Urszula Kochanowska (wiersz): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Braniewiak (dyskusja | edycje) drobne redakcyjne |
m zamieniam magiczny ISBN na szablon |
||
Linia 1:
'''Urszula Kochanowska''' – [[wiersz]] autorstwa [[Bolesław Leśmian|Bolesława Leśmiana]] wydrukowany w jego trzecim tomie, zatytułowanym ''[[Napój cienisty]]'' z 1936<ref name=polp>[http://polska-poezja.pl/lista-wierszy/120-boleslaw-lesmian-urszula-kochanowska Polska Poezja, ''Bolesław Leśmian - Urszula Kochanowska'']</ref>.
W swoim wierszu autor nie przedstawia osoby, którą była rzeczywista [[Urszula Kochanowska]] (zmarła w młodym wieku córka [[Jan Kochanowski|Jana Kochanowskiego]]), ale postać literacką, bohaterkę ''[[Treny|Trenów]]'' autorstwa Kochanowskiego. Leśmian podjął temat z Trenu XIX (''Snu''), [[poemat]]u, w którym Kochanowski przedstawił Urszulę ukazującą się zrozpaczonemu ojcu jako osoba [[zbawienie|zbawiona]]. Pocieszenie nie jest w tym przypadku głównym zagadnieniem interesującym Leśmiana. Niebiańska szczęśliwość jest wręcz stanem, który nie może zastąpić ziemskich uciech i radości ojcostwa. Wizja pocieszenia prezentowana przez autora z epoki [[renesans]]u pod piórem autora XX-wiecznego staje się wizją fantastyczną, w której element wiary utracił swe znaczenie. Leśmian w ogóle zrezygnował z [[topos]]u pocieszenia<ref name="glow">Michał Głowiński, ''Wiersze Bolesława Leśmiana'', WSiP, Warszawa, 1987, s.14-28, {{ISBN
Wiersz składa się z dwóch zasadniczych elementów: relacji Urszuli o przybyciu do Nieba (pierwszoosobowa) i przytoczenie jej rozmowy z Bogiem. Na życzenie Urszuli Bóg zapełnia puste miejsca takimi przedmiotami, jakie przypominają jej dawne, ziemskie otoczenie. Ostatecznie raj przypomina dom w [[Czarnolas (powiat zwoleński)|Czarnolasie]], w którym Urszula mieszkała z ojcem. A zatem dziewczynka ukształtowała Niebo na obraz Ziemi. Upodobnianie raju do ziemi zakończyło się jednak ostateczną klęską, gdyż w zakończeniu wiersza do drzwi zapukał Bóg, a nie oczekiwani przez Urszulę rodzice. Dziewczynka nie odzyskała zatem tego, co w domu było najcenniejsze. Autor odwrócił odwieczny [[topos]]: niebiańska szczęśliwość nie jest w stanie zastąpić i zrekompensować tego, co ziemskie, i powetować utraty ziemskich wartości. Urszula opowiedziała więc o rozczarowaniu Niebem, a nie pocieszeniu nim<ref name=glow/>. Autor [[polemika|polemizuje]] w swym utworze (czy wręcz podejmuje [[etyka|etyczny]] spór) z Janem Kochanowskim, który w ''Trenie XIX'' opisuje spotkanie z duchem swojej matki, zapewniającym, iż Urszula jest w raju szczęśliwa<ref name=polp/>. W zestawieniu boskości i ziemskości Bóg (niebędący do końca osobą doskonałą, ponieważ nie był w stanie pocieszyć dziewczynki) zdecydowanie przegrywa<ref>[http://www.publikacje.edu.pl/pdf/10923.pdf Katarzyna Dzieł, ''Analiza i interpretacja wiersza „Urszula Kochanowska” Bolesława Leśmiana'']</ref>.
| |||