Wikipedia

Czechosłowackie fortyfikacje: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
MatmaBot (dyskusja | edycje)
140 914 edycji
poprawa literówek w opcjach pliku (Specjalna:LintErrors/bogus-image-options)
int., ort., drobne redakcyjne
Linia 4:
'''Czechosłowackie fortyfikacje''' ([[język czeski|cz.]]/[[język słowacki|sł.]] ''Československé opevnění'') – [[Czechosłowacja|czechosłowackie]] umocnienia wybudowane w latach [[1935]]-[[1938]] w celu zabezpieczenia Czechosłowacji przed agresją państw sąsiednich. Budowę prowadziła powołana 20 marca [[1935]] roku [[Dyrekcja Prac Fortyfikacyjnych]] (''Ředitelství opevňovacích prací'').
 
Łącznie wybudowano do 1938 r ponad 10 tysięcy schronów, w tym ok. 250 schronów ciężkich (dla porównania [[Linia Maginota]] składała się z ok. 5800 obiektów). Na najbardziej zagrożonych odcinkach granicy wznoszono tzw. twierdze artyleryjskie -– obiekty dla piechoty wyposażone w [[Armata przeciwpancerna|działa przeciwpancerne]], [[Ciężki karabin maszynowy|ckm]] i [[lekki karabin maszynowy|lkm]] – połączone ze sobą rozległymi sieciami korytarzy podziemnych.
 
Do końca 1939 roku planowano wybudować łącznie ponad 16 000 schronów (głównie lekkich). W planach na dalsze lata było uzupełnienie linii umocnień o dodatkowe ciężkie schrony. Budowa czechosłowackich fortyfikacji została przerwana 23 września [[1938]] roku w związku z naciskami rządów [[Francja|Francji]] i [[Wielka Brytania|Anglii]]<ref>Aleš Horák, "Czechosłowackie fortyfikacje", Ofsetová Tiskárna Fabian, Náchod 2003</ref> i przyjęciem przez [[Edvard Beneš|prezydenta Beneša]] ultimatum [[Układ monachijski|układu monachijskiego]]. Do tego czasu ukończono jedynie 5 grup warownych, natomiast kolejne 4 pozostawały w stanie do wykończenia.
Linia 27:
W skład grup warownych wchodziły:
* obiekt wejściowy
* schrony piechoty -– służące do bezpośredniej obrony obiektu
* schrony artyleryjskie -– uzbrojone w 3 haubice 100 mm o zasięgu ok. 12 km, strzelające równolegle do linii frontu
* wieże artyleryjskie -– uzbrojone w 2 haubice 100 mm
* wieże moździerzy -– uzbrojone w 2 moździerze 120 mm
* podziemne koszary i magazyny
* system korytarzy podziemnych ([[Poterna|potern]]) łączących poszczególne obiekty.
 
 
Obiekty wchodzące w skład grup warownych były budowane w najwyższej IV klasie odporności. Grubość stropu i ścian od strony nieprzyjaciela wynosiła 350 cm. Grubość kopuł pancernych - 30cm.
 
W 1938 roku żadna z grup warownych nie była w pełni przygotowana do obrony. W żadnej nie zainstalowano wież obrotowych, w większości obiektów nie było też haubic do prowadzenia ognia bocznego. W przypadku nagłego ataku planowano użyć dział polowych 75 mm, ustawionych na prostych drewnianych podestach.
 
== Schrony ciężkie (TO -– tĕžké opevnĕní) ==
[[Plik:P%C4%9Bchotn%C3%AD_srub_N-S_82_%28B%C5%99ezinka%29.jpg|mały|prawo|300px|Ciężki schron bojowy N-S-82 "Březinka" ]]
[[Plik:RS74.jpg|mały|prawo|300px|Ciężki schron bojowy R-S-74 "Na Holém" ]]
Linia 63:
Przykładem dobrze zachowanego schronu tego typu może być [[R-S-74 Na Holem|R-S-74 "NA HOLÉM"]].
 
== Schrony lekkie (LO -– lehke opevnĕní) ==
[[Plik:LO_vz._36_A.jpg|mały|prawo|200px|Lekki obiekt wzór 36 ]]
Lekkie schrony były budowane dwóch fazach według odmiennej koncepcji.
 
* LO vz. 36 -– Lekkielekkie schrony przystosowane do strzelania na wprost. Wzorowane na obiektach francuskich, z linii Maginota. Posiadały 2 lub 3 strzelnice (rzadziej jedną) wyposażone w zwykłe polowe karabiny maszynowe. Strzelnice były formowane w betonie, przez co ich wytrzymałość była stosunkowo niewielka.
 
