: [[Karolina Południowa|Karoliny Południowej]], [[Tennessee]], [[Pensylwania|Pensylwanii]] i [[Ohio]]. Oryginalna nazwa '''Ishanibe''' oznacza ''Pierwszych Ludzi'', w innych językach brzmiała ''Szawano'', ''Sawannuka'' lub ''Sawanna'' ([[język angielski|ang.]] ''Savannah''). Są znani głównie z walk w obronie doliny rzeki [[Ohio (rzeka)|Ohio]] przed białymi osadnikami i z imienia swojego wodza [[Tecumseh]]a.
 
W pierwszym okresie kolonizacji sprzymierzyli się z [[Francja|Francuzami]] i walczyli po ich stronie przeciwko [[Wielka Brytania|Brytyjczykom]]. Pod wodzą [[Pontiac (wódz Indian)|Pontiaka]] brali udział w oblężeniu [[Detroit]] i przez następne czterdzieści lat bilistawali sięprzeciwko najpierw z AnglikamiAnglikom, a potem z [[Stany Zjednoczone|AmerykanamiAmerykanom]]. Od roku 1795 ich wódz, [[Czarne Kopyto]], starał się utrzymywać pokój z białymi. Jednak później część Szaunisów przyłączyła się do [[Krikowie|Krików]] i [[Czirokezi|Czirokezów]] z południa, rozpoczynając walki na terenie dzisiejszego stanu [[Indiana]]. Ta część plemienia należała do zgrupowanych wokół „proroka” o imieniu [[Tenskwatawa]] (brata Tecumseha) przeciwników pokoju z Amerykanami, którzy zostali pokonani w roku 1811 przez generała [[William Henry Harrison|Williama Henry’ego Harrisona]] w [[bitwa pod Tippecanoe|bitwie pod Tippecanoe]].
 
W 1812 Szaunisi pod wodzą Tecumseha stanęli raz jeszcze po stronie Anglików, ale po jego śmierci w bitwie z 5.IX. września 1813 r.roku nad rzeką [[Thames (Ontario)|Thames]] w [[Kanada|Kanadzie]] skapitulowali i przyjęli warunki pokojowe.
 
Przez następne dekady byli spychani na zachód. Np. jeszczeJeszcze przed powstaniem stanu [[Kansas]], przydzielono im ziemie na obszarze późniejszego [[Terytorium Kansas]] (w ramach [[Terytorium Indiańskie]]go, to jest ziemie na zachód od rzeki [[Missisipi (rzeka)|Missisipi]]).
 
Dzisiaj część Szaunisów mieszka w [[rezerwat Indian|rezerwatach]] w stanie [[Oklahoma]], a pozostali – w różnych częściach Stanów Zjednoczonych. Ich imię – często w zniekształconej formie – noszą: