Lagranżjan: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Teoria pola: Uściślenie oznaczeń
Linia 10:
: <math>U</math> – uogólniona energia potencjalna.
 
Lagranżjan ma podstawowe znaczenie w sformułowaniu [[Zasada najmniejszego działania|zasady najmniejszego działania]]. Mianowicie, ruch układu w [[mechanika klasyczna|mechanice klasycznej]] opisywany jest za pomocą [[Tor ruchu|trajektorii]] <math>q(t)</math> podającej zależność położenia układu w [[przestrzeń konfiguracyjna|przestrzeni konfiguracyjnej]] w zależności od czasu <math>t.</math> Zgodnie z zasadą najmniejszego działania ruch układu mechanicznego przebiega w taki sposób, że [[funkcjonał]] <math>S</math> nazywany [[działanie (fizyka)|działaniem]] działającyobliczony naw przestrzeni wszystkich możliwych funkcji <math>q(t)</math> przyjmuje wartość stacjonarną, czyli nie zmienia się przy nieskończenie małej zmianie toru (np. jest tak w pobliżu minimum funkcji). Funkcjonał ten ma postać [[całka|całki]] po czasie:
 
:: <math>S[q] = \int\limits_{t_0}^{t_1} L(q(t),\dot{q}(t), t) dt.</math>
 
We wzorze tym <math>L(q(t),\dot{q}(t), t)</math> oznacza lagranżjan, a <math>\dot{q}</math> oznacza [[Pochodna funkcji|pochodną]] <math>q</math> po czasie.
 
== Teoria pola ==
W [[Teoria pola (fizyka)|teorii pola]] Lagranżjan jest [[całka|całką]] po całejwspółrzędnych przestrzeni przestrzennych <math>x^1,x^2,x^3</math> z '''gęstości lagranżjanu''' <math>\mathcal{L}</math> (często nazywanej nieściśle lagranżjanem):
 
:: <math>L = \int d^3 x \,\mathcal{L}(\varphi(x^\mu), \partial_\mu \varphi(x^\mu), x^\mu),</math>
</math>
 
gdzie:
 
: <math>x = (x^0, \vec x)</math> to [[Czterowektor|czterowektor położenia]],
:* <math>x^\mu = (x^0, x^1,x^2,x^3)=(x^0,\vec x)</math> - [[czterowektor]] położenia punktu w czasoprzestrzeni
: <math>\varphi(x)</math> to wartość [[pole (fizyka)|pola]] w punkcie [[czasoprzestrzeń|czasoprzestrzeni]] <math>x,</math>
:* <math>x^0=c\, t</math>- współrzędna czasowa
: <math>\int d^3 x \equiv \int_{-\infty}^{+\infty} dx^1 \int_{-\infty}^{+\infty} dx^2 \int_{-\infty}^{+\infty} dx^3,</math>
:* <math>\varphi(x^\mu)</math> to- wartość [[pole (fizyka)|pola]] w punkcie [[czasoprzestrzeń|czasoprzestrzeni]] <math>x,^\mu</math>
: <math>\partial_\mu \varphi = \left(\frac{\partial \varphi}{\partial x^0}, \frac{\partial \varphi}{\partial x^1}, \frac{\partial \varphi}{\partial x^2}, \frac{\partial \varphi}{\partial x^3} \right)</math> to [[czterowektor]] [[wektor kowariantny|kowariantny]] [[pochodna cząstkowa|pochodnych cząstkowych]] pola.
:* <math>\int d^3 x \equiv \int_{-\infty}^{+\infty} dx^1 \int_{-\infty}^{+\infty} dx^2 \int_{-\infty}^{+\infty} dx^3,</math>
:* <math>\partial_\mu \varphi = \left(\frac{\partial \varphi}{\partial x^0}, \frac{\partial \varphi}{\partial x^1}, \frac{\partial \varphi}{\partial x^2}, \frac{\partial \varphi}{\partial x^3} \right)</math> to- [[czterowektor]]Współrzędne [[wektor kowariantnykrzywoliniowe|kowariantny]] czterowektor [[pochodna cząstkowa|pochodnych cząstkowych]] pola.
 
== Zobacz też ==