Czołowe ściany schronów vz. 36 mogły wytrzymać pojedyncze bezpośrednie trafienia pocisków artyleryjskich do kalibru 75 mm.
Linia 79:
* LO vz. 37 Lekkie schrony przystosowane do prowadzenia ognia bocznego. Popularna nazwa tych obiektów to [[ropik]]i (Řopík). Powstały na podstawie oryginalnej czechosłowackiej koncepcji. Były zminimalizowaną wersją ciężkich bunkrów TO. Od strony nieprzyjaciela była umieszczona gruba ściana szersza od samego schronu. Dzięki temu strzelnice umieszczone w ścianach bocznych były dobrze chronione przed ogniem z przedpola. Strzelnice w odróżnieniu od obiektów wz. 36 składały się z metalowych pancerzy, dzięki czemu były znacznie wytrzymalsze. Do obrony bezpośredniej służyły wyrzutniki granatów. Bunkry budowano na przeciwstoku lub obudowywano murem kamiennym i obsypywano ziemią tworząc niewielkie wzniesienie.
 
Załogę schronu w wersji podstawowej A stanowiło 7 osób -– dowódca, zastępca dowódcy, dwóch strzelców, dwóch amunicyjnych oraz łącznik.
 
[[Ropik]]i były odporne na kilkukrotne trafienie pociskiem kalibru 105 mm. (Schrony wzmocnione budowane w szczególnie ważnych miejscach mogły wytrzymać trafienie pociskiem kalibru 150 mm).
Linia 86:
 
== Dalsze losy fortyfikacji czechosłowackich (po 1938 r.) ==
Po zajęciu Czechosłowacji schrony zostały rozbrojone. Niektóre zostały użyte przez Niemców do prób artyleryjskich -, między innymi w celu przygotowania wojsk do ataku na linie Maginota.
 
W 1945 roku fortyfikacje w rejonie Ostravy zostało obsadzone przez wojska niemieckie, które broniły się tam przez kilka tygodni przed Armią Czerwoną zadając jej duże straty.
 
Na terenie [[Zaolzie|Zaolzia]] zajętego przez Polskę w roku 1938 znajdowały się 4 schrony ciężkie (w okolicach [[Bogumin]]a), oraz ponad 200 schronów lekkich (na linii pomiędzy Boguminem i [[Trzyniec|Trzyńcem]]. Polacy dokonali inwentaryzacji zajętych obiektów, na niektórych przeprowadzili próby wytrzymałości ostrzeliwując artylerią. Fortyfikacje te nie zostały wykorzystane w czasie [[Kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]]<ref>{{Cytuj | url=http://www.bohumin.fortyfikacje.pl/ | tytuł=Czechosłowackie tradytory w Bohuminie<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=www.bohumin.fortyfikacje.pl | język=pl | data dostępu=2017-11-22}}</ref> <ref>{{Cytuj | url=http://histmag.org/Zatrzymac-najezdzce.-Fortyfikacje-graniczne-Polski-miedzywojennej-8087 | tytuł=Zatrzymać najeźdźcę. Fortyfikacje graniczne Polski międzywojennej -, Portal historyczny Histmag.org -– historia dla każdego<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=histmag.org | data dostępu=2017-11-22}}</ref>
 
Umocnienia w pobliżu granicy z Austrią i Niemcami były używane przez wojsko do lat 80. Obiekty wzór 36 przebudowano na schrony obserwacyjne (zamurowując strzelnice), natomiast w schronach wzór 37 wzmocniono drzwi i przystosowano je do działania w przypadku użycia broni masowego rażenia. W roku 1975 przystąpiono do przebudowy [[Grupa Warowna Hanicka|Grupy Warownej Hanicka]], w celu przemienienia jej w nowoczesny schron przeciwatomowy. Prace wstrzymano w 1989 roku, a całkowicie z nich zrezygnowano w 1993 r.
 
W roku 1975 przystąpiono do przebudowy [[Grupa Warowna Hanicka|Grupy Warownej Hanicka]], w celu przemienienia jej w nowoczesny schron przeciwatomowy. Prace wstrzymano w 1989 roku, a całkowicie z nich zrezygnowano w 1993 r.
 
Aktualnie wiele obiektów ma status muzeum. Powstały także liczne szlaki turystyczne prowadzące wzdłuż dawnych linii obronnych.
 
== Zobacz też ==
* [[ropik|Řopík -– schron lekki wz. 37]]
* [[R-S-74 Na Holem|Schron R-S 74 "Na Holém"]]
* [[Grupa Warowna Hanicka|Grupa warowna Hanička (Haniczka)]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Czechosłowackie_fortyfikacje”